|
zdun - uczy w koszalinskim gimnazjum j. polskiego.
'''Zduństwo''' - dział [[rzemiosło|rzemiosła]] zajmujący się budową i naprawą [[piec|pieców]] ([[piec kaflowy|kaflowych]], kuchennych, chlebowych, pieco-kominków, [[kominek|kominków]]). Rzemieślnik uprawiający to rzemiosło to '''zdun'''.
Początkowo nie był to wyodrębniony zawód, obejmowały go takie rzemiosła jak [[garncarstwo]] i [[budownictwo]]. Z czasem zdunowie byli coraz liczniejsi i zakładali własne [[cech]]y. Nauka zawodu rozpoczynała się wcześnie, kandydat na zduna najpierw [[terminator|terminował]] u mistrza, potem zostawał [[czeladnik]]iem, a następnie [[mistrz]]em.
===Historia===
Piece wiejskie były przeważnie wielofunkcyjne i do połowy [[XIX wiek|XIX]] wieku zajmowały około 25% powierzchni pomieszczenia. Od początku [[XX wiek|XX]] wieku zmniejszały się ich rozmiary i poszerzała funkcjonalność.
Do pierwszej wojny światowej piece na wsi stawiane były tylko z [[cegła|cegły]]. Bardziej eleganckie i droższe [[piec kaflowy|piece kaflowe]] można było znaleźć w pałacach, u właścicieli ziemskich i bogatszych mieszkańców.
Po drugiej wojnie światowej, w odbudowywanej Polsce, w tym także Warszawie, jeszcze przez wiele lat głównym źródłem ciepła w mieszkaniach były piece. Od tamtych czasów wiele się zmieniło w technologiach grzewczych i zduństwo jest zanikającym zawodem. Na przełomie wieków XX/XXI nastąpiło niewielkie ożywienie w tej branży, gdyż wzrosło zainteresowanie kominkami i tradycyjnymi metodami ogrzewania, jednak specjalistów jest niewielu, a szkoły zawodowe zaniechały kształcenia w tym kierunku.
===Materiały i narzędzia===
Materiały używane do budowy pieców to m.in.: cegła pełna, [[wyroby klinkierowe|klinkierowa]], [[szamot]]owa, płyty szamotowe, kafle, płytki wykładzinowe, pręty zbrojeniowe, materiały wiążące, [[izolacja (technika)|izolacyjne]], wykończeniowe ([[płytki ceramiczne]], elementy metalowe).
Narzędzia używane przez zdunów: [[piła (narzędzie)|piła]] do [[Drewno (technika)|drewna]], do [[beton]]u, elektryczna, [[szlifierka]] ręczna, maszyna do cięcia kamienia, [[obcęgi]], [[nóż]], [[wiertarka]], [[młot]], [[przecinak]], gąbka, [[pędzel]] malarski, wygładzarka, [[wkrętak]], mieszadło, [[wiadro]], [[kielnia]], przybory pomiarowe (pion murarski, [[poziomica]], [[kątownica]], [[calówka]], miara taśmowa).
'''Zobacz też: ''' [[ogrzewanie]]
[[Kategoria:Ginące zawody]]
[[Kategoria:Rzemiosło]]
|
