Wikipedia

Raquel Ilonbé

pisarka i poetka z Gwinei Równikowej

Raquel Ilonbé, właściwie Raquel del Pozo Epita[1] (zm. w listopadzie 1992[2][3]) – pisarka i poetka z Gwinei Równikowej.

Raquel Ilonbé
Imię i nazwisko

Raquel del Pozo Epita

Data śmierci

listopad 1992

Narodowość

gwinejska

Dziedzina sztuki

literatura

Ważne dzieła

Ceiba

Wokół podstawowych danych dotyczących wczesnego okresu jej życia narosło sporo niejasności. Niektóre źródła podają, że urodziła się w 1938[4], inne, że w 1939[5][6], jeszcze inne podają datę 22 listopada 1931. Podobne nieścisłości pojawiają się w przypadku miejsca narodzin, jak też momentu jej przenosin do Hiszpanii. W pierwszym przypadku wymienia się wyspę Corisco[7][8], niemniej również Santa Isabel czy Batę. W drugim mówi się o wieku od kilku miesięcy[9] do dwóch lat[10]. Jej ojciec, Raimundo del Pozo, był hiszpańskim kolonem, matka natomiast, Esperanza Epita[11], pochodziła z Gwinei[12], z grupy etnicznej Ndowé[13]. Raquel odebrała wykształcenie z zakresu muzyki i deklamacji w Real Conservatorio Superior de Música w Madrycie. Do kraju rodzinnego powróciła dopiero po latach. Częściowo znalazło to odzwierciedlenie w jej twórczości, pełnej tęsknoty za Afryką, poszukiwania korzeni i pytań o tożsamość[14]. Jednocześnie, w przeciwieństwie do innych współczesnych sobie twórców gwinejskich, Ilonbé nie porusza tematu uchodźstwa, tak tego indywidualnego, jak i zbiorowego[15][16]. Utrzymywała przyjazne kontakty z prezydentem Francisco Macíasem Nguemą, bez większych problemów oddawała się działalności kulturalnej w rządzonej przez niego Gwinei[17].

Debiutowała zbiorem poetyckim Ceiba, wydanym w 1978 w Madrycie. Powstający przeszło dekadę zbiór (od 1966) jest próbą syntezy elementów hiszpańskich i afrykańskich. Częściowo pisany już w Gwinei (w Bacie), jest jedną z nielicznych wydanych prac Ilonbé. Uznaje się go jednocześnie za pierwsze w historii literatury gwinejskiej dzieło opublikowane przez kobietę[18]. W 1981 światło dzienne ujrzały jeszcze, również wydane w Madrycie[19], Leyendas guineanas, zbiór legend i opowieści zaczerpniętych z tradycji Fangów, Bubich i Ndowé[20]. Książka ta uznawana jest za początek gwinejskiej literatury dziecięcej[21].

Interesowała się również baletem, malarstwem i muzyką[22]. Wydała płyty Raquel (1968) oraz Quise saber de ti y Santiago (1972)[23]. Pozostawiła w manuskrypcie zbiory poetyckie Nerea, Ausencia, Amor oraz Olvido[24].

Poślubiła Luisa Royo Pinedę, doczekała się 5 dzieci[25]. Jednym z jej synów był malarz Luis Royo del Pozo[26]. Zmarła w Madrycie[27].

Była jedną z dwóch kobiet (obok Maríi Nsué Angüe), której prace zamieszczono we wpływowej Antología de la literatura guineana (1984)[28][29].

Zachował się tylko jeden wywiad z Ilonbé, jej śmierć natomiast przeszła właściwie bez echa, przynajmniej jeśli chodzi o media hiszpańskie. Także jej spuścizna literacka często jest pomijana w dyskusjach, przynajmniej jeśli chodzi o obieg medialny[30]. Dopiero w 2011 Centro Cultural de España w Malabo ustanowiło nagrodę jej imienia[31]. W 2015 pośmiertnie wydano zbiór wierszy Ilonbé Ceiba II[32], skompilowany z utworów powstałych między 1967 a 1990[33].

Przypisy edytuj

  1. ↑ Raquel Ilombe, la escritora que vivía entre Madrid y Malabo. lavozdelsur.es. [dostęp 2020-09-20]. (hiszp.).
  2. ↑ Alrededor de dos poéticas femeninas guineoecuatorianas: Raquel Ilonbé y María Nsué. escholarship.org. s. 75. [dostęp 2020-09-20]. (hiszp.).
  3. ↑ Atanga Centro Cultural de España en Malabo. aecid.es. s. 48. [dostęp 2020-09-24]. (hiszp.).
  4. ↑ Alrededor de dos poéticas femeninas guineoecuatorianas: Raquel Ilonbé y María Nsué. escholarship.org. s. 75. [dostęp 2020-09-21]. (hiszp.).
  5. ↑ Cristina Rodriguez Cabral: MUSAS DE ÉBANO: MARCHA A TRAVÉS DEL ATLÁNTICO. s. 835.
  6. ↑ Ilombe, Raquel, 1939-1992. loc.gov. [dostęp 2020-09-20]. (ang.).
  7. ↑ Conversación con Eugenio Nkogo Ondó Escritor, catedrático de filosofía. birdlikecultura.files.wordpress.com. s. 4. [dostęp 2020-09-20]. (hiszp.).
  8. ↑ L'Antología de la literatura guineana (1984) de Donato Ndongo-Bidyogo : une certaine idée de la.... cervantesvirtual.com. s. 40. [dostęp 2020-09-21]. (fr.).
  9. ↑ Alrededor de dos poéticas femeninas guineoecuatorianas: Raquel Ilonbé y María Nsué. escholarship.org. s. 79. [dostęp 2020-09-20]. (hiszp.).
  10. ↑ Cristina Rodriguez Cabral: MUSAS DE ÉBANO: MARCHA A TRAVÉS DEL ATLÁNTICO. s. 836.
  11. ↑ Atanga Centro Cultural de España en Malabo. aecid.es. s. 45. [dostęp 2020-09-24]. (hiszp.).
  12. ↑ Alrededor de dos poéticas femeninas guineoecuatorianas: Raquel Ilonbé y María Nsué. escholarship.org. s. 80. [dostęp 2020-09-20]. (hiszp.).
  13. ↑ palabras Revista de la cultura y de las ideas Noviembre 2009. academia.edu. s. 58. [dostęp 2020-09-20]. (hiszp.).
  14. ↑ palabras Revista de la cultura y de las ideas Noviembre 2009. academia.edu. s. 53. [dostęp 2020-09-20]. (hiszp.).
  15. ↑ Alrededor de dos poéticas femeninas guineoecuatorianas: Raquel Ilonbé y María Nsué. escholarship.org. s. 80-1. [dostęp 2020-09-20]. (hiszp.).
  16. ↑ Studia Iberystyczne 17 2018 VARIEDAD DE CULTURAS – VARIEDAD DE INTERPRETACIONES PLURALITY OF CULTURES – PLURALITY OF INTERPRETATIONS WIELOŚĆ KULTUR – WIELOŚĆ ZNACZEŃ. uj.edu.pl. s. 105. [dostęp 2020-09-15]. (hiszp.).
  17. ↑ Canta la ceiba, la palmera responde. elpais.com. [dostęp 2020-09-24]. (hiszp.).
  18. ↑ Alrededor de dos poéticas femeninas guineoecuatorianas: Raquel Ilonbé y María Nsué. escholarship.org. s. 76. [dostęp 2020-09-20]. (hiszp.).
  19. ↑ palabras Revista de la cultura y de las ideas Noviembre 2009. academia.edu. s. 95. [dostęp 2020-09-20]. (hiszp.).
  20. ↑ Los ríos hablan, de Raquel Ilonbé. versovia.com. [dostęp 2020-09-20]. (hiszp.).
  21. ↑ POSINDEPENDENCIA Y PROYECTO CULTURAL EN LA LITERATURA HISPANOAFRICANA. cervantes.es. s. 185. [dostęp 2020-09-20]. (hiszp.).
  22. ↑ Me hiciste castellana, aunque naciera africana: poesia inedita de Raquel Ilombe del Pozo Epita (1931-1992).. thefreelibrary.com. [dostęp 2020-09-20]. (hiszp.).
  23. ↑ Quise saber de ti [Grabación sonora ; Santiago]. bne.es. [dostęp 2020-09-24]. (hiszp.).
  24. ↑ RAQUEL ILONBE. asodegue.org. [dostęp 2020-09-20]. (hiszp.).
  25. ↑ Atanga Centro Cultural de España en Malabo. aecid.es. s. 46. [dostęp 2020-09-24]. (hiszp.).
  26. ↑ Atanga Centro Cultural de España en Malabo. aecid.es. s. 49. [dostęp 2020-09-24]. (hiszp.).
  27. ↑ MBARÉ NGOM FAYE: LITERATURA AFRICANA DE EXPRESIÓN ESPAÑOLA. guinea-ecuatorial.net. [dostęp 2020-09-20]. (hiszp.).
  28. ↑ Desde Guinea Ecuatorial a la escena global: música y cuentos de María Nsué. cuny.edu. [dostęp 2020-09-20]. (hiszp.).
  29. ↑ palabras Revista de la cultura y de las ideas Noviembre 2009. academia.edu. s. 56. [dostęp 2020-09-20]. (hiszp.).
  30. ↑ Blanca Román Aguilar: DIFUSIÓN Y RECEPCIÓN EN ESPAÑA DE LAS ESCRITORAS AFRICANAS (1990-2010). 2016, s. 243.
  31. ↑ CONCURSO LITERARIO INTERNACIONAL 12 DE OCTUBRE 2015 (Guinea Ecuatorial). escritores.org. [dostęp 2020-09-20]. (hiszp.).
  32. ↑ Canta la ceiba, la palmera responde. elpais.com. [dostęp 2020-09-19]. (hiszp.).
  33. ↑ Me hiciste castellana, aunque naciera africana: Poesía inédita de Raquel Ilombe del Pozo Epita (1931–1992). unco.edu. s. 239. [dostęp 2020-09-20]. (hiszp.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Raquel_Ilonbé&oldid=72184944”