V Republika Francuska: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
MenoBot (dyskusja | edycje)
MastiBot (dyskusja | edycje)
m robot poprawia: ru:Пятая французская республика; zmiany kosmetyczne
Linia 5:
Impulsem do dokonania zmian była [[wojna o niepodległość Algierii|wojna algierska]]. Chociaż Francja zrezygnowała z wielu swoich kolonii, jak posiadłości w Afryce Zachodniej czy Azji Południowo-Wschodniej, ciągle utrzymywała status kolonialny w [[Algieria|Algierii]], w której mieszkała duża liczba Francuzów. Algieria uzyskała ostatecznie niepodległość [[5 lipca]] [[1962]] r.
 
Generał [[Charles de Gaulle]] wykorzystał kryzys algierski jako okazję do utworzenia nowego rządu francuskiego z silniejszym urzędem prezydenta, który poprzednio był jedynie figurantem. Francuscy prezydenci urzędowali poprzednio 7 lat, natomiast obecnie okres ten został skrócony do 5 lat, lecz zyskali większą władzę niż większość ich europejskich odpowiedników w demokracjach parlamentarnych. [[28 września]] [[1958]] r. miało miejsce referendum i 79,2% głosujących poparło projekt nowej konstytucji. Prezydent był poprzednio wybierany przez ciało elektorskie, ale w [[1962]] r. de Gaulle zaproponował, aby prezydent był wybierany przez obywateli w bezpośrednich wyborach. Chociaż metoda i intencje de Gaulle'a w tym referendum były kontestowane przez wiele ugrupowań politycznych, zmiana została przyjęta przez francuski elektorat. System ten daje prezydentowi republiki dostateczną legitymację, gdyż zwycięzca wyborów prezydenckich musi uzyskać większość bezwzględną głosów w pierwszej, ostatecznie w drugiej turze głosowania.
 
Następcami de Gaulle'a byli [[Georges Pompidou]] ([[1969]]–[[1974]]), [[Valéry Giscard d'Estaing]] ([[1974]]–[[1981]]), [[François Mitterrand]] ([[1981]]–[[1995]]), [[Jacques Chirac]] ([[1995]]-[[2007]]) i [[Nicolas Sarkozy]] (od [[2007]]).
Linia 32:
[[pt:Quinta República Francesa]]
[[ro:A Cincea Republică Franceză]]
[[ru:Пятая французская республика]]
[[fi:Ranskan viides tasavalta]]
[[sv:Femte franska republiken]]