Res iudicata: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
lit.
FxJ (dyskusja | edycje)
wikizacja i drobne
Linia 1:
'''''Res iudicata''''' (też ''"'res judicata"'''; [[Łacina|łac.]] "rzecz (już) osądzona") - pojęcie [[język prawniczy|języka prawniczego]] określające [[prawomocność]] [[Orzeczenie (prawo)|orzeczenia sądowego]] lub ostateczność [[decyzja administracyjna|decyzji administracyjnej]].
 
Istotę "rzeczy osądzonej" w dawnej nauce określano formułą ''[[Res iudicata pro veritate habetur]]'' (lub ''[[Res iudicata pro veritate accipitur]]'') –- "sprawę osądzoną uważa się za prawdę". ''Res iudicata'' znana była już [[prawo rzymskie|prawu rzymskiemu]] w postaci ''[[exceptio rei iudicatae]]'' –- [[zarzut|zarzutu]] ([[ekscepcja|ekscepcji]]) sprawy uprzednio rozstrzygniętej wyrokiem sądowym.
 
Przyjęcie ''[[rei iudicatae]]'' (powagi rzeczy osądzonej) służy pewności prawa i unikaniu wznawiania ustawicznych sporów "o to samo" (między tymi samymi stronami o ten sam przedmiot). Kolejne pozwy w tej samej sprawie będą przez [[sąd]]y odrzucane. ''Res iudicata'' chroni strony postępowania przed kolejnymi procesami, i odciąża sądy od obowiązku zajmowania się sprawami wcześniej rozstrzygniętymi.
 
W postępowaniu cywilnym, zgodnie z art. 366 k.p.c., wyrok prawomocny ma powagę rzeczy osądzonej tylko co do tego, co w związku z podstawą sporu stanowiło przedmiot rozstrzygnięcia, a ponadto tylko między tymi samymi stronami (tzn. te sama strony nie mogą ponownie procesować się z sobą o to, co między nimi zostało już prawomocnie orzeczone).