Historia Indii: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Biedronki (dyskusja | edycje)
Nie podano opisu zmian
Linia 42:
[[Plik:Podzial indii.svg|thumb|425px|Podział Indii w latach 1947-1948.]]
[[Plik:Gandhi Juhu May1944.jpg|thumb|150px|[[Mahatma Gandhi]] w 1944 r.|left]]
{{osobny artykuł|Indyjski Kongres NarododwyNarodowy}}
Walka o niepodległość była długa i trwała od końca [[I wojna światowa|I wojny światowej]]. Dopiero pod koniec [[II wojna światowa|II Wojny]] strona brytyjska zaprzestała tłumienia, często brutalnego, ruchów hinduskich i zdecydowała się podjąć dialog. Najsilniejszą organizacją nacjonalistyczną w Indiach był wówczas [[Indyjski Kongres Narodowy]], którego działalność doprowadziła już przed wojną do autonomii niektórych prowincji. Była to organizacja skupiająca głównie hinduistów, ale w swoim programie reprezentowała nurt świecki, socjalistyczny, choć przez długi czas w skład Kongresu wchodziły grupy o bardzo różnych poglądach - od religijnych fundamentalistów, po [[komunizm|komunistów]]. Główną opozycją była powstała w 1906 r. [[Liga Muzułmańska]], reprezentująca dość radykalny nurt islamu. W efekcie wybuchło wiele starć religijnych - do najsłynniejszej masakry doszło w Kalkucie w 1947 roku.
 
Linia 112:
W 1984 roku Indira Gandhi została zastrzelona przez sikhijskich ochroniarzy w odwecie za skierowaną przeciwko separatystom [[Operacja Niebieska Gwiazda|Operację Niebieska Gwiazda]] w [[Amritsar]]ze. Zamach doprowadził do starć między hindusami a mniejszością sikhijską<ref>Rodney Castleden, Morderstwa polityczne, spiski, tajne zmowy. Bellona s. 298</ref>. Po jej śmierci władzę objął jej syn, [[Rajiv Gandhi]]. Rajiv zmodernizował gospodarkę, zwiększył wsparcie finansowe rządu dla nauki i techniki, zmniejszył import, podatki i cła na przemysł oparty na technologii, a zwłaszcza komputery, linie lotnicze, obronę i telekomunikację. W 1986 roku ogłosił krajową politykę modernizacji edukacji i rozszerzył studia wyższe w całych Indiach. W 1986 roku założył system Jawahar Navodaya Vidyalaya, zapewniający wiejskiej części społeczeństwa, i wprowadził bezpłatną edukację do 12 klasy<ref>[http://www.basearticles.com/Art/65874/216/Rajiv-Gandhi-aimed-at-value-based-education-in-rural-India-through-JNVs.html "Rajiv Gandhi aimed at value based education in rural India through JNVs". Pressbrief]</ref>. W tym samym roku uruchomił program rozmieszczania telefonów na obszarach wiejskich<ref>[http://meachq.in/html/rahul_memo.pdf "MTNL Letter"]</ref>. Znacznie zmniejszył licencję Raj, co w okresie po 1990 roku umożliwiło osobom prywatnym i przedsiębiorcą zakup kapitału, dóbr konsumpcyjnych bez biurokratycznych ograniczeń<ref>[http://www.princeton.edu/~reddings/pubpapers/ABRZ_AER_Sept2008.pdf ''Unequal effects of Liberalisation – Dismantling the license raj in India.'']</ref>. W celu likwidacji [[terroryzm]]u Sikhów rozpoczął policyjno-wojskową w Pendżabie<ref>[http://www.highbeam.com/doc/1G1-6398483.html "Bad to Worse". The Economist. Retrieved 19 February 2011]</ref>.
 
Rajiv poprawił stosunki z USA i rozszerzył współpracę gospodarczą i naukową z tym państwem kosztem stosunków z [[Związek Socjalistycznych Republik radzieckichRadzieckich|ZSRR]]<ref>[http://www.culturalindia.net/leaders/rajiv-gandhi.html "Rajiv Gandhi Biography – Rajiv Gandhi Life & Profile". Culturalindia.net]</ref>. 29 lipca 1987 roku Gandhi i prezydent Sri Lanki [[Junius Richard Jayewardene]] podpisali układ o przyjaźni indyjsko-cejlońskie. Następnego dnia, 30 lipca, doszło do nieudanej próby zamachu na Gandhiego<ref>[http://articles.latimes.com/1987-07-30/news/mn-453_1_sri-lankan July 30, 1987 (30 July 1987). "Sri Lankan in Honor Guard Attacks Gandhi". Los Angeles Times. Text "Associated Press"]</ref><ref>[http://www.nation.lk/2007/07/29/special5.htm "Nation special". Nation. 1987-07-30. Retrieved 2013-01-19]</ref>. Do udanego zamachu na premiera doszło jak się okazało pięć lat później w Sriperumbudur. Zamach bombowy został przeprowadzony przez terrorystów z tamilskiej organizacji separatystycznej [[Tamilskie Tygrysy]].
 
Wojska indyjskie w latach 1987-1990 stacjonowały na Sri Lance, mając pełnomocnictwo tamtejszego rządu do stabilizowania napiętej sytuacji na wyspie.