Orogeneza kaledońska: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
GrouchoBot (dyskusja | edycje)
zmiany merytoryczne uzupełniające na podstawie licznej fachowej literatury geologicznej.
Linia 1:
'''Orogeneza kaledońska ''' – [[Orogeneza|ruchy górotwórcze]] trwające od późnego[[kambr]]u po wczesny [[dewon]]. Największe nasilenie w [[Ameryka Północna|Ameryce Północnej]] osiągnęły u schyłku [[ordowik]]u i na początku [[sylur]]u ([[faza takońska]]), a w Europie na przełomie kambru i ordowiku oraz pod koniec syluru. W wyniku fałdowania kaledońskiego powstały [[Góra|góry]] zwane [[kaledonidy|kaledonidami]]. ZaliczamyPowstały dow nich:wyniku kolizji Laurencji z Baltiką i Avalonią. Podczas tej kolizji zamknął się ocean Iapetus.
 
Fazy orogeniczne:
*Finmark (kambr-ordowik)- powstały g.Skandynawskie
*Grampian(kambr-ordowik)-powstała Szkocja i Szwecja; morze wycofało się
*Sardyńska(kambr-ordowik)-przerwa w sedymentacji;regresja morza w Ameryce Północnej
*Sandomierska(wczesny ordowik po wczesnym tremadoku)- wypiętrzenie Gór Świętokrzyskich
*Takońska(ordowik-sylur)-w europie następuje zmiana facji (spłycenie)
*Ardeńska/Eryjska(koniec syluru)- wypiętrzenie Ardenów oraz Irlandii
*Orkadyjska(ems)- wypiętrzenie Orkad,Reńskich Gór Łupkowych, Spitsbergenu
*Akadyjska(środkowy dewon)- wypiętrzenie Appalachów, Kandy oraz pogłębienie Bruzdy Środkowo-Polskiej, powstanie północnej Anglii
 
 
Powstały wówczas:
* [[Góry Kaledońskie]], [[Grampiany (Szkocja)|Grampiany]] i [[Góry Skandynawskie]]
* północno-wschodniąwschodnia część [[Appalachy|Appalachów]] (Ameryka Północna)
* góry zachodniego [[KazachstanKazachstanu]]u
* północny [[Tienszan]] (Azja)
* [[Sajany]] (Azja)
Linia 9 ⟶ 21:
* [[Góry Jabłonowe]] (Azja)
* [[Góry Świętokrzyskie]] (Polska)
* góry Flinders (Australia)
* Wyspy Brytyjskie
* Grenlandia
 
Nazwa orogenezy pochodzi od słowa ''Caledonia'', oznaczającego po [[łacina|łacinie]] [[Szkocja|Szkocję]].