Portyk Oktawii – starożytny portyk stojący w południowej części Pola Marsowego w Rzymie, w pobliżu teatru Marcellusa i terenu byłego getta żydowskiego.

Portyk Oktawii
Ilustracja
Zachowane wejście do portyku (wrzesień 2020)
Państwo

 Włochy

Miejscowość

Rzym

Typ budynku

portyk

Rozpoczęcie budowy

146 p.n.e.

Ważniejsze przebudowy

33–23 p.n.e.

Położenie na mapie Rzymu
Mapa konturowa Rzymu, w centrum znajduje się punkt z opisem „Portyk Oktawii”
Położenie na mapie Włoch
Mapa konturowa Włoch, w centrum znajduje się punkt z opisem „Portyk Oktawii”
Położenie na mapie Lacjum
Mapa konturowa Lacjum, w centrum znajduje się punkt z opisem „Portyk Oktawii”
Ziemia41°53′33″N 12°28′43″E/41,892500 12,478611

Pierwszy portyk w tym miejscu został wzniesiony w 146 p.n.e. przez Kwintusa Cecyliusza Metellusa Macedońskiego dla upamiętnienia zwycięstwa nad Andriskosem[1]. Między 33 a 23 p.n.e. został całkowicie przebudowany na polecenie Oktawiana Augusta i nazwany na cześć jego siostry Oktawii[1]. Dwukrotnie, w 80 i 203 roku, odbudowywano go po zniszczeniach w wyniku pożaru[2]. Do czasów obecnych zachowała się tylko brama portyku, którą włączono jako krużganek do wzniesionego w VIII wieku kościoła Sant’Angelo in Pescheria[2], i gdzie od średniowiecza do początku XX wieku mieścił się targ rybny dzielnicy żydowskiej. W 1928 roku przeprowadzono prace renowacyjne, w ramach których starożytne ruiny wydzielono z bryły kościoła i wyeksponowano[2].

Oryginalny portyk był olbrzymich rozmiarów prostokątną budowlą o wymiarach 119×132 m[2]. W jej obrębie zamknięto dwie stojące wcześniej w tym miejscu świątynie poświęcone Jowiszowi Statorowi i Juno Reginie[1]. Wewnątrz portyku mieściły się biblioteka i kuria[2]; zgromadzono w nim także liczne dzieła sztuki – m.in. zagrabione przez Metellusa z podbitej Grecji 34 brązowe rzeźby konne dłuta Lizypa, przedstawiające Aleksandra Macedońskiego i jego dowódców poległych w bitwie nad Granikiem[1]. Na zachowanej do dziś bramie portyku wciąż widoczna jest inskrypcja upamiętniająca jego odbudowę dokonaną przez Septymiusza Sewera w 203 roku[1].

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e Filippo Coarelli: Rome and Environs: An Archaeological Guide. Berkeley: University of California Press, 2014, s. 271–272. ISBN 978-0-520-28209-4.
  2. a b c d e Encyclopedia of the History of Classical Archaeology. edited by Nancy Thomson de Grummond. London: Routledge, 1996, s. 919. ISBN 1-884964-80-X.