Wikipedia

Ulica Jagiellońska w Warszawie: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Kosaciec (dyskusja | edycje)
948 edycji
Nie podano opisu zmian
ToBot (dyskusja | edycje)
186 891 edycji
m Półautomatyczna poprawa błędu gramatycznego: tą -> tę; zmiany kosmetyczne
Linia 35:
'''Ulica Jagiellońska''' znajduje się w [[Warszawa|Warszawie]] na [[Praga Północ|Pradze Północ]]. Ulica jest częściowo dwujezdniowa, nie posiada ścieżki rowerowej.
 
== Przebieg ==
Ulica Jagiellońska jest częścią ciągu - [[Ulica Jana Zamoyskiego w Warszawie|Zamoyskiego]] - Jagiellońska - [[Rondo Stefana Starzyńskiego w Warszawie|rondo Starzyńskiego]] - Jagiellońska - [[Ulica Modlińska w Warszawie|Modlińska]].
 
== Historia ==
Ulica Jagiellońska powstała na miejscu dawniejszej drogi, istniejącej już przed rokiem 1762. Biegła ona od dzisiejszej ul. [[Ulica Jana Zamojskiego w Warszawie|Zamojskiego]] do ''Szerokiej'', czyli dzisiejszej ul. [[Ulica Ignacego Kłopotowskiego w Warszawie|Kłopotowskiego]]. Owa ulica stykała się z rynkiem [[Skaryszew-Kamion|Skaryszewa]], będąc zarazem jego zachodnią pierzeją.
Pozostałe granice tego placu wyznaczały ulice ''Wołowa'' (dziś: [[Ulica Targowa w Warszawie|Targowa]]), i od południa późniejsza ''Brukowa'' - dziś ul. [[Ulica Stefana Okrzei w Warszawie|Okrzei]]. W późniejszym okresie rynek uległ przesunięciu; ulica ''Brukowa'' stała się jego północną pierzeją.
Linia 44:
Cała zabudowa okolic owej pierwotnej drogi została zniszczona podczas budowy fortyfikacji w roku 1807, kiedy to z rozkazu [[Napoleon Bonaparte|Napoleona I]] zniwelowano całą sieć ulic pomiędzy Wisłą i dzisiejszą ul. [[Ulica Targowa w Warszawie|Targową]].
Po roku 1815 zakładano odtworzenie sieci ulic, jednak do roku 1830 i wybuchu [[Powstanie listopadowe|powstania listopadowego]] prac tych nie rozpoczęto.
W okresie 1816-18 wybudowano jedynie trakt do [[Jabłonna (powiat legionowski)|Jabłonny]], który na odcinku od ul. ''Szerokiej'' do ''Rogatek Golędzinowskich'' miał charakter uregulowanej ulicy; nazwano ją ''Szeroką'', przenosząc tątę nazwę z odcinka ulicy [[Ulica Targowa w Warszawie|Targowej]]. W pobliżu nowej ulicy znalazł się [[Kościół Matki Boskiej Loretańskiej w Warszawie|kaplica Matki Boskiej Loretańskiej]], funkcjonująca jako kościół parafialny.
Za rogatkami ulica miała formę bitego traktu obsadzonego drzewami; w roku 1823 wzniesiono nowe pawilony rogatek projektu [[Jakub Kubicki|Jakuba Kubickiego]].
Duża część drewnianej zabudowy ulicy spłonęła podczas wojny w roku [[1831]]; po powstaniu rogatki znane od roku 1832 jako ''Petersburskie'' przeniesiono lokując je po północnej stronie kościoła [[Kościół Matki Boskiej Loretańskiej w Warszawie|MB Loretańskiej]].
Znaczne przekształcenie traktu do Jabłonny spowodowała budowa [[Fort Śliwickiego Cytadeli Warszawskiej|Fortu Śliwickiego]] w latach 1835-1836; ulicę na jego wysokości odchylono nieco na wschód. Przed utworzeniem [[Rondo Stefana Starzyńskiego w Warszawie|Ronda Starzyńskiego]] był to początkowy odcinek ul. [[Ulica Modlińska w Warszawie|Modlińskiej]]; aż do okresu międzywojennego obowiązywał tu wojskowy zakaz wznoszenia budynków murowanych.
Około roku 1835 odtworzono południowy odcinek ulicy, łącząc go z odcinkiem północnym na wysokości dzisiejszej ul. [[Ulica Ignacego Kłopotowskiego w Warszawie|Kłopotowskiego]]. Rok później pomiędzy ''Brukową'', Jagiellońską i późniejszą Kłopotowskiego (wtedy bez nazwy) wzniesiono koszary Straży Ogniowej, przeniesione w roku 1878 na ul. [[Ulica Karola Marcinkowskiego w Warszawie|Marcinkowskiego]]. W związku z pokaźnym odsetkiem ludności żydowskiej osiedlającym się w okolicy, w roku 1845 pod nr. 26 wzniesiono największą wtedy w Warszawie [[Synagoga Praska w Warszawie|Synagogę Praską]]. Autor projektu, [[ Józef Grzegorz Lessel]], nadał jej formę rotundy nakrytej namiotowym dachem. Tuż obok, frontem do ul. ''Szerokiej'' pobudowano budynek żydowskiej szkoły; obiekty te były pierwszymi prócz fortu budynkami murowanymi przy ulicy.
W roku 1865 na osi nowo wybudowanego [[Most Kierbedzia|Mostu Kierbedzia]] wytyczono okrągły plac, dziś zwany [[Plac Weteranów 1863 r. w Warszawie|Placem Weteranów 1863 r.]]
Stał się on środkiem urbanistycznego założenia, gwiaździstego układu ulic. Na osi mostu przeprowadzono ulicę ''Aleksandrowską'' (dziś: [[Aleja Solidarności w Warszawie|Al. Solidarności]], która rozdzieliła późniejszą Jagiellońską na dwa odcinki. Odcinek północny obecnej Jagiellońskiej przemianowano na ul. ''Petersburską'', południowy - na ''Moskiewską''; dotychczasową nazwę - ''Szeroka'' - nadano dzisiejszej ul. [[Ulica Ignacego Kłopotowskiego w Warszawie|Kłopotowskiego]], rozdzielającej wtedy ''Petersburską'' i ''Moskiewską''.
Linia 79:
*{{cytuj książkę | nazwisko= Zieliński | imię=Jarosław ||tytuł=Atlas Dawnej Architektury Ulic i Placów Warszawy, tom 5 | data=1999 | strony= 34 | wydawca=[[Towarzystwo Opieki nad Zabytkami]] | isbn = 83909794-6-2}}
 
== Otoczenie ==
[[ImagePlik:Władek - dzień 5.jpg|thumb|right|Budynek VIII LO im. Władysława IV]]
* [[Kino Praha]]
* Dzielnicowy Ośrodek Sportu i Rekreacji z pływalnią "Prawy Brzeg" oraz halą sportową
Linia 90:
Ulica Jagiellońska pełni rolę ważnego traktu komunikacyjnego. Przebiegają przez nią liczne linie autobusowe (144, 170, 176, 503, 509, N13, N63) oraz tramwajowe (6, 16, 18, 21, 28, 46)
 
== Ciekawostki ==
[[GrafikaPlik:PraskaSynagogue.jpg|thumb|right|200px|Synagoga Praska]]
* W latach [[1911]]-[[1914]] przy Jagiellońskiej 28 powstał Izraelicki Dom Sierot - [[Gmach Wychowawczy Warszawskiej Gminy Starozakonnych]].
 
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Ulica_Jagiellońska_w_Warszawie”