Jan Hołod: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Ko123ko (dyskusja | edycje)
m odlinkowanie dat, linki zewnętrzne
Ko123ko (dyskusja | edycje)
m źródła/przypisy,, drobne techniczne
Linia 7:
|grafika =
|opis grafiki =
|stopień grafika = PLNaramiennik EpoletMajor kptland.svg png
|stopień = kapitanmajor
|data urodzenia = [[21 lipca]] [[1909]]
|miejsce urodzenia = [[Rusiły]]
Linia 15:
|lata służby = 1942–1944
|siły zbrojne = [[Plik:Orl.jpg|20 px]] [[Gwardia Ludowa]]<br/>[[Plik:Orl.jpg|20 px]] [[Armia Ludowa]]
|jednostki = Obwódoddział II Lubelskipartyzancki GL/AL im. J.Bema.
|stanowiska =
|wojny i bitwy = [[II wojna światowa]]
Linia 26:
W 1915 ewakuowany wraz z rodziną w głąb Rosji, w listopadzie 1921 powrócił do Polski i zamieszkał w Mostach w pow. włodawskim. Po ukończeniu 5 klas szkoły powszechnej podjął pracę zarobkową w folwarku. W 1925 wstąpił do Związku Młodzieży Komunistycznej (ZMK, później przemianowanego na [[Komunistyczny Związek Młodzieży Polskiej|KZMP]]), a w 1927 do [[Komunistyczna Partia Polski|KPP]], działał też w miejscowej organizacji kulturalno-oświatowej "Ridna Chata", a po wystąpieniu z niej jesienią 1928 organizował w pow. włodawskim koła młodzieży przy [[Zjednoczenie Lewicy Chłopskiej Samopomoc|Zjednoczeniu Lewicy Chłopskiej "Samopomoc"]] i kierował nimi, m.in. był skarbnikiem koła w Mostach. W wyborach do sejmu w kwietniu 1928 prowadził wśród chłopów agitację na rzecz listy Jedności Robotniczo-Chłopskiej; wchodził w skład Gminnego Komitetu Wyborczego w [[Opole Lubelskie|Opolu Lubelskim]]. Po osiedleniu się 1929 w odbudowanym gospodarstwie rodzinnym w Rusiłach założył tam komórkę KPP i został prezesem Koła ZLCh "Samopomoc". Od 1931 odbywał służbę wojskową w [[9 Pułk Artylerii Lekkiej (II RP)|9 pułku artylerii lekkiej]] w Białej Podlaskiej. Założył w pułku komórkę KPP i kolportował druki komunistyczne w koszarach. W sierpniu 1932 komórka ta została zlikwidowana, a Hołod aresztowany. Wyrokiem WSO w Brześciu z 30 listopada 1932 skazany na 8 lat więzienia, wydalenie z wojska i pozbawienie praw publicznych. 21 kwietnia 1933 Najwyższy Sąd Wojskowy zmniejszył mu karę do 6 lat. Hołod odbywał wyrok, skrócony na mocy amnestii o 6 miesięcy, w [[Drohobycz]]u i [[Rawicz]]u. Wypuszczony na wolność 18 sierpnia 1938, powrócił do gospodarstwa w Rusiłach.
 
Po wkroczeniu [[Armia Czerwona|Armii Czerwonej]] we wrześniu 1939 uczestniczył w powołaniu "czerwonej milicji" w [[Wisznice|Wisznicach]] pod Włodawą. W październiku wyjechał do [[Równe]]go, gdzie działał w związkach zawodowych (pracował w Okręgowym Komitecie Związków Zawodowych). W 1940 został dyrektorem cegielni. Po agresji [[III Rzesza|III Rzeszy]] na ZSRR 1941 i zajęciu Równego przez Niemców udał się do Kijowa. Wkrótce powrócił do Rusił i jesienią 1941 przystąpił do organizowania ruchu oporu. Po powstaniu PPR wstąpił w jej szeregi. Wiosną [[1942]] wraz ze zbiegłym z niemieckiego obozu lejtnantem sowieckim Fiodorem Kowalowem "Albrechtem" utworzył jeden z pierwszych oddziałów partyzanckich, który działał w [[Lasy Parczewskie|Lasach Parczewskich]]. Od połowy 1942 był to oddział GL im. A. Mickiewicza, w którym Hołod został zastępcą dowódcy do spraw politycznych. Wraz z oddziałem uczestniczył m.in. w bitwie w Lasach Parczewskich (6-8 grudnia 1942) oraz w zdobyciu [[Ostrów Lubelski|Ostrowa Lubelskiego]] (17 grudnia 1942). W marcu 1943 założył kilka komórek PPR w gminach Opole, [[Krzywowierzba]] i Włoskowola. Brał udział w akcjach przeciwko żandarmerii niemieckiej. Organizował pomoc dla prześladowanej ludności żydowskiej. 10 czerwca 1943 dowodził atakiem na posterunek policyjny i urząd gminny w [[Ludwin]]ie w pow. lubartowskim. Na początku września 1943 został dowódcą 1 Batalionu GL, utworzonego w oparciu o oddział im. A. Mickiewicza. Na czele grupy partyzanckiej udał się za [[Bug]], gdzie nawiązał kontakt z partyzantką sowiecką. Przeprowadził szereg akcji bojowych (m.in. zlikwidował posterunek kolejowy pod Włodawą), 15 września 1943 stoczono walkę z żandarmerią niemiecką pod Zahajkami oraz w Kapłonosach. Pod jego dowództwem oddział zniszczył szereg transportów kolejowych, m.in. na linii [[Chełm]]-Włodawa wysadził most kolejowy z przejeżdżającym pociągiem pełnym niemieckich żołnierzy. W październiku 1943, zaskozony przez Niemców w domu we wsi [[Kodeniec]], przebił się wraz z grupą partyzantów z okrążenia. W walkach był kilkakrotnie ranny. Jesienią 1943 wszedł w skład Komitetu Obwodu II PPR i Sztabu Obwodu Lubelskiego GL. 20 listopada 1943 mianowano go kapitanem i członkiem Sztabu Obwodu Lubelskiego GL, a 31 grudnia na wniosek dowództwa Obwodu Lubelskiego GL odznaczono [[Order Krzyża Grunwaldu|Krzyżem Grunwaldu]] I klasy. Zginął w walce z żandarmerią niemiecką. Jego imieniem nazwano batalion GL-AL przez niego dowodzony. Pośmiertnie awansowany do stopnia majora{{odn|Kazimierz Sobczak|1975|s=184}}.
 
{{Przypisy}}
== Bibliografia ==
* ''Polski Słownik Biograficzny'' t. IX, Wrocław-Warszawa-Kraków 1960-1961.
* Edward Gronczewski, ''Walczyli o Polskę Ludową'', Warszawa 1982.
* ''Słownik biograficzny działaczy polskiego ruchu robotniczego'', t. 2, Warszawa 1987.
* {{cytuj książkę|imię = |nazwisko = Kazimierz Sobczak |tytuł = Encyklopedia II wojny światowej|wydawca =MON |miejsce = Warszawa |rok = 1975 |isbn =}}
 
{{DEFAULTSORT:Hołod, Jan}}