Ewangelia Prawdy: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne porawki
uzupełnienie lteratury
Linia 5:
W przeciwieństwie do innych gnostykich ewangelii apokryficznych ''Ewangelia Prawdy'' nie przedstawia zdarzeń z życia [[Jezus|Jezusa]], nie zawiera też (jak [[Ewangelia Tomasza]]) jego wypowiedzi - nie jest więc ewangelią w typowym znaczeniu.
 
Takst ''Ewnagelii Prawdy'' był znany i rozpowszechniany wsród niektórych grup cheścijańskich w drugiej połowie II wieku oraz w wiekach III i IV. Jego zawartość była też przedmiotem ostrych polemik, zwłaszcza ze strony ortodoksyjnych biskupów. Do ''Ewnagelii Prawdy'' odnosi się w swoich polemikach [[Hipolit]], biskup Lyonu, zmarły w roku 202, jako do dzieła szkodliwego, spreparowanego przez gnostyków i siejącego jedynie zamęt wśród chrześcijan. Wspomina także o niej biskup [[Ireneusz]] jako o dziele heretyckim.
 
Pomimo sporego rozpowszechnienia w późnej starożytności i wymieniania jej wielokrotnie przez Ojców Kościoła (m.in. biskupi [[Hipolit]] i [[Ireneusz]] orza tzw.Psudo-Tertulian w dziełach polemicznych zatytułowanych [[Adversus HeresiamHaeresem]]), tekst ''Ewangelii Prawdy'' w średnioweczu i w czasach nowożytnych pozostawał nieznany i uchodził powszechnie za zaginiony. Sytuacja taka miała miejsce aż do odkrycia obszernego zbioru dzieł gnostyckich w 1945 roku w [[Nag Hammadi]], znanego jako [[Biblioteka z Nag Hammadi]].
 
''Ewangelia Prawdy'' napisana została pierwotnie po grecku, tłumaczona jednak była również na inne języki. Tekst odnaleziony w Nag Hammadi nie jest oryginałem - stanowi jedynie jej tłumaczenie na dialekt saidzki języka starokoptyjskiego. Pomimo zniekształceń w tłumaczeniu tekst ''Ewangelii Prawdy'' napisany jest pięknym językiem i posiada on dużą wartość literacką. Potwierdza to przytoczony poniżej początkowy fragment ''Ewangelii Prawdy'':
Linia 15:
 
[W powyższym tekście wykorzystano tłumaczenie ks. prof. W. Myszora oraz tłumaczenie na język angielski R.M. Granta]
 
 
''Ewangelia Prawdy'' napisana została językiem pełnym symboliki i jej tekst jest niemal niezrozumiały dla postronnego czytelnika{{fakt}}. Ma on charakter silnie gnostycki i używa często gnostyckiej symboliki i terminologii (w przytoczonym fragmencie: [[Pleroma|Pełnia Bytu]], [[Ojciec Prawdy]], [[Słowo]], [[zbawienie]]).
 
''Ewangelia Prawdy'' opisuje upadek Ducha i powstanie jego antytezy jako rezultat upadku [[eonu]] żeńskiego - [[Sofia|Sofii]]. Nastąpiło to w wyniku nieznajomości Ojca, ponieważ nieznajomość Ojca stworzyła bojaźń, a bojaźń jest gęsta jak mgła, w której antyteza Absolutu uzyskuje moc{{fakt}}. ''Ewangelia Prawdy'' przedstawia Jezusa jako wskazującego drogę do przezwyciężenia upadku i antytezy Absolutu poprzez [[gnoza|gnozę]], to jest poprzez poznanie Ojca oraz odnalezienie w swojej jaźni cząstki boskości. Przedstawia zatem przyjętą w [[gnostycyzm|gnostycyźmie]] drogę zbawienia: następuje ono nie dzięki odkupieniu i ofierze Jezusa (jak to ma miejsce w ortodoksji chrześcijańskiej i jest wyraźnie zaznaczone w Listach św. Pawła), lecz dzięki poznaniu Prawdy o Ojcu rozumianym jako Absolut.
 
''Ewangelia Prawdy'' stanowi jedno z najważniejszych, a zarazem jedno z najtrudniejszych interpretacyjnie spośród zachowanych pism gnostyckich.
 
 
==Literatura==
 
* G. Filoramo: ''A History of Gnosticism'', Oxford, (1990).
* Irenaeus: ''Adversum Haereses''.
* B. Layton: ''The Gnostic Scriptures'', New York, (1987).
* J.M. Robinson [Editor]: ''The Nag Hammadi Library in English'', third edition, New York, (1988).