Wzrost gospodarczy: Różnice pomiędzy wersjami

Analiza historii gospodarek świata pokazuje że szczególnie wysoką dynamiką wzrostu gospodarczego lub szansę na jego osiągnięcie mają państwa cechujące się wysokim stopniem wolności gospodarczej i niewielkiej ingerencji państwa w gospodarkę<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Opala | imię = Paweł | nazwisko2 = Rzońca | imię2 = Andrzej | tytuł = Ile wolności gospodarczej? | wydawca = Fundacja FOR | miejsce = Warszawa | data = 2008}}</ref>. Najlepszym przykładem są np. [[Chiny]], kraj który w czasach rządów [[Mao Zedong]]a przeżył katastrofalną zapaść wskutek wprowadzanych brutalnymi metodami reform i przekształcenia w gospodarkę socjalistyczną. W efekcie kraj przeżył klęskę głodu i ogólnego zacofania. Jednak wskutek rynkowych reform wprowadzonych za rządów [[Deng Xiaoping]]a na przełomie lat 70. i 80. XX wieku Chiny odniosły wielki sukces. Nastąpiła reforma rolna (likwidacja kolektywnego rolnictwa), rozpoczęto prywatyzację, stworzono strefy ekonomiczne na wybrzeżu otwarte na firmy z zachodu. Symbolem sukcesu gospodarczego Chin stała się dzielnica finansowa [[Pudong]] w [[Szanghaj]]u. W rezultacie reform Denga Chiny uzyskały bardzo stabilny wzrost gospodarczy i w ciągu 10 lat od wprowadzenia zmian niegdyś głodujące Chiny zaczęły eksportować [[ryż]]. Już na początku XXI wieku PKB Chin przekroczyło bilion dolarów. A po kolejnej dekadzie urosło jeszcze ponad sześciokrotnie. Dzięki stabilnemu rozwojowi Chiny oparły się nawet [[kryzys finansowy od 2007|kryzysowi finansowemu w 2008 r]]<ref>{{cytuj stronę | url=http://manager.inwestycje.pl/gospodarka/Chiny-oparly-sie-kryzysowi;209166;0.html | tytuł=Chiny oparły się kryzysowi | data dostępu=2014-08-26 | opublikowany = inwestycje.pl}}</ref>.

[[Stany Zjednoczone]] w swej historii przeżywały wzloty i upadki. Do tych pierwszych na pewno można zaliczyć rozkwit gospodarczy w XIX i na początku XX wieku. Także stabilny wzrost za prezydentury [[John Fitzgerald Kennedy|Johna Kennedy’ego]] spowodowany obniżką podatku dla bogatych Amerykanów z 91 do 70%. Prawdziwy [[boom]] gospodarczy Stany Zjednoczone przeżyły w latach 80. XX wieku gdy prezydentem został [[Ronald Reagan]] z jego słynną polityką – [[Reaganomikareaganomika|Reaganomikąreaganomiką]]. Prezydent Reagan dokonał dalszej obniżki podatków, w efekcie USA przeżyła okres silnego wzrostu gospodarczego. Równocześnie z Reaganem w Wielkiej Brytanii rządziła premier [[Margaret Thatcher]] i jej polityka – [[Taczeryzm|thatcheryzm]] charakteryzująca się bardzo ortodoksyjnym przestrzeganiem norm [[Liberalizm gospodarczy|liberalizmu gospodarczego]] i obyczajowego [[konserwatyzm]]u. Choć rządy Lady Thatcher budziły kontrowersje i ogólny sprzeciw także wśród samych Brytyjczyków, nie można zaprzeczyć, że gospodarka Wielkiej Brytanii w tym okresie dokonała dużego skoku naprzód.

Również Polska w swej historii miała moment, gdy funkcjonowała u nas [[wolność gospodarcza]]. Gdy [[Polska Rzeczpospolita Ludowa|PRL]] chylił się ku upadkowi, a [[gospodarka Polski]] była w zapaści, ministrem przemysłu w [[Rząd Mieczysława Rakowskiego|rządzie Mieczysława Rakowskiego]] został [[Mieczysław Wilczek]]. Przygotował on ustawę o działalności gospodarczej zwaną popularnie [[ustawa Wilczka|ustawą Wilczka]]. Dokument ten dawał rodzącej się dopiero prywatnej przedsiębiorczości nieznaną dotąd wolność gospodarczą, co w połączeniu ze stosunkowo niskim opodatkowaniem pracy w tym czasie zaowocowało polskim cudem gospodarczym na przełomie lat 80 i 90. Jak grzyby po deszczu rosły prywatne przedsiębiorstwa: małe, średnie i duże. Pojawiały się pierwsze [[kantor walutowy|kantory]], a sklepy zapełniły się towarami dotąd znanymi Polakom jedynie ze sklepów [[Pewex]]. Niestety liberalna ustawa Wilczka była od początku lat 90. modyfikowana, wypełniana [[koncesja]]mi, regulacjami, przepisami, w rezultacie czego straciła swój wolnościowy charakter. Pomimo tego w pierwszych latach 90. polska gospodarka w trudnym dla siebie okresie zmieniała się dynamicznie. Wprawdzie od razu pojawił się problem [[bezrobocie|bezrobocia]], jednak dzięki ustawie Wilczka miliony Polaków zwalnianych z likwidowanych wówczas zakładów państwowych: fabryk, [[kopalnia|kopalń]], [[Hutnictwo|hut]], [[Państwowe Gospodarstwo Rolne|PGR]]-ów i prywatyzowanych wówczas przedsiębiorstw mogło znaleźć [[zatrudnienie]] w sektorze prywatnym. Szacuje się, że do połowy lat 90. w wyniku ustawy Wilczka powstało około 6 milionów nowych [[miejsce pracy|miejsc pracy]]<ref>{{cytuj stronę | url=http://www.bankier.pl/wiadomosc/Ustawa-Wilczka-niedoscigniony-wzor-sprzed-25-lat-3009722.html | tytuł=Ustawa Wilczka - niedościgniony wzór sprzed 25 lat | data dostępu=2014-08-26 | opublikowany = bankier.pl}}</ref>. Do tego dynamika wzrostu PKB była w tym okresie znacząca. Do dziś efektem ustawy Wilczka, która formalnie przestała obowiązywać 1 stycznia 2000 roku, jest przedsiębiorczość Polaków. Do tej pory w małych i średnich przedsiębiorstwach zatrudnienie znajduje kilka milionów obywateli kraju. Pomimo narastających trudności wynikających z nadmiernych regulacji i wszechwładnej [[biurokracja|biurokracji]] polscy mikro i średni przedsiębiorcy wypracowują ponad połowę rocznego PKB Polski.

Korzyścią ze wzrostu gospodarczego i [[rozwój gospodarczy|rozwoju gospodarczego]] jest podwyższenie standardu życia, lepsza sytuacja socjalna, większe [[bezpieczeństwo publiczne]]. Jednak sam wzrost PKB nie gwarantuje wzrostu [[stopa życiowa|stopy życiowej]] czy dobrobytu społeczeństwa. Wzrost PKB może iść w parze ze wzrostem [[bieda|biedy]], na co wskazują przykłady takie jak [[Brazylia]], gdzie szesnastokrotnemu wzrostowi gospodarczemu po II wojnie światowej nie towarzyszyło zmniejszenie [[nędza|nędzy]]. Dlatego też skuteczniejszym miernikiem korzyści ze wzrostu gospodarczego dokładniej opisującym jego wymiar jest ujęcie [[PKB per capita]], czyli [[Produkt krajowy brutto|PKB]] w przeliczeniu na jednego mieszkańca.