Sapindikarana ("uczynienie [zmarłego] sapindą"[1]) – jedna z pięciu kategorii ofiar hinduistycznych za przodków śraddha (श्राद्ध) opisanych w dziele Jadźńjawalkjadharmaśastra[2].

Termin edytuj

Sapindikarana odprawiona winna być rok po ceremonii pogrzebowej (czyli w warunkach hinduizmu najczęściej po kremacji). Akceptowane było jednak skrócenie tego okresu np. do sześciu tygodni. Wystarczającym powodem by tak postąpić były:

  • ślub
  • narodziny chłopca
  • inna szczególna uroczystość rodzinna
  • szczególnie szczęśliwy dzień

Znaczenie edytuj

Celem przeprowadzenia tej śraddhy było zakończenie trwania duszy zmarłego w formie błąkającego się ducha typu preta i zmiany jego statusu na "ojca" (przodka) określanego terminem pitry[3]. Wtedy dopiero stawał się w pełni mieszkańcem mitycznego świata przodków pitryloki. Dzięki temu statusowi, wierzono, że dusza zmarłego, jako pełnoprawny przodek, może uczestniczyć w ważnych zdarzeniach rodzinnych, na czym zależało żyjącym[4].

Przebieg rytuału edytuj

Śraddha sapindikarana była rytuałem indywidualnym. Syn lub w zastępstwie inny bliski krewny z linii męskiej, przygotowywał cztery naczynia, które następnie napełniał sezamem, substancjami zapachowymi i wodą. Ich liczba reprezentowała trzech poprzednich męskich przodków (już będących mieszkańcami pitryloki) i ostatnio zmarłego. Ofiarnik przelewał mieszaninę z czwartego naczynia dedykowanego ostatnio zmarłemu do trzech pozostałych. Równocześnie recytował modlitwę o wspólnocie.

Przypisy edytuj

  1. I.2. Świadectwa o sati w literaturze dawnych Indii. W: Przemysław Szczurek: Sati. Samopalenie wdów indyjskich w najdawniejszych relacjach Wschodu i Zachodu. Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie DIALOG, 2013, s. 54, seria: Świat Orientu. ISBN 978-83-63778-15-6. Cytat: uczynienie [zmarłego] sapindą.
  2. Śraddha. W: Hanna Wałkówska: Kult zmarłych w Indiach starożytnych. Studia z etnografii Indii. Wyd. 1. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1973, s. 69, seria: Prace Wrocławskiego Towarzystwa Naukowego, Seria A , Nr 156.
  3. Duchy i upiory. W: Hanna Wałkówska: Kult zmarłych w Indiach starożytnych. Studia z etnografii Indii. Wyd. 1. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1973, s. 24, seria: Prace Wrocławskiego Towarzystwa Naukowego, Seria A , Nr 156.
  4. Śraddha. W: Hanna Wałkówska: Kult zmarłych w Indiach starożytnych. Studia z etnografii Indii. Wyd. 1. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1973, s. 76–77, seria: Prace Wrocławskiego Towarzystwa Naukowego, Seria A , Nr 156.

Bibliografia edytuj