Dobór krewniaczy: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m robot dodaje: sv:Släktskapsselektion |
m robot dodaje: pt:Seleção de parentesco; zmiany kosmetyczne |
||
Linia 3:
'''Dobór krewniaczy''' ([[język angielski|ang.]] ''kin selection'') – mechanizm [[ewolucja biologiczna|ewolucji biologicznej]], który prowadzi do [[adaptacja|adaptacji]] organizmów, polegającej na zwiększaniu szansy przeżycia osobników z nimi [[pokrewieństwo|spokrewnionych]].
== Ewolucyjne wyjaśnienie altruizmu ==
Dobór krewniaczy wyjaśnia pochodzenie zachowań [[altruizm|altruistycznych]] w stosunku do osobników spokrewnionych. Został oryginalnie zaproponowany przez Karola Darwina jako wytłumaczenie istnienia sterylnych kast u owadów, lecz ogólną akceptację zyskał dopiero dzięki przełomowym pracom [[William Donald Hamilton|W.D. Hamiltona]]. Hamilton wprowadził koncepcję [[dostosowanie łączne|dostosowania łącznego]] (ang. ''inclusive fitness''), która mówi, że dostosowanie danego organizmu jest sumą sukcesu reprodukcyjnego i wpływu tego organizmu na sukces reprodukcyjny jego krewniaków.
Do najprostszych przykładów doboru krewniaczego należy dowolne poświęcenie dla własnego potomstwa, co prowadzi do dobrowolnego pozbawienia się przez rodzica części pokarmu, a więc zmniejszenia swoich szans na przeżycie. Podobne zjawisko obserwuje się w [[organizm
== Opis matematyczny ==
Dla badania doboru krewniaczego wygodny jest ''współczynnik pokrewieństwa'', czyli liczba od 0 do 1 mówiąca jaką część genów dwa osobniki odziedziczyły po wspólnych przodkach lub jeden względem drugiego. Dla bliźniąt jednojajowych liczba ta wynosi 1; w relacji rodzic – dziecko 0,5; między pełnym rodzeństwem 0,5; między niepełnym (wspólny 1 rodzic) – 0,25; itd.
Częstość allelu w populacji może wzrosnąć, jeśli organizm-nosiciel danego allelu pomaga swoim krewnym, o ile korzyści odniesione przez krewniaków zgodne są z tzw. ''zasadą Hamiltona'':
:R
gdzie:
:R → współczynnik pokrewieństwa;
Linia 18:
:C → koszt reprodukcyjny osobnika poświęcającego się.
== Przykład pszczół ==
[[Grafika:Bee PD foto explained1.jpg|thumb|Pszczoła robotnica zbiera [[pyłek]] i [[nektar]] dla siebie i całego [[rój|roju]]]]
Aby lepiej zrozumieć jak współczynnik pokrewieństwa warunkuje ewolucję zachowań altruistycznych można posłużyć się przykładem [[pszczoła|pszczół]]. Wśród innych owadów wyróżniają się one bardzo szczególnym systemem rozmnażania. Pszczele królowe są [[diploidalny|diploidalne]] (posiadają dwa zestawy genów), a trutnie [[haploidalny|haploidalne]] (tylko jeden zestaw). [[komórka jajowa|Komórki jajowe]] zawierają tylko jeden zestaw genów będący losową kombinacją obu zestawów genów królowej. Wszystkie [[plemnik
Taki system haplo-diploidalny powoduje, że współczynnik pokrewieństwa pomiędzy robotnicami w ulu, a królową wynosi (zakładając tego samego ojca, trutnia) 0,75. W rzeczywistości, ponieważ królowa-matka jest zapładniana przez nawet do 30 trutni, współczynnik pokrewieństwa królowa-robotnica zawiera się w od 0,25 do 0,75.
Linia 40:
[[hu:Rokonszelekció]]
[[ja:血縁選択説]]
[[pt:Seleção de parentesco]]
[[sv:Släktskapsselektion]]
[[zh:親屬選擇]]
|