Sebastián Martínez y Pérez (obraz Francisca Goi)
Sebastián Martínez y Pérez (hiszp. Sebastián Martínez y Pérez) – obraz olejny hiszpańskiego malarza Francisca Goi (1746–1828) przedstawiający jego przyjaciela, Sebastiána Martíneza[1].
| |
| Autor | |
|---|---|
| Data powstania |
1792 |
| Medium |
olej na płótnie |
| Wymiary |
92,9 × 67,6 cm |
| Miejsce przechowywania | |
| Lokalizacja | |
Okoliczności powstania
edytujSebastián Martínez y Pérez (1747–1800) był zamożnym kupcem pochodzącym z północno-wschodniej Hiszpanii, a jednocześnie mecenasem sztuki i człowiekiem oświecenia. Był bliskim przyjacielem Goi[2]. Malarz spędził w jego domu w Kadyksie niemal pół roku, kiedy podróżując do Andaluzji poważnie zachorował[3]. Na krótko przed przyjazdem do Kadyksu (prawdopodobnie przed atakiem choroby) Goya namalował portret Martineza, który kupiec otrzymał w prezencie[4][5].
Opis obrazu
edytujW 1792 roku Martínez miał 44 lata, w okresie od maja do lipca przebywał w Madrycie. Goya przedstawił jego profil na neutralnym tle, kupiec siedzi na krześle z twarzą zwróconą w kierunku widza. Ubrany jest w eleganckie żółte spodnie ze srebrnymi guzikami i klamrami oraz jedwabny, pasiasty żakiet, według angielskiej mody[6][4]. Ubranie świadczy o jego statusie, ponadto nawiązuje do faktu, że Martínez handlował jedwabiem[5]. Kolor żakietu oddano za pomocą niebieskich laserunków[1]. Na trzymanej w dłoni kartce widnieje inskrypcja: Dn Sebastian / Martinez / Por su Amigo / Goya / 1792 (Don Sebastián Martínez, przez jego przyjaciela Goyę, 1972)[1]. Róg kartki jest zawinięty, druga strona wskazuje na to, że Martinez spogląda na rysunek lub rycinę – rodzaj dzieł, które z zapałem kolekcjonował[7]. Spokojne spojrzenie kupca wyraża pogodę ducha, wraz z harmonijnymi, żywymi kolorami podkreśla łączącą ich przyjaźń[1][4].
Proweniencja
edytujPortret należał do Martineza aż do jego śmierci w 1800 roku. Odziedziczyła go jego córka Catalina, a następnie jej córka Josefa. Obraz był w posiadaniu męża Josefy aż do jego śmierci w 1829 roku. Na początku XX wieku obraz pojawił się u madryckich marszandów (Salcedo Nijo Co.), a następnie w Nowym Jorku (M. Knoedler & Co.) w latach 1905–1906. W 1906 roku kurator Roger Fry nabył obraz dla Metropolitan Museum of Art, gdzie obecnie się znajduje[7].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d Robert Hughes: Goya. Artysta i jego czas. Warszawa: WAB, 2006, s. 129–130. ISBN 83-7414-248-0. OCLC 569990350.
- ↑ Ignacio Gil-Díez Usandizaga. Sebastián Martínez, el amigo de Goya. „Cuadernos de investigación histórica”. 38 (2014), s. 197–209. Brocar. ISSN 1885-8309. [dostęp 2019-09-24]. (hiszp.).
- ↑ Valeriano Bozal: Francisco Goya, vida y obra. Tf, 2005, s. 124–127. ISBN 978-84-96209-39-8.
- ↑ a b c Sebastián Martínez y Pérez. artehistoria.com. [dostęp 2019-09-24]. (hiszp.).
- ↑ a b Nigel Glendinning: Goya. La década de los Caprichos. Retratos 1792–1804. Central Hispano, 1992, s. 140–141. ISBN 84-87181-10-4.
- ↑ Sebastián Martínez. fundaciongoyaenaragon.es. [dostęp 2019-09-24]. (hiszp.).
- ↑ a b Sebastián Martínez y Pérez (1747–1800). metmuseum.org. [dostęp 2019-09-24]. (ang.).