Christian Wolff: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
AvicBot (dyskusja | edycje)
m r2.6.5) (Robot dodał ky:Вольф Христиан
MastiBot (dyskusja | edycje)
m Bot poprawia linki
Linia 1:
[[Plik:Christian Wolff.jpg|thumb|right|200px]]
[[Plik:Wolff-tablica.jpg|thumb|right|200px|Tablica pamiątkowa we Wrocławiu]]
'''Christian Wolff''' (ur. [[24 stycznia]] [[1679]], zm. [[9 kwietnia]] [[1754]]) – niemiecki [[filozofia|filozof]], [[matematyka|matematyk]], i [[prawo|prawnik]]; profesor na [[Uniwersytet Marcina Lutra w Halle i Wittenberdze|Uniwersytecie w Halle]], jeden z czołowych przedstawicieli wczesnego [[Oświecenie (okresepoka)|oświecenia]]. Uchodzi za najwybitniejszego filozofa niemieckiego między [[Gottfried Wilhelm Leibniz|Leibnizem]] a [[Immanuel Kant|Kantem]]. Rozwijał także inne dyscypliny wiedzy, takie jak [[ekonomia]], [[prawo]] czy [[administracja]]. Jeden z twórców nauki o [[Prawo natury|prawach natury]]. Usiłował godzić myśl [[racjonalizm filozoficzny|racjonalistyczną]] z [[objawienie]]m.
 
== Życiorys ==
Linia 25:
Znaczenie Wolffa dla historii myśli i kultury XVIII w. jest nie do przecenienia. Opracowana przez Wolfa doktryna filozoficzna miała charakter [[eklektyzm|eklektyczny]] i praktyczny. Usiłował on pogodzić wiarę w prawdy [[objawienie|objawione]] z nową, racjonalistyczną filozofią i nauką, co udało mu się lepiej, niż teologom i filozofom katolickim. Uważał, że tylko połączenie myślenia racjonalistycznego i wyników uzyskiwanych przez rodzące się nauki ścisłe z prawdami wiary może uchronić te ostatnie przed wpływami [[deizm]]u.
 
Wolfizm był wykładany w praktycznie wszystkich uczelniach niemieckich, a także miał wielkie wpływy na Europę północną i środkową oraz Italię. Poglądy Wolffa były bardzo popularne w [[Saksonia|Saksonii]], gdzie powstało nawet specjalne towarzystwo rozpowszechniające jego naukę. Wywarły one także znaczny wpływ na rozwój wczesnego [[Oświecenie (okresepoka)|oświecenia]] w Rzeczypospolitej, przenikając najpierw przez gimnazja akademickie [[Gdańskie Gimnazjum Akademickie|Gdańska]] i [[Gimnazjum Akademickie w Toruniu|Torunia]], a następnie poprzez Włochy, gdzie myśl Wolffa spotkała się z dużym uznaniem na uczelniach katolickich. Był on autorem licznych podręczników, które, w swej wersji łacińskiej, uzyskały imprimatur [[Benedykt XIV|Benedykta XIV]]. W Polsce korzystano z nich w [[Kolegium|kolegiach]] [[teatyni|teatynów]] i [[pijarzy|pijarów]]. Przez pewien czas noszono się nawet z zamiarem sprowadzenia Wolffa na [[Uniwersytet Krakowski]].
W Niemczech znaczenie Wolffa spada od czasów Kanta, który przeciwstawił się w filozofii teoretycznej bezkrytycznemu dogmatyzmowi Wolffa, a w filozofii praktycznej odrzucił wolfiański [[eudajmonizm]]. Ożywienie zainteresowań jego myślą obserwuje się od lat 60. XX wieku, z racji na nowe, krytyczne wydanie jego dzieł.
Wolff, poza filozofią, miał także wpływ na ustawodawstwo pruskie, a także na amerykańską [[Deklaracja Niepodległości Stanów Zjednoczonych|Deklarację Niepodległości]].