Rock progresywny: Różnice pomiędzy wersjami

}}

 

 

'''Rock progresywny''' lub '''prog rock''' ([[Język angielski|ang.]] ''progressive rock'') – styl [[rock|muzyki rockowej]] wywodzący się z [[rock psychodeliczny|rocka psychodelicznego]]<ref name="allmusic">{{cytuj stronę| url = http://www.allmusic.com/explore/style/prog-rock-d374| tytuł = opis gatunku rock progresywny na allmusic.com| data dostępu = 2011-03-20| autor = | opublikowany = | praca = | data = | język = en}}</ref>. Gatunek powstał w końcu lat 60. XX w., największą popularność osiągając w pierwszej połowie lat 70. Wyparty z estrad przez falę [[punk|punk rocka]], by powrócić pod postacią [[rock neoprogresywny|rocka neoprogresywnego]]. Ambicją rocka progresywnego było wzniesienie muzyki rockowej na wyższy poziom artystyczny. Utwory progresywnego rocka są często złożone i wyrafinowane, a wykonanie cechuje się wirtuozerią.

* Wirtuozeria wykonania. Muzycy grający progresywnego rocka posiadali często gruntowne wykształcenie w zakresie muzyki poważnej ([[Fred Frith]], [[Rick Wakeman]], [[Keith Emerson]], [[Irmin Schmidt]], [[Holger Czukay]], [[Józef Skrzek]], [[Jordan Rudess]], [[John Petrucci]]) lub byli samoukami ([[Chris Cutler]], [[Jimmy Page]], [[Steve Howe]], [[Chris Squire]], [[Mike Oldfield]], [[Apostolis Anthimos]], [[Jerzy Piotrowski]]).

 

 

Początki rocka progresywnego sięgają pierwszej połowy lat sześćdziesiątych, kiedy rozczarowani kulturą popularną muzycy po obu stronach Atlantyku wprowadzali do swych występów elementy teatru muzycznego, [[happening]]u, często prowokując w ten sposób publiczność i przekształcając koncerty w wydarzenia o cechach obyczajowego skandalu.

Punktem przełomowym był album ''[[Freak Out!]]'' ([[1966]]), debiut fonograficzny [[Frank Zappa|Franka Zappy]] i zespołu [[Frank Zappa|The Mothers of Invention]], zawierający cykl utworów podporządkowanych pod względem tekstowym nadrzędnej idei, a w warstwie stylistycznej odwołujący się do różnych stylów i gatunków muzycznych, w tym również do najnowszych technik kompozytorskich, nadających niektórym utworom hermetyczny charakter. ''Freak Out!'' był drugim w historii rocka wydawnictwem dwupłytowym (pierwszym był album ''[[Blonde on Blonde]]'' Boba Dylana). Do popularyzacji progresywnego rocka przyczyniło się wydanie ''[[Sgt. Pepper's Lonely Hearts Club Band]]'' przez [[The Beatles]]. Album ten, choć posiadał pewne cechy "progresywności", nie należał w ścisłym sensie do tego gatunku. Znaczenie jego polegało na inspiracji innych artystów, przekonaniu szerszej publiczności o wartości eksperymentów oraz udowodnieniu, że muzyka popularna może wyjść poza [[Rock and roll|rock'n'rollowy]] schemat. Wkrótce potem pojawiła się pierwsza generacja grup progresywnych, na czele z [[The Moody Blues]], [[The Nice]] i [[Procol Harum]] w Wielkiej Brytanii oraz [[Iron Butterfly]] po drugiej stronie Atlantyku. Grupy te tworzą rock progresywny w zalążkowej formie. Niedługo potem grupy kolejnej generacji rozwinęły koncepcję, nadając gatunkowi jego charakterystyczną formę.

 

 

 

== Podgatunki i style progresywnego rocka ==

 

* [[Rock awangardowy|Eksperymentalny rock]] – awangarda progresywnego rocka. Czerpie inspiracje z muzyki współczesnej. Innowacyjna w wykorzystaniu instrumentów, atonalnych struktur harmonicznych i wyrafinowanych elementów rytmicznych. Główni przedstawiciele: [[Captain Beefheart and His Magic Band]], [[King Crimson]], [[Gentle Giant]], [[Henry Cow]], [[Faust (grupa muzyczna)|Faust]], [[Can]], [[Van der Graaf Generator]].