Promieniowanie beta: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Laurylowy (dyskusja | edycje)
Nie podano opisu zmian
Linia 1:
__NOTOC__
[[Plik:Beta-minus Decay.svg|thumb|Emisja elektronu podczas [[Rozpad beta minus|rozpadu β<sup>−</sup>]] jądra atomu. Elektron ten powstaje obok [[proton]]u i [[neutrino|neutrina]] w wyniku rozpadu jednego z [[neutron]]ów]]
'''Promieniowanie beta''' (promieniowanie β) – rodzaj [[promieniowanie przenikliwe|przenikliwe]] [[promieniowanie jonizujące|promieniowania jonizującego]] wysyłanego przez promieniotwórcze [[jądro atomowe|jądra atomowe]] podczas [[reakcja jądrowa|przemiany jądrowej]]. Nazwa ma znaczenie historyczne – powstała, by odróżnić to promieniowanie od mniej przenikliwego [[promieniowanie alfa|promieniowania alfa]]. Promieniowanie beta i alfa zarejestrowane były po raz pierwszy przez [[Henri Becquerel|Becquerela]], który opisał swoje wyniki w serii publikacji w latach 1896–1897<ref>{{Cytuj pismo | autor = Henri Becquerel | tytuł = Sur les radiations émises par phosphorescence | url = http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k30780/f422.chemindefer | czasopismo = Comptes Rendus | wolumin = 122 | wydanie = | strony = | rok = 1896 | język = fr}}</ref>. Oba rodzaje promieniowania badał następnie [[Ernest Rutherford|Rutherford]] i w roku 1899 opisał ich różny charakter<ref>{{Cytuj pismo | autor = E. Rutherford | tytuł = Uranium radiation and the electrical conduction produced by it | url = http://web.ihep.su/dbserv/compas/src/rutherford99/eng.pdf | czasopismo = Philosophical Magazine | wolumin = 47 | wydanie = 284 | strony = 109–163 | rok = 1899 | język = en}}</ref>. Promieniowanie beta powstaje podczas [[Rozpad beta|rozpadu β]]. W zależności od rodzaju tego rozpadu, jest ono strumieniem [[elektron]]ów (z [[Rozpad beta minus|rozpadu β<sup>−</sup>]]) lub [[pozyton]]ów (z [[Rozpad beta plus|rozpadu β<sup>+</sup>]]) poruszających się z prędkością porównywalną z [[prędkość światła|prędkością światła]]. Promieniowanie to jest silnie [[absorpcja promieniowania beta|pochłaniane]] przez [[materia (fizyka)|materię]].
 
Przykład przemiany, w której następuje emisja promieniowania beta:
Linia 7:
 
== Absorpcja promieniowania beta ==
{{Main|Absorpcja promieniowania beta}}
[[Plik:Alfa beta gamma radiation penetration polish.svg|thumb|Przenikliwość promieniowania jądrowego]]
Promieniowanie beta jest bardziej przenikliwe niż promieniowanie alfa o porównywalnej energii, natomiast jego absorpcja jest słabsza w porównaniu z promieniowaniem gamma. Zasięg promieniowania beta zależy od energii elektronów i [[gęstość|gęstości]] [[substancja pochłaniająca|substancji pochłaniającej]]. Energia z kolei zależy od rodzaju źródła. Ilustruje to poniższa tabela:
 
Linia 34 ⟶ 36:
* jonizacja i wzbudzenie elektronów atomów ośrodka;
* emisja promieniowania hamowania (X) spowodowane oddziaływaniem z elektrycznym polem jądra atomu ośrodka;
* [[promieniowanie Czerenkowa]];
* anihilacja pozytonu - tylko promieniowanie beta plus;
* rozproszenie wsteczne - sprężyste odbicie od jądra atomu ośrodka.