Przedstawicielstwoczynność prawna dokonywana przez osobę zwaną przedstawicielem, w imieniu osoby zwanej dalej reprezentowanym, pociągająca za sobą skutki bezpośrednio dla reprezentowanego. Przedstawicielstwo może opierać się na ustawie (przedstawicielstwo ustawowe) lub na oświadczeniu reprezentowanego (pełnomocnictwo). Przykładowo: przedstawicielem ustawowym małoletnich dzieci są ich rodzice, natomiast prokurent jest pełnomocnikiem przedsiębiorcy podlegającego obowiązkowi wpisu do rejestru przedsiębiorców.

Przedstawicielstwo w zasadzie może dotyczyć każdej czynności prawnej, chyba że ma ona ściśle osobisty charakter. Poza przypadkami wyraźnie wskazanymi w ustawie (np. art. 95 KC), niedopuszczalność dokonania czynności prawnej może wynikać z „właściwości” czynności prawnej.

Zakres działania przedstawicielstwa może obejmować wyłącznie prowadzenie działalności w zakresie reklamy i promocji przedsiębiorcy zagranicznego (art. 22 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. o zasadach uczestnictwa przedsiębiorców zagranicznych i innych osób zagranicznych w obrocie gospodarczym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. z 2022 r. poz. 470).

W prawie prywatnym międzynarodowym

edytuj

Ustawa Prawo prywatne międzynarodowe z 2011 roku przewiduje, że przedstawicielstwo podlega prawu właściwemu dla stosunku prawnego, z którego wynika umocowanie do reprezentowania[1]. W myśl ustawy z 1965 r. upoważnienie rodziców do reprezentowania dzieci pozostających pod władzą rodziców podlegało prawu ojczystemu dziecka, upoważnienie przysposabiającego – prawu ojczystemu przysposobionego, a opiekuna – prawu ojczystemu dla której opieka została ustanowiona.

Ustawa z 1965 r. nie wskazywała prawa właściwego dla pełnomocnictwa. W doktrynie wskazywano, że pełnomocnictwo podlegało prawu wybranemu przez mocodawcę, a gdy ten nie dokonał wyboru – prawo miejsca działania pełnomocnika. Jeżeli dana osoba zawodowo trudniła się działalnością w charakterze pełnomocnika, wtedy prawem właściwym było miejsce stałej siedziby[2]. Skutki działania bez umocowania lub działania z przekroczeniem przedstawicielstwa oceniano według statutu pełnomocnictwa.

Przypisy

edytuj
  1. Jerzy Poczobut (red.), Prawo prywatne międzynarodowe. Komentarz, Wolters Kluwer Polska, 2017.
  2. M. Pazdan, Prawo prywatne międzynarodowe, wyd. 10, Warszawa 2007, s. 120-121.

Bibliografia

edytuj
  • Radwański Z., Prawo cywilne – część ogólna, Warszawa 2007.