Earl: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Luckas-bot (dyskusja | edycje)
m r2.5.2) (robot dodaje: hr:Earl
drobne merytoryczne
Linia 1:
'''Earl''', ''hrabia'' – najstarszy i pierwotnie najwyższy [[Anglia|brytyjski]] tytuł [[feudalizm|feudalny]], następnie arystokratyczny. Samo słowo wywodzi się ze skandynawskiego '''[[jarl]]''' (pierwotnie znaczyło to po prostu ''człowiek możny'', ''potężny'', ''bogaty'', później było tytułem wodzów drużyny zbrojnej, namiestników królewskich, zarządców prowincji. W [[XIII wiek]]u w [[Szwecja|Szwecji]] był to tytuł najwyższego urzędnika państwa). [[Encyklopedia Britannica|Encyclopædia Britannica]] wywodzi ten tytuł również od [[Język starofrancuski|starofrancuskiego]] ''eorl'', oznaczającego ''szlachcica'', ''wojownika''.
Wprowadzony w [[Anglia|Anglii]] w [[XI wiek|XI w.]] po najeździe duńskim w miejsce wcześniej używanego tytułu [[Ealdorman]]a.
 
Linia 6:
Mianowany przez [[król]]a był zarządcą dzielnicy państwa, mającym władzę wojskową i sądowniczą, odpowiednikiem kontynentalnego [[komes]]a. Tytuł stopniowo stał się dziedziczny, tracąc znaczenie urzędnicze. Do roku [[1355]] była to w [[Anglia|Anglii]] najwyższa godność, po ustanowieniu tytułów [[diuk]]a i [[markiz]]a - na trzecim miejscu w hierarchii świeckich [[Par (tytuł)|parów]] Anglii (od roku [[1707]] - Wielkiej Brytanii), powyżej tytułu [[viscount]] (wicehrabia). Tytuł earl przysługuje [[Marszałek Anglii|Marszałkom]] [[Anglia|Anglii]], [[Irlandia|Irlandii]] i [[Wielka Brytania|Zjednoczonego Królestwa]]. Tytuł Earl Marshall of England jest obecnie dziedziczny w rodzinie [[książę|książąt]] [[Norfolk (hrabstwo)|Norfolk]].
 
Na język polski ''earl'' należy tłumaczyć jako '''hrabia''' (nie książę!). Żona earla to ''countess'' ([[język polski|pol.]] hrabina); odpowiednikami "kontynentalnymi" tytułu earl są m.in. count, conte, [[Graf (tytuł szlachecki)|graf]] czy [[hrabia]].
 
W brytyjskiej hierarchii tytułów arystokratycznych pierwsze miejsce mają tytuły angielskie, następnie szkockie, brytyjskie, irlandzkie nadane przed [[1801]], a na końcu tytuły Zjednoczonego Królestwa i Irlandii nadane po 1801 r. Dotyczy to wszystkich brytyjskich tytułów, w tym także tytułu earl. W ramach poszczególnych grup o hierarchii decyduje data nadania.