Altruizm krewniaczy: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
drobne redakcyjne |
drobne redakcyjne, drobne techniczne |
||
Linia 5:
W świetle indywidualnego doboru naturalnego (a więc doboru rozumianego jako selekcja najlepiej dostosowanych osobników, której miarą jest liczba wydawanego na świat potomstwa) [[altruizm|altruizm]] (w myśl podejścia ewolucyjnego) wydaje się nie mieć sensu. Osobnik przejawiający zachowania altruistyczne zmniejsza swoje szanse na przeżycie i reprodukcję (a tym samym na przekazanie cechy altruizmu potomstwu). Z kolei osobniki, którym pomógł, mogą jego kosztem przekazać swoje cechy potomstwu, tak że liczba egoistów w każdym pokoleniu zwiększałaby się kosztem altruistów, aż do zupełnego wymarcia tych ostatnich.
Rozwiązanie powyższego paradoksu zaproponował w roku 1964 brytyjski teoretyk [[ewolucja|ewolucji]] [[William Donald Hamilton|William D. Hamilton]]. W koncepcji Hamiltona kluczowe znaczenie ma [[neodarwnizm|neodarwinowska]] zasada utożsamiająca podmiot [[ewolucja|ewolucji]] z [[genotyp|genotypem]], a nie z [[osobnik|osobnikiem]] (który jest tylko danego [[genotyp|genotypu]] nośnikiem). Tak więc, dostosowanie pojedynczego [[osobnik|osobnika]] (jego ewolucyjne dobro – rozumiane jako liczba potomstwa) nie tłumaczy całego dostosowania osobniczego genotypu. Dopiero gdy do dostosowania indywidualnego dołączymy w odpowiednim stopniu (zależnym od stopnia podobieństwa genetycznego) dostosowanie jego krewnych w linii bocznej (dostosowanie pośrednie według Browna), uzyskamy prawdziwe dostosowanie [[genotyp|genotypu]] – łączne dostosowanie neodarwinowskie. [[William Donald Hamilton|Hamilton]] tego typu dostosowanie nazwał [[dostosowanie łączne|dostosowaniem łącznym]] (inclusive fitness).
<BR>Dostosowanie łączne, jako suma własnego dostosowania osobnika oraz odpowiednich (odpowiadających wspólnym częściom genotypu) częściowych dostosowań jego krewnych, może być więc osiągane poprzez działania niekorzystne dla dostosowania danego organizmu, lecz korzystne z punktu widzenia jego [[genotyp|genotypu]]. Działaniem takim może być zwiększenie dostosowania krewnych kosztem zmniejszenia dostosowania indywidualnego. [[William Donald Hamilton|Hamilton]] założył więc istnienie ewolucyjnego mechanizmu odpowiedzialnego za dobór tych cech organizmu, które mają korzystny wpływ na przeżywalność osobników spokrewnionych. Brytyjski biolog ewolucyjny [[John Maynard Smith|John Maynard Smith]] taki hipotetyczny mechanizm nazwał [[dobór krewniaczy|doborem krewniaczym]] (kin selection). ▼
<BR>[[William Donald Hamilton|Hamilton]] założył, że reguła [[dobór krewniaczy|doboru krewniaczego]] zwana [[Reguła Hamiltona|Regułą Hamiltona]], odpowiadająca za altruizm krewniaczy (czyli ukierunkowany na krewnych), ma następującą postać:▼
▲
▲
:<math>\quad rB > C </math>
przy:
:<
<BR>'''r''' - oznaczającym stopień pokrewieństwa dawcy i odbiorcy pomocy▼
:<math>\quad B </math> - oznaczającym [[adaptacja (biologia)|adaptacyjną]] korzyść odbiorcy pomocy(zwiększenie jego dostosowania)
Altruizm będzie w sensie ewolucyjnym opłacalny, jeśli '''B''' (adaptacyjny zysk obdarowanego, czyli polepszenie jego dostosowania) pomnożone przez r (współczynnik pokrewieństwa) przewyższy '''C''' (koszt ofiarodawcy, czyli pogorszenie jego dostosowania). Spełniony warunek w regule [[William Donald Hamilton|Hamiltona]] – czyli dodatnia zmiana poziomu [[dostosowania łącznego]] '''(rB – C)''' oznacza, że altruizm krewniaczy jest uzasadniony ewolucyjnie.
Linia 24 ⟶ 28:
Wymogiem altruizmu krewniaczego jest dysponowanie przez osobniki wrodzonymi (przekazywanymi genetycznie) mechanizmami rozpoznawania pokrewieństwa - aktywującymi zachowania altruistyczne. [[William Donald Hamilton|Hamilton]] zaproponował kilka takich wrodzonych mechenizmów mających służyć altruizmowi krewniaczemu:
== Bibliografia ==
Linia 36 ⟶ 40:
{{Bibliografia stop}}
==
* [[altruizm|altruizm]]
* [[ewolucja|ewolucja]]
* [[genotyp|genotyp]]
{{Ewolucja biologiczna}}
|