Restauracja Meiji: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Nie podano opisu zmian
Nie podano opisu zmian
Linia 1:
[[Plik:Yoshinobu Tokugawa.jpg|thumb|200px|left|Yoshinobu Tokugawa w tradycyjnym stroju (1865)]]
[[Plik:The Emperor of Meiji tenno1.jpg|thumb|200px|Cesarz Meiji ([[Mutsuhito]]) w młodości]]
[[Plik:MeijiJoukyou.jpg|thumb|200px|Cesarz [[Mutsuhito]] w drodze z [[Kioto]] do [[Tokio]] ("Le Monde Illustre", 1869)]]
[[Plik:The Emperor of Meiji.jpg|thumb|200px|Cesarz Meiji ([[Mutsuhito]])]]
 
'''Restauracja Meiji''' (też '''Rewolucja Meiji''') – przełom w ustroju władzy, jaki się dokonał w [[Japonia|Cesarstwie Japońskim]] w 1868 r. Cesarz [[Mutsuhito]] uzyskał pełnię władzy w państwie, po tym jak siły sprzeciwiające się rządom [[siogun]]ów rodu [[Ród Tokugawa|Tokugawa]] obaliły ostatniego sioguna [[Yoshinobu Tokugawa|Yoshinobu Tokugawę]], co zakończyło [[Epoka Edo|epokę Edo]] i było początkiem [[Epoka Meiji|epoki Meiji]]. W następstwie tego przewrotu Japonia rozpoczęła proces szybkiej modernizacji i otwarcia na wpływy Zachodu.
 
6 kwietnia 1868 r. Mutsuhito ogłosił tak zwaną przysięgę cesarską. Zapowiedział w niej przeprowadzenie w kraju głębokich [[reforma|reform]]. Jednocześnie przeniósł stolicę z [[Kioto]] do [[Edo (miasto)|Edo]], któremu nadał nową nazwę [[Tokio]] ("Wschodnia Stolica").
 
Zniesione zostały wtedy [[struktury feudalne]] przez przejęcie lenn od [[samuraj]]ów, którym wypłacono odprawy pieniężne. Wprowadzono powszechne [[szkolnictwo]], stypendia dla studiujących za granicą, zreformowano system lecznictwa ([[służba zdrowia|służbę zdrowia]]), administrację, [[sądownictwo]] i [[system monetarny]]. Wprowadzono powszechny obowiązek [[służba wojskowa|służby wojskowej]] i zreorganizowano [[Cesarska Armia Japońska|armię]] według wzorów pruskich.
 
Japonia podjęła wówczas ambitnie współzawodnictwo gospodarcze z Zachodem. Korzystając szeroko z zagranicznych specjalistów, maszyn, urządzeń i wynalazków, budowano nowoczesny przemysł, utworzono wielkie koncerny bankowo-przemysłowe [[Mitsui]], [[Mitsubishi]], [[Suminato]] i inne. Utworzono pocztę, zbudowano pierwszą [[linia kolejowa|linię kolejową]] z Tokio do [[Jokohama|Jokohamy]].
 
Nowe warunki [[gospodarka kapitalistyczna|gospodarki kapitalistycznej]] powodowały jednak napięcia w [[stosunki społeczne|stosunkach społecznych]]. Powstały różne organizacje walczące o prawa pracownicze, zawiązały się [[partia polityczna|partie polityczne]]. W wyniku ich działalności, nacisków i walki wprowadzona została w Cesarstwie w 1889 r. [[Konstytucja Meiji|konstytucja]], a w 1890 r. [[parlament]]. Konstytucja jednakże utrwaliła centralną władzę i [[absolutyzm]] cesarski.
 
== Zobacz też ==
Linia 20:
* {{Cytuj książkę | nazwisko= Hall | imię=John Whitney | nazwisko2= Czyżewska-Madajewicz | imię2=Krystyna | inni= | tytuł= Japonia: od czasów najdawniejszych do dzisiaj | data=1979 | wydawca=Państwowy Instytut Wydawniczy | miejsce=Warszawa | isbn=83-06-00205-9 | strony=}}
* {{Cytuj książkę | nazwisko=Tubielewicz | imię=Jolanta | autor link=Jolanta Tubielewicz | inni= | tytuł=Historia Japonii (Polish Edition) | data= | wydawca=Zakład Narodowy im. Ossolińskich | miejsce= | isbn=83-04-01486-6 | strony=}}
* Jolanta Tubielewicz, ''Historia Japonii, Zakład Narodowy im. Ossolińskich - Wydawnictwo, Wrocław 1984, ISBN 83-04-01486-6
* Ewa Pałasz-Rutkowska, ''Japonia'', Wydawnictwo TRIO, Wraszawa 2004, ISBN 83-88542-84-2
* J.W. Hall, ''Japonia od czasów najdawniejszych do dzisiaj'', Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1979, ISBN 83-06-00205-9
 
 
[[Kategoria:Historia Japonii]]