Atmosferyczny silnik parowy: Różnice pomiędzy wersjami

'''Atmosferyczny silnik parowy''' (zwany też ''silnikiem parowym [[Thomas Newcomen|Newcomena]]'') był pierwszym praktycznie stosowanym [[silnik parowy|silnikiem parowym]]. Urządzenia te wykorzystywane były naod początkupoczątków [[XVIII wiek|XVIII]]wieku do ok. połowy XIX wieku w [[kopalnia]]ch [[Anglia|Anglii]] i [[Europa|EuropyEuropie]] m. in. do napędu [[odwadnianiePompa|odwadnianiapomp]] odwadniających [[kopalnia|kopalńkopalnie]] oraz [[Dmuchawa|dmuchaw]] zasilających w powietrze [[Wielki piec|wielkie piece]] hutnicze.

Szkic obok przedstawia schemat prostego atmosferycznego silnika parowego. Palenisko podgrzewa wodę znajdującą się w [[kocioł parowy|kotle]], produkując [[para wodna|parę wodną]] pod niskim ciśnieniem, porównywalnym z atmosferycznym. Brak wytwarzania wysokiego ciśnienia pary w tym silniku odróżnia go od późniejszej [[maszyna parowa|maszyny parowej]]. Po otwarciu zaworu nad kotłem, [[tłok]] podnosi się pod wpływem ciężaru przeciwwagi, wypełniając [[cylinder (mechanika)|cylinder]] parą. Kiedy tłok osiągnie najwyższe położenie, zawór nad kotłem jest zamykany, a do cylindra rozpylana jest woda doprowadzona ze zbiornika znajdującego się w górnej części urządzenia. Rozpylona woda powoduje gwałtowne obniżenie temperatury i [[Skraplanie|kondensację]] pary, która zamienia się w wodę, podstawiającwytwarzając w cylindrze [[próżnia|próżniępodciśnienie]]. Ciśnienie atmosferyczne działające od góry na tłok wykonuje pracę przesuwając tłok w dół (tłok jest "zasysany" przez próżniępodciśnienie). W dolnym położeniu tłoka, ponownie otwarty zostaje zawór dostarczający parę i cykl rozpoczyna się od porządkupocządku<ref>prof. Mark Csele, ''[http://192.197.62.35/staff/mcsele/newcomen.htm The Newcomen Steam Engine]'', [dostęp: 6 lipca 2011].</ref>. W pierwszych maszynach tłoki uszczelniane były w cylindrach sznurami z [[Włókno|włókien]] [[Konopie siewne|konopnych]], nasyconymi [[Łój (kuchnia)|łojem]]. Przy regularnym chodzie maszyny te robiły 12-15 cykli roboczych na minutę na długości 6-7 [[Stopa angielska|stóp angielskich]].<ref name="Pier">Piernikarczyk Józef: ''Pierwsza maszyna parowa kontynentu europejskiego'', w: "Przegląd Górniczo-Hutniczy" t. XXX, nr 4-5 (545-546), kwiecień-maj 1938, s. 259-263</ref> Do opalania kotłów w silnikach używano głównie węgla kamiennego. Przy ustabilizowanej, ciągłej pracy maszyny o cylindrze średnicy 32 [[cal]]i, jaka w 1878 r. została uruchomiona w [[Tarnowskie Góry|Tarnowskich Górach]] (patrz niżej) zużywano 1,6 - 1,8 tony węgla na dobę.<ref name="Pier"/>

* [[1788]] – 19 stycznia na kopalni "Fryderyk" w [[Tarnowskie Góry|Tarnowskich Górach]] (województwo śląskie) w kopalni srebra został uruchomiony pierwszy silnik parowy systemu Newcomena na terenie dzisiejszej [[Polska|Polski]] (była to równocześnie pierwsza maszyna parowa na tym terenie). Maszyna została zbudowana w 1787 r. w zakładzie Samuela Homfraya w [[Penydarren]] koło [[Merthyr Tydfil]] w [[Walia|południowej Walii]] i zakupiona za 8448 [[Talar|talarów pruskich]] (wraz z przywozem). Posiadała cylinder parowy o średnicy 32 cale. Po okresie rozruchu 4 kwietnia 1788 r. uruchomiono ją na stałe; funkcjonowała (po przeniesieniu jej później na inne kopalnie) do 1857 r.<ref>Piernikarczyk Józef: ''Pierwsza maszyna parowa kontynentu europejskiego'', w: name="Przegląd Górniczo-HutniczyPier" t. XXX, nr 4-5 (545-546), kwiecień-maj 1938, s. 259-263</ref>