Onufry Zagłoba: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
RavpawliszBot (dyskusja | edycje)
lw
Sukcynit (dyskusja | edycje)
drobne merytoryczne, drobne redakcyjne
Linia 30:
| narodowość = {{flaga|POL}} Polak
}}
'''Jan Onufry Zagłoba''' herbu [[Wczele (herb szlachecki)|Wczele]] – postać literacka stworzona przez [[Henryk Sienkiewicz|Henryka Sienkiewicza]] w [[Trylogia Sienkiewicza|Trylogii]]. Jest on ucieleśnieniem stereotypu polskiego [[szlachta|szlachcica]]: przejawia skłonność do trunków, pieniactwa, tromtadracji, mitomanii i lenistwa. Zarazem cechuje go wierność dlawobec towarzyszy, patriotyzm, dobroduszność i pomysłowość, która często ratuje go z opresji (słynne fortele). W kluczowych momentach uczestniczy w walnych bitwach ramię w ramię z towarzyszami. Dzięki tej wielowarstwowości jest jedną z najbarwniejszych postaci powieści i wprowadza do fabuły dużą dozę humoru.
 
Przedstawia się na początku Trylogii imieniem Jan, jednak uciekając z Heleną przedstawia się jako "Did Onufrij", potem konsekwentnie używa imienia Onufry.
Linia 41:
 
== Dzieje postaci ==
[[Plik:Zagłoba z małpami pod Pałacem Kazanowskich by Maire.jpg|thumb|Tablica upamiętniająca opisaną w [[Potop (powieść)|Potopie]] walkę Zagłoby z małpami uw stópogrodach [[Pałac Kazanowskich w Warszawie|Pałacu Kazanowskich]] w Warszawie.]]
Pojawia się już na początku ''[[Ogniem i mieczem]]'' w karczmie w [[Czehryń|Czehryniu]] i od razu daje się poznać jako hulaka i pijaczyna. O jego wcześniejszych przygodach wiadomo niewiele, ze wzajemnie ze sobą sprzecznych i często nieprawdopodobnych autorelacji. Twierdzi, że przemierzył wiele krajów, szczególnie na wschód od terenów [[Rzeczpospolita Obojga Narodów|Rzeczypospolitej]], mówi m.in. o [[Krym]]ie, Galacie, [[Turcja|Turcji]] i [[Ziemia Święta|Ziemi Świętej]]. W dalszym rozwoju akcji jest jednym z głównych bohaterów. Masakra Kurcewiczów, dokonana przez [[Jurko Bohun|Bohuna]], budzi w nim poczucie przyzwoitości. Wykrada [[Helena Kurcewiczówna|Helenę Kurcewiczównę]] z rąk Kozaka i ucieka z nią przez ziemie ogarnięte [[powstanie Chmielnickiego|powstaniem Chmielnickiego]]. Zaskarbia sobie tym dozgonną wdzięczność Heleny i Skrzetuskiego, którzy niejako "adoptują" go i tytułują "ojcem". Razem z [[Michał Wołodyjowski|Michałem Wołodyjowskim]], [[Longinus Podbipięta|Longinem Podbipiętą]] i [[Jan Skrzetuski|Janem Skrzetuskim]] tworzą kompanię przyjaciół i przeżywają razem wiele przygód. Bierze udział w obronie [[Zbaraż]]a, gdzie m.in. wsławia się zabiciem dowódcy [[Kozacy|kozackiego]] - Burłaja.
 
W ''[[Potop (powieść)|Potopie]]'' pierwszy okrzykuje [[Janusz Radziwiłł (hetman wielki litewski)|Janusza Radziwiłła]] zdrajcą. Potem wsławia się uwolnieniem siebie i towarzyszy z niewoli księcia, podszywając się pod wuja oficera [[Roch Kowalski|Rocha Kowalskiego]] i upijając go. Przyłącza się u boku Michała Wołodyjowskiego i Skrzetuskich do konfederatów. Bywa zawsze blisko dowódców, m.in. [[Stefan Czarniecki|Czarnieckiego]] i [[Jan Sobiepan Zamoyski|Zamoyskiego]]. U szczytu powodzenia, zostaje mianowanywybrany [[regimentarz]]em. Szanowany za pomysły, inteligencję i bystre maksymy, np., gdy [[Karol X Gustaw|Karol Gustaw]] chciał oddać Zamoyskiemu [[województwo lubelskie]] w dziedziczne władanie za otworzenie bram [[Zamość|Zamościa]], Zagłoba podpowiedział Zamoyskiemu : ''Ofiaruj, wasza dostojność, królowi szwedzkiemu w zamian Niderlandy.''
 
W ''[[Pan Wołodyjowski|Panu Wołodyjowskim]]'' jest już dość wiekowym szlachcicem, który najpierw fortelem wydobywa Michała Wołodyjowskiego z zakonu i pomaga mu w powrocie do rycerskiego życia. Potem towarzyszy Michałowi i jego małżonce, Basi w życiu w Chreptiowie, na rubieżach Rzeczypospolitej.