Wielka Synagoga w Tykocinie: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
G.bot (dyskusja | edycje)
lit. drobne techniczne
Ohtnim (dyskusja | edycje)
poprawiono wiki, Replaced: [[przedsionek| → [[Przedsionek (architektura)|
Linia 34:
Murowany budynek synagogi wzniesiono na planie kwadratu o wymiarach 18 na 18 [[metr]]ów, w stylu [[barok]]owym i licznymi elementami [[renesans|późnorenesansowymi]]. Według niektórych źródeł wzorowana jest na warownej [[synagoga|synagodze]] z [[Pińsk]]a z [[1640]] roku.
 
Synagoga jest obecnie przykryta wysokim łamanym [[dach]]em z czerwonej [[dachówka|dachówki]]. Zastąpił on pierwotny dach, zasłonięty wysoką [[attyka (architektura)|attyką]]. W północno-wschodnim narożniku stoi, w dolnej części kwadratowa, w górnej ośmioboczna, niska [[wieża]], mieszcząca pierwotnie więzienia dla [[Żyd]]ów. Z trzech stron przylegają niskie przybudówki – niegdyś sklepiki, domy nauki, [[przedsionekPrzedsionek (architektura)|przedsionki]] oraz [[babiniec|babińce]], z których kobiety mogły obserwować modły przez zakratowane okienka.
 
Wewnątrz w głównej, kwadratowej sali modlitewnej sięgającej 9 metrów wysokości znajduje się popularne dla polskich synagog sklepienie dziewięciopolowe. W jej centralnym punkcie znajduje się [[bima]], opierająca się na czterech masywnych [[filar]]ach z bogatą [[renesans]]ową dekoracją zakończonych [[baldachim]]em stanowiącym [[strop (budownictwo)|strop]], w której w wewnątrz znajduje szulham.
Linia 40:
Na ścianach znajdują się barwne [[polichromia|polichromie]]. Ich główny element dekoracyjny, obok ornamentów w kształcie wici roślinnych oraz lokalnych i egzotycznych zwierząt, to wielkie [[XIX wiek|XIX-wieczne]] tablice z [[język hebrajski|hebrajskimi]] i [[język aramejski|aramejskimi]] cytatami biblijnymi oraz tekstami modlitw.
 
Na ścianie wschodniej znajduje się rzeźbiony w kamieniu, niezwykle bogato zdobiony [[Aron ha-kodesz]], zasłonięty bogato tkanym, nowym [[parochet]]em. Został ufundowany przez Naczelnego Rabina Polski [[Michael Schudrich|Michaela Schudricha]] i Fundację Judaica. Sala ma obniżoną posadzkę nawiązującą do słów psalmu: "''Z głębokości wołam do ciebie, Panie!''". Do sali prowadzi wejście przez obszerny [[przedsionekPrzedsionek (architektura)|Przedsionek]], mieszczący niegdyś biura [[kahał]]u i sąd gminny.
 
Dawniej synagogę i pobliskie budynki gminy żydowskiej otaczał [[arkada|arkadowy]] mur z bramą, który po wojnie nie został odbudowany. Przed wejściem do synagogi widać jeszcze fundamenty zniszczonych kramnic, pochodzących z pierwszej połowy [[XVIII wiek]]u.