Aleksander Węgierko: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
drobne techniczne |
Nie podano opisu zmian |
||
Linia 11:
|współmałżonek =
|lata aktywności =
|zespół artystyczny =
|nagrody =
|odznaczenia =
Linia 18:
|www = http://www.teatry.art.pl/portrety/wegierko_a/awsy.htm
}}
'''Aleksander Węgierko''' (ur. [[1893]], zm. [[1941]] lub [[1942]]) – polski [[aktor]] i [[reżyser]] teatralny [[Żydzi|żydowskiego]] pochodzenia.
Pierwszy dyrektor i założyciel [[Teatr Dramatyczny w Białymstoku|Teatru Dramatycznego w Białymstoku]].
Linia 26:
Urodził się w [[Warszawa|Warszawie]] jako syn [[Mieczysław Węgierko|Mieczysława]], ogrodnika [[Cmentarz żydowski w Warszawie (Wola)|cmentarza żydowskiego]] przy [[Ulica Okopowa w Warszawie|ulicy Okopowej]] i Justyny z domu Ostblaum. Jego bratem był [[Jakub Węgierko]], internista i diabetolog.
Zadebiutował w [[1912]] roku, w [[Wilno|Wilnie]]. Od przełomu lat 1913/1914 występował w [[Warszawa|Warszawie]], głównie w [[Teatr Polski w Warszawie|Teatrze Polskim]].
Współzałożyciel (1939) i kierownik artystyczny ''Państwowego Teatru Polskiego Białoruskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej'' w [[Grodno|Grodnie]] (obecnie '''Teatr Dramatyczny w Grodnie'''). W lipcu 1940 Węgierko przyjechał do Białegostoku. Ciesząc się sporym autorytetem w środowisku artystycznym oraz u władz radzieckich, zdobył fundusze i rozbudował gmach teatru. Wystawił między innymi: "[[Intryga i miłość|Intrygę i miłość]]" Schillera, "[[Dożywocie]]" Fredry, "[[Pigmalion|Pigmaliona]]" Shawa, "[[Panna Maliczewska|Pannę Maliczewską]]" Zapolskiej, "[[Wesele Figara]]". Po agresji hitlerowskiej na [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]] moskiewski MChat apelował do Węgierki, by ewakuował się w głąb Rosji i zaczął grać i reżyserować na jego deskach. Węgierko odmówił, nie chciał zostawić zespołu.
Zginął w niewyjaśnionych okolicznościach. Najprawdopodobniej ukrywał się przez jakiś czas jako organista u proboszcza we wsi pod Białymstokiem. Kiedy robiło się coraz niebezpieczniej, proboszcz chcąc go ratować, postanowił wysłać Węgierkę furmanką gdzie indziej. Furmankę zatrzymało gestapo. Indagowany Węgierko załamał się i przyznał się, że jest Żydem. Gestapowcy natychmiast go aresztowali i wysłali do obozu koncentracyjnego, gdzie zginął rok później. Inna wersja mówi, że zginął w ruinach teatru.▼
Od [[15 stycznia]] [[1915]] roku, żonaty ze znaną [[scenograf|scenografką]] Zofią Węgierkową ''de domo Billauer'' (1893-1975).
▲Zginął w niewyjaśnionych okolicznościach. Najprawdopodobniej ukrywał się przez jakiś czas jako organista u proboszcza we wsi pod Białymstokiem. Kiedy robiło się coraz niebezpieczniej, proboszcz chcąc go ratować, postanowił wysłać Węgierkę furmanką gdzie indziej. Furmankę zatrzymało [[gestapo]]. Indagowany Węgierko załamał się i przyznał się, że jest [[Żyd|Żydem]]. Gestapowcy natychmiast go aresztowali i wysłali do obozu koncentracyjnego, gdzie zginął rok później. Inna wersja mówi, że zginął w ruinach białostockiego teatru.
Po wojnie [[Teatr Dramatyczny im. Aleksandra Węgierki w Białymstoku|Teatr Dramatyczny w Białymstoku]] otrzymał jego imię.
| |||