Wikipedia

Appian z Aleksandrii: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Owczarczak (dyskusja | edycje)
2876 edycji
wydzielenie artykulu dla Appiana
Owczarczak (dyskusja | edycje)
2876 edycji
drobne redakcyjne
Linia 6:
 
{{Cytat|''w rzezi tej zginęło nie dające się policzyć mnóstwo ludzi, podczas gdy Rzymianie stracili do tysiąca żołnierzy; ciała Spartakusa nie zdołano odszukać. Wielka ilość rozbitków, którzy uszli z walki, ukryła się w górach, toteż Krassus ruszył za nimi. Podzieleni na cztery grupy stawiali opór, aż wszyscy wyginęli prócz 6000 ludzi, którzy zostali ujęci i powieszeni wzdłuż całej drogi z Kapui do Rzymu''<ref>Appian z Aleksandrii, ''Wojny domowe'' I,120 (557nn), PAN 1957</ref>}}
 
=== Podział ''Historii rzymskiej'' ===
 
Appian odbiegł od [[Annalistyka|annalistycznego]] układu dziejów [[Starożytny Rzym|Rzymu]] zastosowanego przez [[Dionizjusz z Halikarnasu|Dionizjusza]], czy [[Tytus Liwiusz|Liwiusza]]. Swoje dzieło ułożył według systemu geograficznego, czy też [[Etnografia|etnograficznego]], idąc za przykładem [[Eforos]]a. Stąd powstał katalog z podziałem na tytuły, gdyż dzieło Appiana nie jest cytowane według numeracji ksiąg:
 
[[File:Zama.jpg|500px|right|thumb|[[Cornelis Cort]] . «[[Bitwa pod Zamą]]» (1567)]]
 
* Księga 1 (Βασιλικη, ''Królowie'' od Eneasza)<ref>Treść początku księgi znana ze streszczenia Focjusza</ref>
* Księga 2 (Ιταλικη, ''Okres italski'')
* Księga 3 (Σαυνιτικη, ''Wojny samnickie'')
* Księga 4 (Κελτικη, ''Wojny z Celtami'')
* Księga 5 (Σικελικη και νησιωτικη, ''Wojny sycylijskie i na wyspach'')
* Księga 6 (Ιβηρικη, ''Wojny hiszpańskie'')
* Księga 7 (Αννιβαικη, ''Wojny z Hannibalem'')
* Księga 8 (Λιβυκη, w tym Καρχηδονικη, Νομαδικη, ''Wojny punickie, kartagińskie, z Numidami'')
* Księga 9 (Μακεδονικη και Ιλλυρικη, ''Wojny macedońskie i iliryjskie'')
* Księga 10 (Ελληνική και Ιωνική, ''Wojny w Grecji i Azji Mniejszej'')
* Księga 11 (Συριακή, ''Wojny syryjskie'')
* Księga 12 (Μιθριδάτειος, ''Wojny z Mitrydatesem'')
* Księgi 13 - 17 (Εμφυλίων, α - ε, ''Wojny domowe'')
* Księgi 18 - 21 (Αιγυπτίακων, α - δ, ''Historia egipska'')
* Księga 22 (Εκατονετία, ''Stulecie'')
* Księga 23 (Δακική, ''Wojny z Dakami'')
* Księga 24 (Αράβιος, ''Wojny z Arabami'')
 
Generalnie dzieło można podzielić na cztery części<ref group = "uwaga">[[Focjusz I Wielki|Focjusz]] dzieli 24 ksiągi ''Historii rzymskiej'' na trzy tomy (''Biblioteka'', Kodeks 57)</ref>:
 
* '''Część pierwsza''' (księgi 1 - 4): do czasów podboju [[Italia|Italii]].
* '''Część druga''' (księgi 5 - 12): okres zdobyczy na terenach spoza Italii.
* '''Część trzecia''' (księgi 13 - 21): wojny domowe do czasów zdobycia [[Starożytny Egipt|Egiptu]].
* '''Część czwarta''' (księgi 22 - 24): w swojej ''Przedmowie'' nie wspomina o tej części dzieła. W krótkiej formie relacjonuje rozszerzenie granic przez cesarzy rzymskich w I wieku (''Εκατνετια'' w 1 księdze), a także zdobycze [[Trajan]]a (''Δακικη'' i ''Αραβιος'' w dwóch księgach).
 
Do dziś zachowało się 11 ksiąg (w tym druga połowa ks. 11)<ref>Anna Świderkówna, ''Słownik pisarzy antycznych'', WP Warszawa 1982, s. 79.</ref>. Na koniec swego dzieła Appian zapowiadał napisanie historii wojen Trajana z [[Królestwo Partów|Partami]] oraz przegląd administracji państwa rzymskiego, ale tych ksiąg już nie dokończył<ref>Tadeusz Sinko, ''Literatura grecka'', T.III cz.1, PAU Kraków 1951, s. 451.</ref>.
 
== Styl dzieła ==
 
Appian nie wysilał się zbytnio w [[Attycyzm|attycyzowaniu]] swego dzieła, w [[Archaizm|archaizowaniu stylu]] naśladował [[Herodot]]a. Pisał w [[koine]], bez słownego zdobnictwa; język zabarwiony [[wulgaryzm]]ami i [[latynizm]]ami.
 
== Wydania dzieła ==
 
* Appian z Aleksandrii, ''Historia Rzymska'' (część 1 i 2), Ossolineum, Wrocław 1957, przeł.przeWojna Ludwik Piotrowicz.aleksandryjska]]
* Appian z Aleksandrii, ''Historia rzymska'', tłum. i oprac. L. Piotrowicz, Wrocław 2004.
* I. Bekker, ''Bibliotheca Teubneriana'', Lipsk 1852/53 (cz. 2), wydanie krytyczne.
* F. W. J. Dilleniusa, Frankfurt a. M. 1793, pierwsze wydanie niemieckie wraz z objaśnieniami.
* L. Mendelssohn, ''Appiani Historia Romana'', Bibliotheca Teubneriana, Lipsk 1879–81 (cz. 2).
* L. Mendelssohn-Viereck, ''Appiani Historia Romana'', Bibliotheca Teubneriana, Lipsk 1905 (ed. altera correctior).
 
== Bibliografia ==
 
* [[Anna Świderkówna]], ''Słownik pisarzy antycznych'', WP Warszawa 1982, s. 78, 79.
* [[Tadeusz Sinko]], ''Zarys historii literatury greckiej.'' T. II. Warszawa: PWN, 1959, s. 464.
 
== Zobacz też ==
 
* [[Wojny samnickie]]
* [[Wojny Rzymu z Mitrydatesem]]
* [[Wojny partyjsko-rzymskie]]
* [[Wojna Rzymu z Seleukidami]]
* [[Wojna Rzymu z Tarentem i Pyrrusem]]
* [[Wojna aleksandryjska]]
* [[Wojny domowe Rzymu w I wieku p.n.e.]]
* [[I wojna punicka]], [[II wojna punicka]], [[III wojna punicka]]
Linia 113 ⟶ 57:
[[tr:Appian]]
[[uk:Аппіан]]
[
[[zh:阿庇安]]
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Appian_z_Aleksandrii”