Racjonalny prawodawca

Racjonalny prawodawca (też: doskonały prawodawca) – koncepcja przyjmowana w Polsce na użytek wykładni prawa, zgodnie z którą prawodawca odznacza się idealizującymi go cechami niezależnie od tego, jak jest naprawdę[1].

Dokładnie racjonalny prawodawca ma:

  • znać się doskonale na języku, jakim się posługuje
  • posiadać doskonałą wiedzę prawniczą, w tym w przedmiocie treści prawa, jakie obowiązywało dotychczas, oraz poglądów na prawo, zwłaszcza jednomyślnych, jakie są przejawiane w orzecznictwie sądowym i literaturze prawniczej
  • posiadać doskonałą, bezsprzeczną i spójną, wiedzę pozaprawną, w tym na temat materii, jaką normuje ustanawianym przez siebie prawem
  • znać zasady, według jakich powinny być redagowane teksty aktów prawnych, jakie wydaje, i przestrzegać tych zasad
  • wiedzieć, jak prawo o danej treści będzie oddziaływać na zachowania członków społeczeństwa (jaki skutek wywoła ono w społeczeństwie)
  • być konsekwentnym pod względem aksjologicznym (w preferowaniu poszczególnych wartości, ocenianiu pozytywnym lub negatywnym danych zachowań lub stanów)
  • dążyć do wywoływania prawem, jakie ustanawia, społecznie aprobowanych skutków
  • liczyć się z pozaprawnymi konsekwencjami swoich decyzji
  • wyznaczać sobie cele, jakich osiągnięcie jest realne (możliwe)
  • dobierać środki, jakie najlepiej służą realizacji takich celów i są do tych celów proporcjonalne
  • nie powtarzać się, nie zaprzeczać sobie, nie używać dwóch różnych słów na określenie tego samego, nie wypowiadać się bez potrzeby lub w sposób niezupełny, nie formułować twierdzeń niecelowych, niezmierzonych lub bezsensownych itp.[2]

Przez pryzmat takich jak wyżej cech prawodawcy ocenia się to, co prawodawca chciał w przypadku danej regulacji prawnej (zawierającego ją tekstu prawnego) uzyskać i jak w związku z tym regulację tę (tekst ten) mamy rozumieć[3].

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. M. Koszowski, Dwadzieścia osiem wykładów ze wstępu do prawoznawstwa, Warszawa 2019, s. 201.
  2. M. Koszowski, Dwadzieścia osiem wykładów ze wstępu do prawoznawstwa, Warszawa 2019, s. 201-202.
  3. M. Koszowski, Dwadzieścia osiem wykładów ze wstępu do prawoznawstwa, Warszawa 2019, s. 202.

Bibliografia

edytuj
  • Maciej Koszowski, Dwadzieścia osiem wykładów ze wstępu do prawoznawstwa, Wydawnictwo CM, Warszawa 2019, ISBN 978-83-66704-82-4.