Poczucie własnej wartości: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
błąd stylistyczny |
źródła/przypisy |
||
Linia 2:
'''Samoocena''' to uogólniona [[postawa]] w stosunku do samego siebie, która wpływa na [[nastrój]] oraz wywiera silny wpływ na pewien zakres [[zachowanie|zachowań]] osobistych i społecznych. Podstawą samooceny jest [[samowiedza]], czyli zespół sądów i opinii, które jednostka odnosi do własnej osoby. Te sądy i opinie dotyczą właściwości fizycznych, psychicznych i społecznych.
Według Nathaniela Brandena, wyróżniamy szećś filarów samooceny: świadomość, niezależność, prawość, celowość, asertywność oraz samoakceptacja.
'''Świadomość''' to twierdzenie, że fakt jest faktem. Istnieje tylko to, co istnieje; nie ma tego, czego istnienia nie możemy potwierdzić. Współgracjącą cechą jest '''racjonalizm'''. Jest to szacunek dla faktów, dla rzeczywistości.
Stanowi to chęć poznania prawdy; jakakolwiek prawda stanowi wyższą wartość aniżeli chwilowe poczucie komfortu związanego z uniknięciem faktu zaistniałego. Wysoka samoocena jest cenniejsza, daje zdecydowanie więcej korzyści (i to jest długotrwały efekt). Będąc świadomi możemy dostrzec, czego nie widzieliśmy; świadomość zwiększa zaufanie do swego umysłu, co daje efekt łańcucha. Dlaczego? Ponieważ, jeżeli mamy większe '''zaufanie do własnego umysłu''', samoocena jest także wyższa. Skutki samooceny stają się także jej przyczyną. Im wyższa samoocena, tym przyciągamy więcej cech korelujących z wysokim poczuciem własnej wartości. I odwrotnie, im niższa samoocena, tym więcej przyciągamy cech związanych z niską samooceną, co potęguje poziom poczucia własnej wartości.
Gdy mamy wysoką samoocenę, życie sprawia nam radość. Lubimy '''wyrażać siebie''', '''głosić swe poglądy''', '''wyjść na scenę''' i '''zaprezentować się''', '''gdyż nie mamy nic do ukrycia'''. Wręcz przeciwnie, '''chcemy pokazać swe oblicze z każdej strony'''.
Istnieją pewne mechanizmy obronne, np. wywyższanie się ponad innych, złośliwe zachowanie, wyśmiewanie, arogancja. Sprawiają, że człowiek czuje się chwilowo lepiej, tym bardziej, jeżeli ktoś inny zaczyna się tej osoby bać, a wtedy - cel zostaje osiągnięty. Człowiek ten zaczyna czuć się poważany. Często się nazywa to zachowanie "zbyt wysoką samooceną".
Nie, nie ma zbyt wysokiej samooceny. Można mieć bardzo wysoką samoocenę, jednakże powyżej wspomniane zachowanie nie przyczynia się do niej. Człowiek zdający sobie sprawę z własnych kompetencji, własnej skuteczności czuje się na tyle wartościowy, że nie ma potrzeby udowadniać swej wartości. Wręcz przeciwnie, czyż nie prawdą jest, że będąc szczęśliwym, jesteśmy '''pełni życzliwości''' w stosunku do świata?
Arogancja, brak życzliwości i współczucia to cechy niskiej samooceny. Człowiek agresywny, który "nie lubi ludzi", egoista, w rzeczywistości cierpi.
Cóż mogę powiedzieć o '''współczuciu'''? Wspóćzucie również cechuje ludzi o wysokim poczuciu własnej wartości. Gdy mamy niską samoocenę, czujemy się gorsi, a więc nie jesteśmy w stanie współczuć innym, bo sami mamy gorzej oraz sami potrzebujemy pomocy; nie ma w nas życzliwości, bo musimy nierzadko poczuć się lepiej poprzez agresję wobec innych.
Podstawowym przekonaniem wysokiej samooceny jest fakt, że wszyscy jesteśmy równi. Każda osoba, z chwilą poczęcia, '''ma prawo do szczęścia oraz miłości'''. Niezależnie od tego, kim jesteś, kim byłeś, z jakiej rodziny pochodzisz, jaki masz zawód, wygląd, inteligencję, umiejętności, co robisz, co robiłeś i będziesz robił, jakie masz uczucia, przekonania, stoisz na wysokiej pozycji i każdy człowiek również. Ty się liczysz i wszyscy na tym świecie.
[[psycholog|Psycholodzy]] wyróżniają dwa rodzaje postaw związanych z samooceną ogólną: [[samoakceptacja|samoakceptację]] i [[samoodtrącenie|samoodtrącenie]].
| |||