Wersja z 14:39, 3 gru 2009 edytuj Synthebot (dyskusja \| edycje) 13 562 edycje m robot dodaje: he:עברים ← poprzednia edycja		Wersja z 20:34, 26 lut 2010 edytuj anuluj edycję ToBot (dyskusja \| edycje) 186 891 edycji m Wspomagane przez bota ujednoznacznienie (tyle do zrobienia): Jordan; zmiany kosmetyczne następna edycja →
Linia 20: Zauważono także podobieństwo do arabskiego ''habata'' oznaczającego ''wędrować''. Znaczenie ''wędrować, przekroczyć, mijać, przemieszczać się'' jest wspólne także dla semickiego ''`br'' i akadyjskiego ''habatu''. W języku staroegipskim odpowiednikiem terminu ''habiru'' był ''apiru'' (`pr.w). Należy przy tym zwrócić także uwagę na genezę słowa '''Hebrajczyk'''. W języku hebrajskim brzmi ono ''ibri'' (<font style="font-family:times; font-size:160%">~~עברי~~עברי</font>) i oznacza ''ten zza'' lub ''będący spoza'', czyli ''przychodzień, przybysz, obcokrajowiec''. Potwierdzenie takiego tłumaczenia można znaleźć w nazwach geograficznych wywodzących się z tego samego rdzenia, np. Abarim (<font style="font-family:times; font-size:160%">~~עברים~~עברים</font> = ''rejony poza'', pasmo górskie w Moabie po wschodniej stronie [[Jordan (rzeka)\|Jordanu]]u naprzeciwko [[Jerycho\|Jerycha]]) lub Ebrona (<font style="font-family:times; font-size:160%">~~עברינה~~עברינה</font> = ''przejście'', jeden z etapów wędrówki Izraelitów przez pustynię niedaleko [[Esjon-Geber\|Esjon Geber]], obecnego [[Ejlat]]). Także słowo ''gniew'' (ebra, <font style="font-family:times; font-size:160%">~~עברה~~עברה</font>) zawiera w sobie znaczenie ''przelania się, przepływu z nadmiaru''. Zapisywany identycznie wyraz ''abara'' tłumaczono jako ''równina [pustyni]'' lub ''prom'' ([[2 Księga Samuela]] 15:28, 17:16, 19:18). Wszystkie one pochodzą od wspomnianego wcześniej słowa ''abar'' czy też ''eber'' (<font style="font-family:times; font-size:160%">~~עבר~~עבר</font>) o znaczeniach ''minąć, przekroczyć, przejść, za, poza, [druga] strona'', stąd też imię [[Eber (postać biblijna)\|Eber]] ([[Księga Rodzaju]] 10:21-11:17) oznacza ''obszar poza''. Można się jedynie domyślać, że narody zamieszkujące [[Kanaan]] używały terminu ''ibri'' (=''pochodzący spoza, emigrant, przybysz'') w odniesieniu do różnych grup napływających do [[Palestyna\|Palestyny]] z obszarów [[Mezopotamia\|Mezopotamii]]. Widać to na przykładzie [[Abraham]]a, który został nazwany ''hebrajczykiem'' dopiero jako wędrowny przybysz w [[Kanaan]]ie ([[Księga Rodzaju]] 14:13). Podobnie też, termin ten został użyty kilkakrotnie przez Egipcjan w odniesieniu do Józefa jako niewolnika z okolic [[Palestyna\|Palestyny]] na długo przed powstaniem narodu hebrajskiego ([[Księga Rodzaju]] 39:14.17, 41:12). Sam Józef nazywa [[Kanaan]] ziemią [[Hebrajczycy\|Hebrajczyków]], chociaż jego rodzina liczyła wówczas mniej niż 70 osób ([[Księga Rodzaju]] 40:15). Z kolei werset z [[Księga Rodzaju\|Księgi Rodzaju]] 43:32 może oznaczać, iż Egipcjanie zwyczajowo nie jadali przy wspólnym stole z ''Hebrajczykami''. Wszystkie przypadki użycia nazwy '''Hebrajczyk''' w księdze Rodzaju sugerują, iż termin ten był pierwotnie używany nie tylko w odniesieniu do Izraelitów, lecz oznaczał wszelkich bezpaństwowców przybyłych zza [[Eufrat]]u, którzy wędrowali po [[Kanaan]]ie. W powyższym kontekście bardzo ciekawe użycie imienia Eber (<font style="font-family:times; font-size:160%">~~עבר~~עבר</font>) znajduje się w [[Księga Liczb\|Księdze Liczb]] 24:24, : ''Przybędą bowiem okręty Kittim, pognębią Aszszur, pognębią też Eber, ale i oni przepadną na zawsze.'' Linia 61: [[Amenhotep II]] na [[stela]]ch odkrytych w [[Memfis]] i [[Karnak]]u mówi o swoich wyprawach wojennych do Palestyny w 7. i 9. roku panowania. Wśród niemal 90.000 jeńców uprowadzonych z okolic [[Kanaan]]u znalazło się także 3.600 '''Apiru'''<ref>[http://web.archive.org/web/*/http://www.geocities.com/burtalpert/Rach_040.htm?200629 Burt Alpert, ''Rachmones. A Personal Journey through Jewish Culture in Corporate Society.'' (2004), p. 40.]; James B. Pritchard, ''Ancient Near Eastern Texts'', p. 247; [[Yohanan Aharoni]], ''The Land of the Bible''. Revised. Translated by A.F. Rainey. (Philadelphia: Westminster Press, 1979), pp. 166-9; Niels Peter Lemche, ''The Canaanites and Their Land'' (Sheffield: JSOT Press, 1991), pp. 43-46.</ref>. [[Seti I]] na [[stela\|steli]] wystawionej w [[Bet Szean]] mówi, że wysłał swoje oddziały przeciwko '''Apiru''' z góry [[Jarmut]] (hebr. <font style="font-family:times; font-size:160%">~~ירמות~~ירמות</font> w [[Księga Jozuego\|Księdze Jozuego]] 21:29), którzy razem z ludem [[Tejer]] zaczęli atakować Azjatów mieszkających w [[Rehem]]<ref>J. B. Pritchard, ''ANET'', p.254-5; ''BASOR'' (1952): 24-32.</ref> Dwa listy urzędników [[Ramzes II\|Ramzesa II]] wspominają o '''Apiru''', którzy ''transportują kamienie na wielki pylon Ramzesa''<ref>Papyrus Leiden 348, ''recto'' 6:6 oraz 349, ''recto'' 15; Abraham Malamat, Haim Hillel Ben-Sasson, ''A History of the Jewish People'' (Harvard University Press: 1976); [http://faculty.gordon.edu/hu/bi/ted_hildebrandt/OTeSources/02-Exodus/Text/Articles/Kline-Habiru-Pt2-WTJ.pdf Meredith G. Kline, "The Ha-bi-ru – kin or foe of Israel?" in ''Westminster Theological Journal'' (1956) 170-84, przypis 122.]; Oswald Loretz, ''Habiru – Habräer'' (Berlin: DeGruyter, 1984), str. 39 oraz przypis 161.</ref>.

Habiru: Różnice pomiędzy wersjami