Hodegetria: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m MalarzBOT: dodanie daty do szablonu fakt na podstawie edycji http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Hodigitria&diff=prev&oldid=40702568
Grb16 (dyskusja | edycje)
drobne. meryt. (geograficzne), drobne techniczne
Linia 12:
Po śmierci Teofila [[ikona]] powróciła do Jerozolimy, gdzie została odnaleziona przez [[Atena Eudokia|Eudokię]], żonę cesarza [[Teodozjusz II (cesarz bizantyjski)|Teodozjusza II]], która w latach 436-437 odbywała podróż do [[Ziemia Święta|Ziemi Świętej]]. Eudokia kupiła tę ikonę i odesłała ją do [[Cesarstwo Bizantyńskie|Konstantynopola]] w darze dla siostry cesarza, Pulcherii. [[Aelia Pulcheria|Pulcheria]] umieściła ją w ufundowanym przez siebie w dzielnicy portowej kościele [[klasztor]]nym ''Ton Odigon - dla Przewodników''. W klasztorze mieszkali i pracowali [[zakonnik|mnisi]] – przewodnicy i opiekunowie [[ślepota|niewidomych]]. Według innych przekazów chodzi, może jednocześnie, o świątynię, służącą za miejsce modlitw marynarzom i rybakom. Hodigitria, to łacińska transliteracja greckiego "H Οδηγήτρια" - Przewodniczka, ''Wskazująca Drogę''.
 
W [[Cesarstwo Bizantyńskie|Bizancjum]] ikona [[Matka Boża|Bogurodzicy]] zasłynęła wieloma cudami, stała się świętością i talizmanem chroniącym od złego. Była także patronką podróżujących i opiekunką ociemniałych. Przetrwała w ukryciu okres [[ikonoklazm]]u. W IX w. wykształcił się dokładnie opracowany wzór [[Ikonografia|ikonograficzny]] wizerunku Maryi – Hodigitrii i stał się przykładem dla licznych kopii. Ikonę zniszczyli prawdopodobnie [[Turcy osmańscy|Turcy]] w 1453 r. po zdobyciu Konstantynopola. Według aktualnej i dominującej tradycji greckiej, oryginał ikony znajdował się w [[Monaster Sumela|monastyrze Sumela]], w Poncie, gdy w Konstantynopolu zniszczeniu uległa jego kopia. Aktualnie owa ikona ''Przenajświętszej z Sumeli (Panagia Sumela)'', stanowi cel masowych pielgrzymek do miejscowości ''Kastania'', w greckiej prowincji [[Macedonia (Grecja)|Macedonii Centralnej]]<ref>(gr.) ''Καστανιά Ημαθίας, Καστανιά της Βέροιας'', w pobliżu miasta [[Weria]]. Porównaj: [http://pontosworld.com/index.php/pontus/history/christianity/302-the-history-of-the-icon-of-panagia-soumela Historię ikony Panagia Sumela] (ang.), na stronie PontosWorld]</ref>.<br />
Jedne z najstarszych zachowanych przedstawień tego typu znajdują się w Ewangeliarzu [[Rabbulas]]a, na freskach w [[Sztuka koptyjska|Bawit]], w zabytkowych świątyniach armeńskich z VI wieku{{fakt|data=2014-10}}. Według tradycji greckiej, najstarsza jest wspomniana ikona z Sumeli, mająca pochodzić z I w n.e., obecna na górze Mela obecnaod co najmniej od 386 r.<ref>Porównaj [http://www.dogma.gr/default.php?pname=Article&art_id=3339&catid=22 informację historyczną] na stronie Prawosławnej Agencji Informacyjnej (gr.).</ref>.
 
== Wzór ikonograficzny ==