Intelligenzaktion: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
AusLodz (dyskusja | edycje)
drobne merytoryczne
AusLodz (dyskusja | edycje)
uzup. merytoryczne dla obszaru Łodzi (Litzmannstadt)
Linia 5:
[[Plik:Sonderfahndungsbuch Polen.jpg|thumb|[[Sonderfahndungsbuch Polen]] – „Specjalna księga Polaków ściganych listem gończym” – lista nazwisk Polaków przeznaczonych do eliminacji przygotowana przez SS.]]
 
'''''Intelligenzaktion''''' (akcja inteligencja) – [[III Rzesza|niemiecki]] [[Ludobójstwo|akt ludobójstwa]] skierowany przeciwko [[Polacy|polskiej]] [[elita|elicie]], głównie [[Inteligencja (społeczeństwo)|inteligencji]] na terenie ziem polskich włączonych do III Rzeszy, w trakcie któregoktórej planowozaplanowo i metodycznie zrealizowano [[Rozstrzelanie|rozstrzelanorozstrzelanie]] około 50 tys. [[nauczyciel]]i, [[ksiądz|księży]], przedstawicieli [[Ziemiaństwo|ziemiaństwa]], [[Wolny zawód|wolnych zawodów]], działaczy społecznych i politycznych oraz emerytowanych wojskowych. Kolejnych 50 tys. deportowano do [[Obozy niemieckie 1933-1945|obozów koncentracyjnych]], gdzie przeżył tylko znikomy procent{{r|Maria Wardzyńska Był rok}}. Egzekucje wykonywano od września 1939 do kwietnia 1940 roku w różnych regionach Polski.
 
Odpowiednikiem tej akcji na terenie Generalnego Gubernatorstwa była "[[Akcja AB]]" (Ausserordentliche Befriedungsaktion - Nadzwyczajna Akcja Pacyfikacyjna), przeprowadzona między majem a lipcem 1940.
 
== Geneza planu ==
Linia 28 ⟶ 30:
* '''[[Intelligenzaktion Masowien|Intelligenzaktion Masovien]]''' – akcja przeprowadzona na przełomie 1939 i 1940 – ok. 6700 ofiar śmiertelnych, głównie z miast: [[Ostrołęka]], [[Wyszków]], [[Ciechanów]], [[Wysokie Mazowieckie]], [[Giełczyn (powiat łomżyński)|Giełczyn]] pod [[Łomża|Łomżą]].
* '''[[Intelligenzaktion Schlesien]]''' – akcja przeprowadzona na [[Śląsk]]u wiosną 1940, zamordowano 2000 Polaków.
* '''[[Intelligenzaktion Litzmannstadt]]''' – akcja przeprowadzona przez [[Gestapo]] w [[Łódź|Łodzi]] w dniach 9 i 10 listopada 1939, na obszarze Łodzi i okolicznych miast. Aresztowanych najpierw umieszczono w specjalnie w tym celu utworzonym obozie przejściowym w fabryce [[Radogoszcz (obóz przejściowy)|Michała Glazera na Radogoszczu]], a następnie część z tych ludzi - ok. 500 osób - rozstrzelano w pobliskich [[Lućmierz-Las|lasach lućmierskich]] ok. 500 osób. Egzekucje odbywały się do wiosny 1940 roku i w sumie rozstrzelano w nich ok. 1500 osób{{r|Martyrologium łódzkie Przewodnik}}; kontynuacją tej. akcjiKontynuacją była akcja w maju 1940 r., tym razem przede wszystkim skierowana przeciwko łódzkiej młodzieży, którą wywieziono, po krótkim pobycie w [[Radogoszcz (więzienie)|więzieniu radogoskim]], do [[Dachau (KL)|KL Dachau]], gdzie wielu z nich zmarło, ale wielu też dotrwało do wyzwolenia. Ostatnim jej aktem było masowe aresztowanie w dniach 5–7 X 1941 r. pozostających jeszcze na wolności duchownych z diecezji łódzkiej (w sumie 175 osób), w tym także profesorów Seminarium Duchownego. Aresztowani przez [[obóz przesiedleńczy w Konstantynowie]] zostali wywiezieni do [[Dachau (KL)|obozu koncentracyjnego w Dachau]]. Tu zginęło ich ok. 40.
* '''[[Sonderaktion Krakau]]''' – akcja specjalna, w ramach której aresztowano 183 pracowników naukowych i wywieziono ich do obozu koncentracyjnego [[Sachsenhausen (KL)|Sachsenhausen]] w [[Oranienburg]]u.
* '''[[Zweite Sonderaktion Krakau]]'''.