Nitrowanie: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m było - mieszanka nitrująca, jest mieszanina nitrująca |
Nie podano opisu zmian |
||
Linia 1:
'''Nitrowanie''' to [[reakcja chemiczna]] polegająca na [[substytucja|sybstytucji]] atomu [[wodór|wodoru]] (lub rzadziej innego jednowartościowego podstawnika) [[grupa nitrowa|grupą nitrową]] (-NO<sub>2</sub>). W wyniku nitrowania tworzą się [[związek nitrowy|związki nitrowe]].
[[Związki aromatyczne]] nitruje się zwykle za pomocą [[mieszanina nitrująca|mieszaniny nitrującej]]. Powstający w niej [[elektrofil]]owy kation nitroniowy (NO<sub>2</sub><sup>+</sup>) atakuje [[pierścień aromatyczny]] nitrowanego związku, np. przy działaniu mieszaniną nitrującą na [[benzen]] zachodzi następująca reakcja:
:C<sub>6</sub>H<sub>6</sub> + NO<sub>2</sub><sup>+</sup> → C<sub>6</sub>H<sub>5</sub>NO<sub>2</sub> + H<sup>+</sup>
W zależności od warunków reakcji i proporcji mieszaniny nitrującej z powstałego [[nitrobenzen]]u mogą się następnie w analogiczny sposób tworzyć pewne ilości [[dinitrobenzen]]u i [[trinitrobenzen]]u. Nie da się przyłączyć więcej niż trzech grup nitrowych do pojedynczego pierścienia aromatycznego. Niektóre podstawniki (np. [[grupa aminowa]] lub [[grupa hydroksylowa|hydroksylowa]]) znacznie ułatwiają [[podstawienie elektrofilowe]], dlatego np. w wyniku działania mieszaniną nitrującą na [[fenol]] można otrzymać stosunkowo czysty [[trinitrofenol]] (kwas pikrynowy).
Nitrowanie [[alkan|alkanów]] przeprowadza się zwykle działając parami [[kwas azotowy|kwasu azotowego]] na nitrowany związek w temp. 300 - 500 °C.
[[Kategoria:Chemia organiczna]]
[[en:nitration]]
|