Landwójt: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Nie podano opisu zmian
poprawa linków
Linia 1:
'''Landwójt''' z [[język niemiecki|niem]]. ''Landvogt'' ([[łacina|łac]]. ''viceadvocatus'', ''podwójci'', w [[państwo Zakonu Krzyżackiego|państwie krzyżackim]] ''[[Komtur]]'', w [[średniowiecze|średniowiecznej]] [[Anglia|Anglii]] [[Szeryf (urząd)|szeryf]]) - w okresie od [[XIII wiekuwiek]]u do [[XVI wiekuwiek]]u w [[polska|Polsce]] to- początkowo [[urzędnik]] książęcy[[książę]]cy, posiadający szerokie [[kompetencja|kompetencje]] sądownicze[[sąd]]ownicze w nowo powstałych [[jednostka administracyjna|jednostkach administracyjnych]] zwanych [[dystrykt]]ami (łac. ''districtus'') opartych na [[prawo niemieckie|niemieckim prawie]] [[Weichbild]]zie, następnie [[wybory|obieralny]] urzędnik [[władza|władz]] [[miasto|miejskich]] będący zastępcą [[wójt]]a lub [[starosta|starosty]] na mocy [[przywilej]]u [[lokacja|lokacyjnego]] miasta na [[prawo magdeburskie|prawie magdeburskim]] . Landwójt sprawował władzę nad wszystkimi osadami[[osada]]mi w kraju (''districtus'') lokowanymi na tym prawie pełniąc w nich funkcje policyjno-administracyjne. Do kompetencji ustrojowych landwójtów należało również przewodniczenie sądom leńskim tzw. ''stanowym'' we wsiach będących własnością miasta, sądy te orzekały w sprawach sołtysów i wójtów. W skład takiego sądu wójtowsko-ławniczego, oprócz landwójta, wchodziło jeszcze 6 ławników[[ławnik]]ów równych rangą sądzonemu .
Ponieważ [[wybory]] do władz miejskich były jednym z punktów konfliktów we wzajemnych relacjach między [[samorząd miejski|samorządem miejskim]] a [[starosta|starostą]], władza królewska[[król]]ewska w połowie [[XVI wiekuwiek]]u nakazała staroście wybierać landwójta spośród [[mieszczanie|mieszczan]] wysuniętych przez [[gmina|gminę]], co wcześniej mógł on kwestionować.
Na początku [[XVII wiekuwiek]]u komisarze królewscy określili jeszcze raz kompetencje starosty co do wyboru władz miejskich w tym landwójta. Miał on mianować tym razem landwójta spośród czterech kandydatów zgłoszonych przez mieszczan. Urząd landwójta zanikł w Polsce w latach trzydziestych [[XVIII wiekuwiek]]u, jego miejsce do występowania w imieniu starosty zastąpił [[burgrabia]] [[zamek|zamkowy]].
 
W [[zabór austriacki|zaborze austriackim]] Landwójt to wysoki rangą urzędnik [[policja|policji]] ([[sędzia]] ziemski) odpowiedzialny za stan porządku w mieście oraz poszczególnych dzielnicach miasta. Miał do pomocy kilku stróżów nocnych[[noc]]nych i ziemskich.