Creative Commons: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Tarkowski (dyskusja | edycje)
drobne merytoryczne, drobne redakcyjne
Tarkowski (dyskusja | edycje)
→‎Działalność międzynarodowa: Przeredagowanie i uzupełnienie artykułu
Linia 1:
[[Plik:CC some rights reserved.svg|thumb|„Pewne prawa zastrzeżone”]]
[[Plik:CC some rights reserved PL.svg|thumb|Polska wersja]]
'''Creative Commons''' — amerykańska [[Organizacja non-profit|organizacja typu non-profit]], która postawiła sobie za zadanie uzyskanie kompromisu pomiędzy pełną ochroną praw autorskich a dzieleniem się twórczością z innymi. Głównym celem organizacji jest wspieranie rozwoju i wykorzystania otwartych licencji prawnoautorskich, zapewniających bardziej elastyczne i liberalne zasady niż restrykcyjne, domyślne reguły prawa autorskiego. ModelUżywając licencyjny Creative Commons zastępuje regułęhasła "Wszelkiepewne prawa zastrzeżone" regułą(ang. "Pewne''some rights reserved''), w opozycji do ''wszelkie prawa zastrzeżone"'' (ang. ''all rights reserved''), organizacja stara się zapewnić twórcom jak najlepszą ochronę ich praw przy jednoczesnym umożliwieniu jak najszerszego wykorzystania ich dzieł.
 
Zbiór licencji Creative Commons pozwola licencjodawcy z nich korzystających udzielić za wczasu licencjobiorcom określonych praw do korzystania z licencjonowanego utworu. [[Utwór|Utwory]] na licencjach Creative Commons mogą więc być wykorzystywana bez konieczności uzyskania każdorazowej, indywidualnej zgody od właściciela praw autorskich.
 
Zakres udzielonych praw jest zależny od wybranej licencji - jest ich sześć i różnią się szczegółowymi warunkami, na jakich licencjonowany jest utwór. LicencjePoczątkowo, Creativepodstawowe Commonswersje licencji narzędziamibyły prawnymizgodne opartymiz amerykańskim systemem prawa - a jednocześnie potencjalnie niezgodne z zasadami obowiązującymi w wersjiinnych podstawowejkrajach. By rozwiązać ten problem, Creative Commons wprowadziło mechanizma dostosowywania (takang. zwanej"porting") licencji do poszczególnych [[jurysdykcja|jurysdykcji]]. Od wersji 2.5 licencji, podstawowe wersje licencji Creative Commons (poczatkowo nazywane "Generic" a obecnie "Unported"). -są zgodne naz zasadachprzepisami międzynarodowych porozumień dotyczących prawa autorskiego. Wersje te są następnie dostosowywane do prawodawstwa poszczególnych [[jurysdykcja|jurysdykcji]].
 
Creative Commons została utworzona w [[2001]]. Jej głównym założycielem i pierwszym przewodniczącym rady dyrektorów był [[Lawrence Lessig]].
 
== PewneRodzaje prawalicencji zastrzeżoneCreative Commons ==
Wszystkie licencje Creative Commons posiadają cechy wspólne (poszanowanie praw autorskich osobistych) oraz dodatkowe warunki wybrane przez licencjodawcę (czy twórcę). Warunki licencyjne są niczym klocki – zasady określone przez daną licencję są wynikiem złożenia razem dwóch lub trzech takich warunków. Wszystkie oferowane przez Creative Commons licencje i narzędzia są darmowe. Cztery podstawowe warunki licencji CC to:
Używając hasła "pewne prawa zastrzeżone" (ang. ''some rights reserved''), w opozycji do ''wszelkie prawa zastrzeżone'' (ang. ''all rights reserved''), organizacja stara się zapewnić twórcom jak najlepszą ochronę ich praw przy jednoczesnym umożliwieniu jak najszerszego wykorzystania ich dzieł.
* '''Uznanie autorstwa.''' Wolno kopiować, rozprowadzać, przedstawiać i wykonywać objęty prawem autorskim utwór oraz opracowane na jego podstawie utwory zależne pod warunkiem, że zostanie przywołane nazwisko autora pierwowzoru.
 
* '''Użycie niekomercyjne.''' Wolno kopiować, rozprowadzać, przedstawiać i wykonywać objęty prawem autorskim utwór oraz opracowane na jego podstawie utwory zależne jedynie do celów niekomercyjnych.
Strona internetowa organizacji pomaga właścicielom praw autorskich na udzielenie części tych praw ogółowi, przy zachowaniu niektórych innych praw, poprzez udostępnienie różnego rodzaju [[Licencje Creative Commons|licencji]], które twórca może wybrać, publikując swoje dzieło w Internecie.
* '''Na tych samych warunkach. '''Wolno rozprowadzać utwory zależne jedynie na licencji identycznej do tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny.
* '''Bez utworów zależnych.''' Wolno kopiować, rozprowadzać, przedstawiać i wykonywać utwór jedynie w jego oryginalnej postaci – tworzenie utworów zależnych nie jest dozwolone.
 
== Działalność międzynarodowa ==
Organizacja Creative Commons pracuje na zasadzie projektowej z ponad 100 organizacjami na całym świecie, które jako partnerzy instytucjonalni prowadzą w swoich krajach oddziały Creative Commons. Projekty te działają w ramach zarządzanej przez Creative Commons "siatki współpracowników" (Affiliate Network). Podstawowym celem instytucji partnerskich jest lokalizacja licencji - dostosowywanie wyjściowych licencji do specyfiki prawa poszczególnych krajów. Do wersji 2.5 licencji, podstawową ich wersją były licencje przystosowane do prawodawstwa amerykańskiego (tzw. wersja "generic"). Od wersji 3.0, przyjętej w 2007 roku, podstawowa wersja (tzw. wersja "Unported") jest wersją opartą na prawodawstwie międzynarodowym.
 
W roku2013 2011roku organizacje partnerskie prowadziły projekty Creative Commons w 7276 krajach. W większości z nich licencje zostały już zlokalizowane i mogą być używane zgodnie z prawem krajowym<ref>[http://wiki.creativecommons.org/CC_Affiliate_Network "CC Affiliate Network"]</ref>.
 
=== Polski oddział CC ===
Linia 41 ⟶ 43:
* [http://creativecommons.org/ Creative Commons - centrala]
* [[b:W świetle GNU| W świetle GNU - historia idei GNU i analiza jej rozwoju]] - na [[Wikibooks]]
* [http://support.creativecommons.org/videos [jurysdykcja|Filmy prezentujące idee dzielenia się utworami oraz współtworzenia]]
 
{{Prawa autorskie}}