Skarb z Boscoreale

zespół cennych obiektów z I w. n.e. odkryty w rzymskiej willi k. Pompei

Skarb z Boscoreale – pochodzący z okresu starożytności bogaty zbiór przedmiotów odkryty w 1895 roku we włoskim Boscoreale. Obecnie przechowywany jest w Luwrze[1].

Srebrny skyfos
Reliefowa patera z popiersiem mężczyzny

Skarb odkopano w ruinach rzymskiej willi, zasypanej podczas erupcji Wezuwiusza w 79 roku. Leżał w pomieszczeniu na prasę winiarską wraz ze szkieletem osoby, która zginęła podczas katastrofy, próbując ukryć kosztowności[1][2]. Na datowany w większości na epokę Augusta skarb składają się: ponad 1000 złotych monet[a], wykonane ze złota cztery bransoletki, kolczyki i łańcuszek oraz licząca 103 elementy srebrna zastawa stołowa[2].

Do najciekawszych okazów należą dwa kubki z przedstawieniami tańczących szkieletów greckich poetów i filozofów, dwa skyfosy zdobione scenami historycznymi z postaciami Augusta i Tyberiusza oraz dwie patery dekorowane pośrodku reliefowymi popiersiami[b]. Jedna z nich przedstawia wizerunek bogini w skalpie słonia na głowie[3] (być może alegorię Afryki), druga – podobiznę starszego mężczyzny, w którym domniemywa się przodka właściciela tej zastawy[4]. Inne jej naczynia mają zdobienia motywami roślinnymi w stylistyce iluzjonistycznej[3].

Skarb został po odkryciu zakupiony przez Edmonda Jamesa de Rothschilda, który podarował go następnie muzeum w Luwrze[2].

  1. W gotówce zasób ten miał wartość 103 700 sesterców i nie był przeznaczony na utrzymanie majątku, lecz najpewniej stanowił kapitał inwestycyjny (Robert Étienne: Życie codzienne w Pompejach. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1971, s. 165).
  2. Wykonane w rzeźbie półpełnej wskazują na dekoracyjne, a nie użytkowe przeznaczenie tych naczyń (Elżbieta Makowiecka: Sztuka Rzymu. Od Augusta do Konstantyna. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2023, s. 186).

Przypisy

edytuj
  1. a b Robert Étienne: Pompeii. The Day a City Died. New York: H.N. Abrams, 1992, s. 192. ISBN 0-8109-2855-8.
  2. a b c Encyclopedia of the History of Classical Archaeology. edited by Nancy Thomson de Grummond. London: Routledge, 1996, s. 181. ISBN 1-884964-80-X.
  3. a b Encyklopedia sztuki starożytnej. Europa – Azja – Afryka – Ameryka. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe / Wydawnictwo Naukowe PWN, 1998, s. 127. ISBN 83-01-12466-0.
  4. Michael Grant: Miasta Wezuwiusza. Pompeje i Herkulanum. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1986, s. 247. ISBN 83-06-01149-X.

Linki zewnętrzne

edytuj