Wikipedia

Wdżar: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
m Dodano nazwy zwyczajowe
Wojtek 1956 (dyskusja | edycje)
14 395 edycji
kat.
Linia 22:
 
'''Wdżar''' – szczyt o wysokości 767 m n.p.m. położony w [[Gorce|Gorcach]], w [[Pasmo Lubania|Paśmie Lubania]], nad [[przełęcz Snozka|przełęczą Snozka]], przy [[droga wojewódzka|drodze wojewódzkiej]], na wschód od miejscowości [[Kluszkowce]]. Od [[Lubań (Gorce)|Lubania]] oddziela go szerokie siodło przełęczy [[Drzyślawa]]. Ponieważ nazwa góry jest nieco trudna do wymówienia spotyka się jej wiele form, najczęściej są to: Wżar, Wżary, Żar, Żdżar, Zżar, Ździar, Żdziar.<br />
Góra Wdżar jest goła i zbudowana z [[fliszFlisz karpacki|fliszu karpackiego]] oraz [[andezyt]]u – skały [[skałySkały wulkaniczne|wulkanicznej]]. Aktywność wulkaniczna miała miejsce z końcem starszego [[trzeciorzęd]]u, w czasie tworzenia się płaszczowiny zewnętrznych Karpat fliszowych. [[intruzjaIntruzja|Intruzje]] andezytu występowały trzykrotnie: najstarsza w środkowym [[badenBaden (geologia)|badenie]], a najmłodsza na granicy badenu i [[sarmatSarmat (geologia)|sarmatu]]. Góra Wdżar zawdzięcza swój kształt dzięki większej odporności andezytu na [[wietrzenie]]. Na jej zboczach znajduje się jedyne w Polsce stanowisko [[rozrzutka brunatna|rozrzutki brunatnej]] – paproci związanej wyłącznie z andezytowym podłożem. Istnieje na zboczach Wdżaru miejsce, gdzie występują anomalie magnetyczne – igła kompasu gubi kierunek kręcąc się na wszystkie strony.
 
Na jej zboczach znajduje się jedyne w Polsce stanowisko [[Rozrzutka brunatna|rozrzutki brunatnej]] – paproci związanej wyłącznie z andezytowym podłożem.
Andezyty występują w Polsce bardzo rzadko. Na terenie polskich Karpat można je odnaleźć jeszcze tylko na [[Bryjarka|Bryjarce]] oraz [[Jarmuta|Jarmucie]] w Szczawnicy. Z góry Wdżar eksploatowano andezyty pochodzące z najmłodszej intruzji już w latach 1873-75, wykorzystując je do budowy drogi [[Czorsztyn]]- przełęcz Snozka. Na większą skalę eksploatowała je od [[1928]] spółka Kamieniołomy Miast Małopolskich. Również po wojnie trwała eksploatacja do lat 70. Wydobywano je w trzech kamieniołomach: "Snozka" – południowy, "Tyłka" – zachodni i "Lisi Łom". Pozostałością po tej eksploatacji są głębokie wykopy i gołoborza andezytowe. Po południowej stronie wcięte głęboko w górę wyrobisko ma wysokość 50 m.▼
 
Istnieje na zboczach Wdżaru miejsce, gdzie występują anomalie magnetyczne – igła kompasu gubi kierunek kręcąc się na wszystkie strony.
 
▲Andezyty występują w Polsce bardzo rzadko. Na terenie polskich Karpat można je odnaleźć jeszcze tylko na [[Bryjarka|Bryjarce]] oraz [[Jarmuta|Jarmucie]] w Szczawnicy. Z góry Wdżar eksploatowano andezyty pochodzące z najmłodszej intruzji już w latach 1873-757, wykorzystując je do budowy drogi [[Czorsztyn]]- przełęcz Snozka. Na większą skalę eksploatowała je od [[1928]] spółka Kamieniołomy Miast Małopolskich. Również po wojnie trwała eksploatacja do lat 70. Wydobywano je w trzech kamieniołomach: "Snozka" – południowy, "Tyłka" – zachodni i "Lisi Łom". Pozostałością po tej eksploatacji są głębokie wykopy i gołoborza andezytowe. Po południowej stronie wcięte głęboko w górę wyrobisko ma wysokość 50 m.
 
Wdżar jest silnie zagospodarowany. Na jego zboczach znajduje się [[Ośrodek Narciarski Czorsztyn-Ski w Kluszkowcach]] oraz wózkowa zjeżdżalnia grawitacyjna i zaplecze gastronomiczno-techniczne. Kamieniołom ''Snozka'' (teren prywatny) jest wykorzystywany przez wspinaczy skałkowych. Szczyt jest punktem widokowym na [[Pieniny]], [[Podhale]] i [[Tatry]].
Linia 43 ⟶ 47:
 
[[Kategoria:Szczyty Gorców]]
[[Kategoria:Geologia Karpat]]
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Wdżar”