Saks

Saks – starogermański jednosieczny nóż bojowy używany od okresu wędrówek ludów do epoki wikingów (najdłużej w Skandynawii do końca XI w.). Noszono go też jako element stroju codziennego.

Przykłady merowińskich noży

Nazwa Sasi prawdopodobnie pochodzi właśnie od tej broni, zaś naczelne bóstwo tego plemienia Saksnot (dopatruje się w nim odpowiednika nordyckiego Tyra) był z nią często przedstawiany, np. na kamieniu grobowym z Niederdollendorf (VIII w.)

Rozróżnić można dwie odmiany tej broni:

• Skramsaks – przeznaczony głównie do rąbania; miał zakrzywioną klingę długości ok. 30-70 cm i otwartą, bezjelcową dwuręczną rękojeść. Uważany za jedną z praform zachodnioeuropejskiego tasaka.
• Langsaks – długość całkowita ok. 1 m, jednoręczna rękojeść otwarta typu mieczowego, klinga prosta o sztychu przygrzbietowym.

Broń typu Langsaks odkryto m.in. we wsi Bodzia.

Bibliografia

• Włodzimierz Kwaśniewicz – Leksykon broni białej i miotającej, Dom Wydawniczy BELLONA, Warszawa 2003.
• Artur Szrejter – Mitologia Germańska, Wyd. L&L, Gdańsk 2006 (wyd. II).