Praksyteles: Różnice pomiędzy wersjami

Wiadome jest, że Praksyteles był Ateńczykiem, o czym świadczy znaleziona w [[Tespie|Tespiach]] inskrypcja z jego sygnaturą. Źródła dostarczają niewiele informacji na temat jego życia, a te które istnieją są często sprzeczne. Najczęściej przyjmuje się, że Praksyteles urodził się na przełomie [[IV wiek p.n.e.|V]] i [[IV wiek p.n.e.|IV wieku p.n.e.]] Na podstawie przekazów pisanych uważa się, że artysta zaczął tworzyć w latach 380-370, co jest jednak kwestią sporną. Pracował on nie tylko w Atenach, ale również na [[Peloponez]]ie, w północnej [[Starożytna Grecja|Grecji]], [[Azja Mniejsza|Azji]] i na [[Wyspy Jońskie|Wyspach Jońskich]], gdzie powstała ''Afrodyta Knidyjska''. Uczył się najprawdopodobniej zarówno w Atenach jak i na Peloponezie. Świadczy o tym wpływ zarówno twórców ateńskich i jak i peloponeskich, a zwłaszcza [[Myron]]a i [[Poliklet]]a, na jego wczesne dzieła. Posągiem niewątpliwie z początków kariery Praksytelesa był ''Satyr nalewający'', znany z ponad dwudziestu kopii marmurowych. Jest to dzieło z okresu przejściowego, pofidiaszowskiego, gdzie wpływ artystów V-wiecznych jest jeszcze bardzo duży. Pewne jest, że po pobycie w Atenach wyjechał do [[Azja Mniejsza|Azji Mniejszej]], będąc już wtedy znanym, w świecie greckim, artystą. Musiało to nastąpić przed 353 rokiem p.n.e, inaczej z pewnością nie byłby pominięty przy doborze artystów do prac na Mauzoleum w Halikarnasie. Był autorem słynnych już w starożytności rzeźb, o czym poświadczają monety, na których bito ich podobizny. Najprawdopodobniej Praksyteles umarł przed objęciem władzy przez [[Aleksander Wielki|Aleksandra Wielkiego]], w innym przypadku władca musiałby ściągnąć do siebie artystę już za życia uznawanego przez starożytnych za wybitnego. Za dzieło z końca życia rzeźbiarza uznaje się grupę ''Hermesa z Dionizosem''. Dawna hipoteza zakłada jakoby miałby miałaby być to rzeźba wystawiona dla uczczenia przymierza [[Velia|Elei]] i [[Arkadia (kraina historyczna)|Arkadii]]. Najbardziej znaną współcześnie rzeźbą Praksytelesa jest ''Afrodyta z Knidos'' wystawiona około 360 roku p.n.e, do której pozowała rzeźbiarzowi hetera [[hetera|Fryne]].

 

* W nauce, zgodnie z dziełem [[Pliniusz Starszy|Pliniusza]]<ref>Pliniusz, XXXIV, 50 [w:] ''Historia naturalna'', tłum. I. i T. Zawadzcy, Wrocław-Kraków 1961</ref> za szczytowy okres rozwoju jego kariery przyjmuje się rok 104 [[starożytne igrzyska olimpijskie|Olimpiady]], czyli 364 p.n.e.

* [[Witruwiusz]] niesłusznie podaje jakoby Praksyteles miał pracować wraz z innymi rzeźbiarzami przy dekoracji [[Mauzoleum w Halikarnasie]] w 353 roku p.n.e.<ref>Witruwiusz, VII, wstęp, 12 [w:] ''O architekturze ksiąg dziesięć'', tłum. K. Kumaniecki, Warszawa 1956.</ref>