Mi-14: Różnice pomiędzy wersjami

'''Mi-14''' ([[język rosyjski|ros.]] '''Ми-14''', [[Kody NATO samolotów ZSRR|oznaczenie NATO]] ''Haze'') – [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich| radziecki]] wielozadaniowy [[śmigłowiec]] morski.

Po zakończeniu wstępnych badań 30 kwietnia 1965 roku [[Rada Ministrów ZSRR]] wydała postanowienie o opracowaniu podstawowego śmigłowca-amfibii do celów ZOP (W-14) w dwóch wariantach: poszukiwawczym i uderzeniowym wraz z dokładnymi wymogami ustalonymi przez zamawiającego. Projektanci z biura Mila uznali, że dotąd stosowane w Mi-8 silniki TW2-177 są za słabe, aby spełnić wymagania marynarki wojennej ZSRR i zastąpiono je mocniejszymi TW3-177. We wrześniu 1966 roku zaprezentowano dwa projekty W-14. Pierwszy – z silnikiem TW2-177 obejmował dwie oddzielne wersje (poszukiwawcza i uderzeniowa), zaś drugi z silnikiem TW3-177M (silnik w wariancie morskim, z pokryciem [[Korozja|antykorozyjnym]]) obejmował jedną wersję poszukiwawczo-uderzeniową. Wybrano drugi projekt i już w październiku 1966 roku przystąpiono do budowy prototypu. Aby przyspieszyć prace zdecydowano [[Unifikacja (maszynoznawstwo)|zunifikować]] konstrukcję z istniejącym już śmigłowcem Mi-8. Jednakże zastosowanie nowych, mocniejszych silników wymusiło zaprojektowanie nowej przekładni głównej WR-14 (powstała ona we współpracy z biurem konstrukcyjnym [[Siergiej Pietrowicz Izotow|Izotowa]]), a także wzmocnienie układu przeniesienia mocy na [[śmigło ogonowe]]. Do [[Rozrusznik silnika spalinowego|rozruchu]] zastosowano silnik pomocniczy [[AI-9]]. Pełnowymiarowa makieta została zbudowana w grudniu 1966. Składała się ona z kadłuba i belki ogonowej seryjnego Mi-8 oraz metalowej makiety łódki (opracowanej z pomocą biura konstrukcyjnego [[Berijew]]a, specjalizującego się w budowie [[Wodnosamolot|samolotów-amfibii]]). Następnie rozpoczęto budowę latającego prototypu, którą ukończono w 1967 roku. Z uwagi na opóźnienia w budowie silników TW3-177M w prototypie zamontowano stare TW2-177A. Śmigłowiec w swój pierwszy lot wzbił się 1 sierpnia 1967 roku, a za jego sterami zasiadł wtedy pilot oblatywacz J.S. Szwaczko. Prototyp nie był wyposażony w całą docelową aparaturę, nie otwierał się także luk bombowy. W celu zatajenia prac nad nową konstrukcją przed wywiadem państw zachodnich prototyp otrzymał malowanie Aerofłotu i cywilną rejestrację CCCP-11051. W kolejnych latach prowadzono próby i testy zakładowe, a następnie państwowe. Aby je przyspieszyć, na bazie seryjnych Mi-8 zbudowano kolejne prototypy W-14, w tym wyposażone już w docelowe silniki TW3-177M. Podczas prób państwowych w wyniku awarii stracono jeden śmigłowiec, jednakże załodze nic się nie stało. Wszystkie próby i testy ostatecznie zakończono w roku 1974{{r| hist}}.

Pomiędzy kabiną pilotów, a częścią ładunkową umiejscowiono stanowisko [[Nawigacja|nawigatora]]. Znajdują się tu pulpity aparatury ZOP, wyposażenie radiowe, obrotowy fotel nawigatora, a także trzylitrowy [[termos]] na chłodną wodę, uchwyt na ręczną [[gaśnica|gaśnicę]] OU-2 i [[apteczka]]. Śmigłowce Mi-14PS nie mają kabiny nawigatora, zamiast tego powiększono część ładunkową. Niezbędne wskaźniki aparatury przeniesiono do kabiny pilotów{{r|tech}}{{r|skrzydla}}.

Śmigłowiec Mi-14PS wyposażony jest w urządzenie do holowania łodzi i tratw ratunkowych. Do tego celu wykorzystano dolny luk. Lina holująca trzymana jest przez bęben z korbą i urządzeniem obcinającym. Aby można było holować tratwy, masa śmigłowca podczas lotu nie może być większa niż 12 100 kilogramów, a dopuszczalny [[Stan morza|stan morza]] w takiej sytuacji to 4. Podczas holowania śmigłowiec leci na wysokości 30–35 metrów, a dopuszczalne kąty przechylenia maszyny to ±15°{{r|uzycie}}{{r|skrzydla}}.

Po upadku ZSRR w roku 1991 większość radzieckich śmigłowców Mi-14 trafiło na wyposażenie sił zbrojnych Rosji. Jednakże pewną część maszyn znajdujących się na wyposażeniu Floty Czarnomorskiej przekazano nowo powstałej Ukrainie<ref name=mi14>{{cytuj stronę | url =http://www.airwar.ru/enc/sh/mi14.html| tytuł =Ми-14ПЛ | data dostępu = 2013-09-26| autor = | opublikowany =www.airwar.ru | praca = | data = | język =ru}}</ref>.

Powstała w roku 1991 Rosja odziedziczyła większość ex-radzieckich śmigłowców, w tym maszyny Mi-14. Zakończenie zimniej wojny spowodowało, że na początku lat 90. XX wieku rozpoczęto redukcję rosyjskich sił zbrojnych. W ramach tego planu rozpoczęto wycofywanie posiadanych śmigłowców Mi-14. Zarówno zadania ZOP jak i SAR przejęły maszyny [[Ka-27]]{{r|mi14}}.

Lotnictwo marynarki wojennej NRD otrzymało dziewięć Mi-14PŁ (dostawy w latach 1979-1981) oraz sześć Mi-14BT (dostawy w 1985 roku). Trafiły one na wyposażenie [[18 Śmigłowcowy Szwadron Lotnictwa Morskiego|18 Śmigłowcowego Szwadronu Lotnictwa Morskiego im. Kurta Barthela]] (MHG-18) w [[Parow]] koło [[Stralsund]]. Pod koniec lat 80. XX wieku jeden śmigłowiec Mi-14BT przystosowano do pełnienia zadań SAR. W tym celu przebudowano kabinę ładunkową tak, aby pomieściła niezbędne wyposażenie ratownicze oraz na lewej burcie zamocowano dodatkowy reflektor FPP-7{{r| hist}}<ref name=skrzydla>{{Cytuj książkę | nazwisko =Skowroński | imię =Grzegorz | autor link = | inni = | tytuł =Śmigłowiec morski Mi-14 | url = | wydanie = | wydawca =AVIA-PRESS Sp. z o.o. | miejsce =Gdańsk | data =| rok =1991 | miesiąc = | strony = | część =3 | tytuł części = | seria =Skrzydła w miniaturze | język =pl}}</ref><ref name=mi14bt>{{cytuj stronę | url =http://www.airwar.ru/enc/sh/mi14bt.html| tytuł =Ми-14БТ | data dostępu = 2013-09-26| autor = | opublikowany =www.airwar.ru | praca = | data = | język =ru}}</ref>.