Teofil Bromboszcz: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m lit.
poprawki
Linia 30:
Zaangażował się w sprawę organizacji [[Plebiscyt na Górnym Śląsku|plebiscytu]] na Górnym Śląsku i zyskał przychylność komisarza rządu polskiego dla sprawy plebiscytu, [[Wojciech Korfanty|Wojciecha Korfantego]]<ref>J. Bańka, ''Biskup Teofil Bromboszcz...'', str. 287.</ref>. Współpracował z Polską Radą Ludową oraz [[Polskie Towarzystwo Gimnastyczne "Sokół"|Polskim Towarzystwem Gimnastycznym „Sokół”]] we Wrocławiu. Ze względu na działalność narodowościową odrzucił, złożoną mu [[16 czerwca]] [[1920]] roku przez Wydział Teologiczny [[Uniwersytet Stefana Batorego|Uniwersytetu Wileńskiego]], propozycję objęcia profesury i wykładów z Nowego Testamentu. Był inwigilowany i denuncjowany przez niemieckie służby wywiadowcze, wskutek czego utracił stanowisko redaktora „Posłańca Niedzielnego” . We wrześniu [[1920]] roku opuścił Wrocław i osiadł tymczasowo w [[Mikołów|Mikołowie]], skąd poprosił kurię wrocławską o udzielenie mu urlopu.
 
[[2 października]] [[1920]] roku został administratorem parafii [[Parafia św. Michała Archanioła w Ornontowicach|św. Michała Archanioła]] w [[Ornontowice|Ornontowicach]], a [[28 sierpnia]] [[1922]] roku proboszczem tej parafii. Zreorganizował na jej terenie życie parafialne, dokonał remontu kościoła, przeprowadził budowę klasztoru [[Zgromadzenie Sióstr Służebniczek NMP|Siostry Służebniczki|Sióstr Służebniczek]] oraz stworzył warunki do zamieszkania dla nauczycieli przybyłych spoza Śląska. Był inicjatorem usypania Kopca Wolności, przy którym następnie odbywały się uroczystości patriotyczne (zniszczono go w trakcie II wojny światowej).
 
Uczestniczył w przygotowaniach wiernych parafii górnośląskich do plebiscytu. Organizował w [[powiat pszczyński|powiecie pszczyńskim]] polskie rady ludowe oraz wycieczki młodzieży do [[Kraków|Krakowa]]. Po rozstrzygnięciu plebiscytu pozostał rzecznikiem sprawy polskiej. Z jego inicjatywy sprowadzono na [[Polski Związek Zachodni|Śląsk Związek Obrony Kresów Zachodnich]], którego prezesem następnie został. Był okręgowym opiekunem [[Związek Powstańców Śląskich|Związku Powstańców Śląskich]]. [[1 sierpnia]] [[1923]] roku odsłonił pomnik powstańców śląskich w [[Orzesze|Orzeszu]], którego poświęcenia odmówił miejscowy proboszcz. Wiosną [[1921]] roku zapadł na [[gruźlica|chorobę płuc]], z którą zmagał się przez resztę życia.
Linia 36:
===W Administracji Apostolskiej Śląska Polskiego i diecezji katowickiej===
Po utworzeniu [[7 listopada]] [[1922]] roku [[Archidiecezja katowicka|Administracji Apostolskiej Śląska Polskiego]] włączył się w budowę jej struktur organizacyjnych. [[1 lutego]] [[1923]] roku otrzymał od administratora apostolskiego ks. [[August Hlond|Augusta Hlonda SDB]] nominację na egzaminatora prosynodalnego, [[28 lutego]] tego roku na cenzora książek, a [[29 października]] na członka Komisji Czystości Wiary. [[12 września]] [[1923]] roku został powołany na stanowisko [[wikariusz|wikariusza generalnego]] Administracji.
Po utworzeniu [[11 listopada]] [[1925]] roku diecezji katowickiej zajął się koordynowaniem spraw finansowych działalności diecezji oraz otrzymał nominację na konsulatora diecezjalnego. [[15 czerwca]] [[1926]] roku został [[kanonik|kanonikiem]] Kapituły Katedralnej w Katowicach. [[21 października]] [[1926]] roku papież [[Pius XI]] mianował go [[prałat|prałatem]]. Po ustanowieniu pierwszego biskupa katowickiego Augusta Hlonda [[Arcybiskupi gnieźnieńscy|arcybiskupem metropolitą poznańskim i gnieźnieńskim]] i [[prymasi Polski|prymasem Polski]], sprawował w okresie od [[5 października|5]] do [[30 października]] [[1926]] roku urząd [[wikariusz|wikariusza kapitulnego]] diecezji katowickiej. W tym czasie Związek Niemieckich Katolików w Polsce zgłosił w Stolicy Apostolskiej protest przeciw ewentualnemu powołaniu go na biskupstwo katowickie. Powodem sprzeciwu było jego zaangażowanie w sprawę plebiscytu oraz stawiane mu zarzuty deprecjonowania proniemiecko zorientowanych kapłanów przy mianowaniu duszpasterzy mniejszości niemieckiej.
 
Jako wikariusz generalny diecezji odpowiedzialny był za podjęcie szeregu przedsięwzięć. Zakupił grunt pod budowę katowickiej [[Archikatedra Chrystusa Króla w Katowicach|katedry]] oraz majątek [[Kokoszyce]] z przeznaczeniem na utworzenie ośrodka rekolekcyjnego, był pomysłodawcą i współzałożycielem [[Księgarnia św. Jacka|Księgarni i Drukarni Katolickiej]]. Odpowiadał za budowę gmachu [[Wyższe Śląskie Seminarium Duchowne w Katowicach|Śląskiego Seminarium Duchownego]] w Krakowie. Współzałożył Konwikt Biskupi dla młodzieży szkół średnich pochodzącej z odległych miejscowości w [[Tarnowskie Góry|Tarnowskich Górach]].
 
Jako wikariusz generalny diecezji odpowiedzialny był za podjęcie szeregu przedsięwzięć. Zakupił grunt pod budowę katowickiej [[Archikatedra Chrystusa Króla w Katowicach|katedry]] oraz majątek [[Kokoszyce]] z przeznaczeniem na utworzenie ośrodka rekolekcyjnego, był pomysłodawcą i współzałożycielem [[Księgarnia św. Jacka|Księgarni i Drukarni Katolickiej]]. Odpowiadał za budowę gmachu [[Wyższe Śląskie Seminarium Duchowne w Katowicach|Śląskiego Seminarium Duchownego]]w Krakowie. Współzałożył Konwikt Biskupi dla młodzieży szkół średnich pochodzącej z odległych miejscowości w [[Tarnowskie Góry|Tarnowskich Górach]].
[[1 lipca]] [[1927]] roku biskup katowicki [[Arkadiusz Lisiecki]] odwołał go z funkcji wikariusza generalnego.
Linia 47 ⟶ 48:
 
===Biskup sufragan katowicki===
[[24 marca]] [[1934]] roku papież Pius XI mianował go biskupem tytularnym Kandeby oraz [[biskup pomocniczy|pomocniczym]] katowickim (wedle ówczesnego nazewnictwa [[biskup sufragan|biskupem sufraganem]]). Sakrę biskupią otrzymał z rąk ordynariusza diecezji katowickiej biskupa Stanisława Adamskiego przy współudziale [[Biskupi polowi Wojska Polskiego|biskupa polowego]] [[Józef Gawlina|Józefa Gawliny]], oraz [[biskupi częstochowscy|biskupa częstochowskiego]] [[Teodor Kubina|Teodora Kubiny]] w kościele parafialnym Najświętszego Serca Pana Jezusa w Mysłowicach [[3 czerwca]] [[1934]] roku, gdzie biskupjako Bromboszczbiskup pozostał proboszczem. W herbie biskupim umieścił głowę św. Jana Chrzciciela, znajdującą się w herbie Mysłowic.
 
[[14 kwietnia]] [[1934]] roku otrzymał funkcję delegata biskupiego dla Związku [[Caritas]]. [[30 grudnia]] [[1934]] roku został prepozytem Kapituły Katedralnej. [[1 stycznia]] [[1935]] roku objął ponownie zadania wikariusza generalnego diecezji katowickiej. W związku z ciężką chorobą biskupa Adamskiego w okresie od [[marzec|marca]] do [[lipiec|lipca]] [[1935]] roku samodzielnie zarządzał diecezją. [[30 stycznia]] [[1936]] roku zrezygnował z kierowania parafią mysłowicką<ref>J. Kiedos, ''Józef Matuszek - wspomnienie pośmiertne'', Wiadmości Diecezjalne 1984/77, str. 319.</ref>. Wtedy też przeprowadził się z probostwa mysłowickiego do nowego gmachu kurii biskupiej w Katowicach. Od końca [[1935]] roku zmagał się z [[białaczka|białaczką]], prowadząc jednak ciągle działalność duszpasterską.
 
Aktywnie wspierał działalnośćpracę Akcji Katolickiej oraz [[Sodalicja|Sodalicji Mariańskiej]]. W okresie [[Wielki kryzys|wielkiego kryzysu gospodarczego]] przeznaczał fundusze zebrane na budowę katedry na cele charytatywne. Poświęcił kościół [[Parafia Najświętszego Serca Pana Jezusa w Murckach|Najświętszego Serca Pana Jezusa]] w [[Murcki|Murckach]] ([[28 października]] [[1934]] roku), konsekrował kościoły [[Parafia św. Antoniego z Padwy w Dąbrówce Małej|św. Antoniego]] w [[Dąbrówka Mała|Dąbrówce Małej]] ([[4 listopada]] [[1934]] roku) oraz św. Michała Archanioła w [[Goleszów|Goleszowie]] ([[12 maja]] [[1935]] roku). Udzielił święceń kapłańskich przyszłym biskupom [[Wilhelm Pluta|Wilhelmowi Plucie]] ([[24 czerwca]] [[1934]] roku) i [[Paweł Latusek|Pawłowi Latuskowi]] ([[30 czerwca]] [[1935]] roku).
 
Zmarł z powodu choroby nowotworowej [[12 stycznia]] [[1937]] roku. Jego pogrzeb odbył się [[15 stycznia]] tego roku w [[Kościół Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Katowicach|prokatedrze św. Apostołów Piotra i Pawła]] w Katowicach. Tam także został pochowany. Po jego śmierci do kurii biskupiej w Katowicach napłynęło 157 telegramów kondolencyjnych<ref>J. Bańka, ''Biskup Teofil Bromboszcz...'', str. 309.</ref>. W homilii pogrzebowej biskup Gawlina mówił: