Rozłącznik izolacyjny

Rozłącznik izolacyjny (ang. switch-disconnector[1]) – łącznik elektryczny (rozłącznik) spełniający jednocześnie dwie funkcje:

  • przewodzenia prądu w warunkach znamionowych, podczas przetężenia (w tym zwarcia, przez odpowiednio zdefiniowany czas) oraz rozłączania obwodu w warunkach znamionowych i zakłóceniowych,
  • izolowanie, czyli spełnienie własności izolacyjnych zapewniających bezpieczną pracę obsługi.

Pamiętać należy, że pojęcie widocznej przerwy izolacyjnej funkcjonuje w przypadku urządzeń średniego i wysokiego napięcia, a nie jest wymagane przy urządzeniach niskiego napięcia. Pozycja dźwigni rozłącznika izolacyjnego informuje jednoznacznie o jego załączeniu bądź rozłączeniu, umożliwiając bezpieczną pracę.

Aparat spełniający powyższe wymagania według normy IEC/EN 60947-3 ma naniesioną na obudowę przytoczoną normę oraz oznakowany jest odpowiednim symbolem. Tylko takie kryteria uprawniają producenta do określenia swojego aparatu jako rozłącznik izolacyjny.

Parametry

edytuj

Rozłączniki izolacyjne najczęściej są określane następującymi parametrami:

  • Napięcie znamionowe udarowe wytrzymywane – czyli wartość szczytowa napięcia udarowego ( );
  • Napięcie znamionowe ( );
  • Napięcie znamionowe łączeniowe ( );
  • Prąd znamionowy, który może płynąć długotrwale przez rozłącznik ( )
  • Prąd znamionowy krótkotrwały, czyli wartość skuteczna prądu, który przez rozłącznik może popłynąć bez jego uszkodzenia ( );
  • Zdolność na załączenie zwarcia – prąd znamionowy załączalny ( )

Przykłady

edytuj
  • Rozłączniki izolacyjne OT[2] firmy ABB są przystosowane do wielu różnych zastosowań, takich jak maszyny, dystrybucja energii, centra sterowania silnikami i instalacje fotowoltaiczne.
    • OT – rozłączniki izolacyjne z napędem ręcznym w zakresie 16...4000 A
    • OTM – rozłączniki izolacyjne z napędem silnikowym w zakresie 16...2500 A
    • OTDC – rozłączniki izolacyjne do zastosowań fotowoltaicznych w zakresie 16…1600A
  • Rozłączniki izolacyjne DPX-IS firmy Legrand z widoczną przerwą stykową. Rozłączniki DPX-IS należą do rodziny aparatów kompaktowych DPX. Dlatego też mają wspólne wyposażenie dodatkowe, np. styki pomocnicze, wyzwalacze podnapięciowe i wzrostowe, przyłącza tylne, przedłużki rozszerzające oraz zaciski klatkowe[3].
    • DPX-IS 250 – grupa rozłączników na prąd znamionowy 63, 100, 160 i 250 A.
    • DPX-IS 630 – grupa rozłączników na prąd znamionowy 400 i 630 A.
    • DPX-IS 1600 – grupa rozłączników na prąd znamionowy 800, 1000, 1250 i 1600 A.
  • Rozłącznik Izolacyjny VISTOP firmy Legrand – służą do łączenia i rozłączania obwodów obciążonych prądami roboczymi od 32 do 160 A (z możliwością montażu na TH-35).
  • Rozłącznik izolacyjny IS firmy Eaton Electric – Aparaty te o budowie modułowej wykonywane są na prądy znamionowe od 16 do 125 A i są dostępne w wersji od 1 do 4 biegunów[4].
  • Rozłączniki izolacyjny Dumeco oraz Duco firmy Eaton Electric – są to rozłączniki z widoczną przerwą izolacyjną. Budowane na prądy znamionowe do 2000 A[5].
  • Rozłączniki izolacyjne DCM i DMM firmy Eaton Electric – rozłączniki budowane na prądy znamionowy do 63 A dla DCM, do 125 A dla DMM.
  • Rozłącznik izolacyjny SV firmy ETI
  • Rozłączniki izolacyjne R7 firmy BEMKO
  • Rozłączniki izolacyjne FR 300 firmy Legrand – W zależności od typu posiadają kategorię użytkowania AC22 lub AC23 oraz różne prądy znamionowe od 20 do 125 A. Bez lub z sygnalizacją stanu załączenia. Występują jako 1P, 2P, 3P lub 3P+N. Przystosowane do współpracy ze stykiem pomocniczym PS 350.[6]
  • Rozłącznik izolacyjny LA firmy ETI – stosowane w rozdzielnicach i szafkach elektrycznych do wyłączania i rozłączania pod napięciem obwodów niskiego napięcia o prądach rozłączalnych do 1250 A. Stosowane są jako: wyłączniki główne, silnikowe i bezpieczeństwa. Posiadają podwójny układ widocznych styków z napędem migowym. Budowane na prądy znamionowe od 160 do 1250 A[7].
  • Rozłącznik izolacyjny SBN firmy Hager – produkowane na prądy w zakresie 16-125 A.
  • Rozłącznik izolacyjny Ex9I125 firmy NOARK ELECTRIC – wykonywane w wersji 1 moduł na 1 biegun w szerokim zakresie prądowym od 32-125 A. Są dostępne w wersjach 1-, 2-, 3-, oraz 4-biegunowych[8].
  • Rozłączniki izolacyjne RA[9] firmy APATOR
  • Rozłączniki izolacyjne FSD3 firmy PROMFACTOR. Są dostępne w wersji od 1 do 4 biegunów w zakresie prądowym od 10 do 125A.

Przypisy

edytuj
  1. IEV ref 441-14-12
  2. Rozłączniki, przełączniki oraz rozłączniki z bezpiecznikami | ABB [online], new.abb.com [dostęp 2019-01-17] (pol.).
  3. Co to jest rozłącznik izolacyjny [online], elektrykwsieci.blogspot.com [dostęp 2021-09-20] (pol.).
  4. Rozłączniki główne (izolacyjne) IS
  5. Rozłączniki bezpiecznikowe QSA i rozłączniki izolacyjne Dumeco katalog 2012. [dostęp 2012-07-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
  6. Aparaty łączeniowe i sterownicze. [dostęp 2012-07-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-12-25)].
  7. Katalog produktów elektrotechnicznych firmy ETI w zakresie Budownictwa i Przemysłu. [dostęp 2012-07-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-06-14)].
  8. Rozłączniki izolacyjne NOARK ELECTRIC
  9. Rozłączniki serii RA. [dostęp 2012-07-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-12-30)].