Jidysz: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Synthebot (dyskusja | edycje)
m robot dodaje: ie:Yiddic
LA2-bot (dyskusja | edycje)
m Bot: poprawia ISBN
Linia 51:
 
===Czasy współczesne===
Liczbę mówiących w jidysz po [[II wojna światowa|II wojnie światowej]] obecnie szacuje się na 3-4 miliony, głównie w [[Stany Zjednoczone|USA]], [[Izrael|Izraelu]], [[Rosja|Rosji]], [[Ukraina|Ukrainie]], [[Białoruś|Białorusi]], [[Meksyk|Meksyku]] i [[Argentyna|Argentynie]]. Ważną rolę w badaniach nad jęz. jidysz, a także nad kulturą i historią Żydów odgrywa instytut [[YIVO]] (od ''Yidisher Visnshaftlekher Institut'', Żydowski Instytut Naukowy), zał. w 1925 r. w [[Wilno|Wilnie]]; od 1940 r. ma siedzibę w [[Nowy Jork (miasto)|Nowym Jorku]]. Między innymi w wyniku jego pośrednich bądź bezpośrednich dokonań, można w ostatnim czasie zauważyć wzrost zainteresowań językiem jidysz na świecie i to nie tylko w społecznościach żydowskich. Trend ten zauważalny jest także w [[Polska|Polsce]]. Częściowo w jidysz drukowany jest dwutygodnik [[Towarzystwo Społeczno-Kulturalne Żydów w Polsce|Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Żydów w Polsce]] "[[Słowo Żydowskie|Dos Jidisze Wort - Słowo Żydowskie]]", a na scenie [[Teatr Żydowski im. Ester Rachel Kamińskiej|Państwowego Teatru Żydowskiego]] w [[Warszawa|Warszawie]] wystawiane są klasyczne sztuki literatury żydowskiej w tym języku. Wybitnym popularyzatorem literatury jidysz w Polsce był [[Michał Friedman]] (zm. 2006), autor licznych przekładów najważniejszych dzieł powstałych w tym języku. W roku [[2006]] nakładem wydawnictwa Słowo/Obraz Terytoria ukazała się dwujęzyczna i bogato ilustrowana ''Warszawska awangarda jidysz - antologia tekstów'' pod red. [[Karolina Szymaniak|Karoliny Szymaniak]] (ISBN 837453711683-7453-711-6) - która przedstawia jedno z najciekawszych zjawisk przedwojennej kultury jidysz w Polsce. W książce, oprócz manifestów, ekspresjonistycznych wierszy i poematów oraz krótkich urtworów prozatorskich, znalazły się teksty podejmujące problematykę kina abstrakcyjnego, nowoczesnego malarstwa i rzeźby konstruktywistycznej. Z kolei na przełomie [[2006]]/[[2007]] nakładem wydawnictwa Austeria ukazał się [[reprint]] największego przedwojennego ''Słownika polsko-jidysz'' pod red. Arona Marka (ISBN 978-83-89129-38-3). Zaś w dniach 16-18 października [[2006]] w Łodzi z inicjatywy Fundacji Ochrony Dziedzictwa Kultury Żydów odbyła się pierwsza edycja [http://www.festiwal.jewishlodz.org.pl Festiwalu Kultury Jidysz]. Warto również w tym miejscu nadmienić, iż słownik języka jidysz znajdujący się na [[wikt:pl:Kategoria:Jidysz|Wikisłowniku]] jest największym nowoczesnym słownikiem tego języka dostępnym w Polsce (i jedynym online), a także największym spośród wszystkich innych wersji językowych Wiktionary.
Dla osób chcacych uczyć się jidysz prowadzone są lektoraty języka na germanistyce uniwersytetów w Warszawie, Krakowie, Łodzi, Wrocławia i Lublina. Poza tym od roku [[2002]] w ramach Centrum Kultury Jidysz fundacji "Shalom" organizowane są corocznie Letnie Międzynarodowe Seminaria Języka Jidysz w [[Śródborów|Śródborowie]] z udziałem najwybitniejszych znawców i lektorów tego języka na świecie – w tym również profesorów YIVO. Dodatkowo Fundacja organizuje całoroczne kursy językowe, na różnych poziomach zaawansowania, w Warszawie i Łodzi.