Geografia Gruzji: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m robot dodaje: es:Geografía de Georgia |
m poprawa błędów ortograficznych (cd. kierunków świata); zmiany kosmetyczne |
||
Linia 19:
Gruzja jest państwem [[góra|górzystym]], gdzie tereny górskie zajmują dwie trzecie powierzchni kraju. Całą północną część kraju zajmują góry Wielkiego Kaukazu, gdzie wznosi się najwyższy szczyt kraju - [[Szhara]] o wysokości 5 068 m n.p.m. Łańcuch tych gór został ostatecznie sfałdowany w epoce [[trzeciorzęd]]u, w czasie fałdowań alpejskich. W [[czwartorzęd]]zie w wyniku ruchów pionowych skorupy ziemskiej, utworzyły się uskoki i zręby. Góry zbudowane są ze skał krystalicznych, głównie [[skały osadowe|osadowych]]. Wielki Kaukaz tworzą skały pochodzące z [[jura|jury]] i [[kreda|kredy]], głównie wapienie i dolomity, gdzie utworzyły się liczne [[jaskinia|jaskinie]].
Mały Kaukaz na południu, to masyw znacznie niższy od tego na północy. Jego najwyższy szczyt - [[Mepisckaro]] wznosi się na 2 850 m n.p.m. Góry te zbudowane są wapieni kredowych, fliszu paleogeńskiego oraz ze starych [[skały wulkaniczne|skał wulkanicznych]]. Mały Kaukaz został wypiętrzony i sfałdowany w okresie środkowego trzeciorzędu. Góry uległy zrównaniu, a następnie ruchy pionowe pod koniec [[pliocen]]u i w
Góry Wielkiego i Małego Kaukazu oddziela ciągnący się równoleżnikowo pas tektonicznych obniżeń śródgórskich, który składa się z kilku części. Na zachodzie leży aluwialna [[Nizina Kolchidzka]], dalej na wschód wznosi się [[Wyżyna Imerytyjska]], a na końcu wulkaniczny [[Płaskowyż Południowogruziński]]. W skład tego płaskowyżu wchodzą: Płaskowyż Jorski i [[Płaskowyż Dżawachecki]]. Tereny te położone są na wysokością od 2 500 do 3 000 m n.p.m. Gruzja jest krajem nawiedzanym przez trzęsienia ziemi.
Linia 27:
Gruzja leży w strefie [[klimat podzwrotnikowy|klimatu podzwrotnikowego]] silnie zróżnicowanego z powodu urozmaiconej rzeźby terenu. Przez grzbiet Wielkiego Kaukazu przebiega granica dwóch stref klimatycznych: [[klimat umiarkowany|umiarkowanej]] ciepłej i podzwrotnikowej w której znajduje się właśnie Gruzja. Występuje piętrowość klimatyczna, co oznacza, że temperatury, a tym samym przebieg pór roku w górach jest inny niż w dolinach.
W zachodniej część Gruzji średnie wartości termiczne w styczniu wynoszą około 4
Ilość opadów maleje w kierunku wschodnim, co wiąże się z kontynentalizmem. Na wybrzeżu w wyniku działania oceanicznych mas powietrza liczba dni [[deszcz]]owych jest duża, a średnia wartość opadowa wynosi 2 000 mm. a miejscami (nadmorskie stoki Gór Mescheckich) nawet do 3 000 mm. Całkiem inaczej jest na wschodzie kraju, gdzie opady wahają się od 400 do 700 mm. rocznie.
== Wody ==
Sieć rzeczna jest gęsta co wiąże się nie tylko z opadami, ale i ukształtowaniem terenu. Gruzja leży na obszarze dwóch zlewisk: Morza Czarnego na zachodzie i [[Morze Kaspijskie|Kaspijskiego]] na wschodzie. Na zachodzie największe rzeki to [[Rioni]], [[Inguri]] i [[Kodori]]. Na wschodzie główną rzeką kraju jest [[Kura]], która wraz z [[Alazani]] i innymi dopływami uchodzi do Morza Kaspijskiego. Rzeka ta wyznacza ponadto geograficzną granicą Azji i Europy, Kura wypływa z Wyżyny Armeńskiej w północno
W Gruzji znajduje się niewiele jezior, są one głównie pochodzenia polodowcowego i krasowego. Większość jezior znajduje się w Wielkim Kaukazie, a największym jeziorem Gruzji jest [[Parawani]] o powierzchni 37 km<sup>2</sup>. Najwyższe części Wielkiego Kaukazu są pokryte wiecznym śniegiem i lodem. Najdłuższym lodowcem w kraju jest Lekziri, mający długość 13,5 km, pod względem powierzchni, największy lodowiec to - [[Twiberi]] o powierzchni 43,1 km<sup>2</sup>.
| |||