Wikipedysta:Piotrks/brudnopis: Różnice pomiędzy wersjami

Usunięta treść Dodana treść
Piotrks (dyskusja | edycje)
szablon, linki zewnętrzne
Piotrks (dyskusja | edycje)
szablon
Linia 1:
== Teoria emocji Plutchika ==
W latach [[1960]]-[[1980]] psycholog [[Robert Plutchik]] opracował '''teorię emocji''', w której założono posiadanie ośmiu podstawowych [[emocja|emocji]], ewolucyjnie naturalnie rozwiniętych. Wszystkie inne [[emocje]] wynikają z tych [[emocja|emocji]].
'''Teoria emocji Plutchika''' została ogłoszona w [[1980]] roku a jej pełna nazwa to "Psychoewolucyjna teoria [[emocja|emocji]] podstawowych" ("Psychoevolutionary theory of basic emotions").
[[Grafika:Kolo_emocji_plutchika.gif|250px|thumb|right|Koło [[emocja|emocji]] [[Robert Plutchik|Plutchika]]]]
== Podstawowa idea ==
Podstawowa idea '''teorii emocji Plutchika''' polega na łączeniu poszczególnych [[emocja|emocji]] w jedność, tworząc bardziej złożone [[emocje]]. Łączenie to w konsekwencji doprowadza do stworzenia kombinacji [[emocja|emocji]] odpowiedzialnych za konkretne przeżycia.
==== Koło emocji Plutchika ====
Jest to radialny diagram [[Robert Plutchik|Roberta Plutchika]] opisujący strukturę [[emocja|emocji]] podstawowych i ich pierwszych pochodnych.
== Dziesięć postulatów ==
[[Robert Plutchik|Plutchik]] opisuje swoje główne założenia w dziesięciu postulatach:
 
# Pojęcie [[emocja|emocji]] ma zastosowanie na wszystkich poziomach [[ewolucja|ewolucji]] i podobnie jak do ludzi, odnosi się też do zwierząt.
# [[Emocje]] mają [[ewolucja|ewolucyjne]] podłoże i u różnych gatunków rozwinęły różne formy ekspresji.
# [[Emocje]] pełnią rolę [[Adaptacja_(psychologia)|adaptacyjną]], pomagając organizmom przetrwać zagrożenia stwarzane przez środowisko.
# Pomimo różnic w formach wyrażania [[emocja|emocji]] u różnych gatunków, można zidentyfikować pewne wspólne elementy oraz ogólne wzorce.
# Istnieje niewielka liczba podstawowych, pierwotnych [[emocja|emocji]] stanowiących pewien prototyp
# Wszystkie inne emocje są stanami pochodnymi, występują jako kombinacje, mieszaniny lub związki podstawowych [[emocja|emocji]].
# Pierwotne [[emocje]] są to hipotetyczne konstrukty, swojego rodzaju stany idealne, których właściwości i cechy mogą jedynie być wywnioskowane z różnego rodzaju przesłanek.
# Pierwotne [[emocje]] mogą być scharakteryzowane w postaci par biegunowych przeciwieństw.
# Wszystkie [[emocje]] różnią się pod względem stopnia podobieństwa do siebie nawzajem.
# Każda [[emocja]] może występować w róźnymróżnym stopniu natężenia i na różnym poziomie pobudzenia.
== Kombinacje i przeciwieństwa ==
Emocje w pewien sposób sąsiadujące na diagramie mogą być połączone w nowe [[emocje]], gdy są odczuwane jednocześnie. Mieszanina dwóch dowolnych pierwotnych [[emocja|emocji]] jest nazywana przez [[Robert Plutchik|Plutchika]] [[diada|diadą]]. Na przykład, [[diada]] radości i zaufania to miłość. [[diada|Diady]] z przeciwstawnych [[emocja|emocji]] nie mogą zostać utworzone, gdyż zachodzi między nimi konflikt. Oznacza to, że nie wszystkie [[emocje]] można połączyć.
==== Przykłady ====
Podstawowe [[diada|diady]] (często odczuwalne):
Linia 32:
* [[gniew]] + [[przeczuwanie]] -> [[agresja]],
* [[przeczuwanie]] + [[radość]] -> [[optymizm]]
Drugorzędne [[diada|diady]] (czasami odczuwalne):
* [[radość]] + [[strach]] -> [[poczucie winy]],
* [[zaufanie]] + [[zaskoczenie]] -> [[ciekawość]],
Linia 41:
* [[gniew]] + [[radość]] -> [[duma (emocja)|duma]],
* [[przeczuwanie]] + [[zaufanie]] -> [[fatalizm]]
Trzeciorzędne [[diada|diady]] (rzadziej odczuwalne):
* [[radość]] + [[zaskoczenie]] -> [[zachwyt]],
* [[zaufanie]] + [[smutek]] -> [[sentymentalizm]],
Linia 55:
* [[strach]] + [[gniew]] -> konflikt,
* [[zaskoczenie]] + [[przeczuwanie]] -> konflikt
== Znaczenie emocji w kwestiach przetrwania ==
Events, after a cognitive appraisal, lead to an emotion. Our emotion causes a specific action that fits to the stimulus event. We have an evolutionary advantage because of this behavour.
== Bibliografia ==
{{bibliografia start}}