Druga Republika Hiszpańska: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
BlackBot (dyskusja | edycje)
m popr. po przekier.
Linia 98:
{{cytat|Niedzielne wybory dobitnie pokazały mi, że nie ciesze się dziś miłością mojego ludu. Sumienie podpowiada mi, że nie jest to decyzja nieodwracalna, ponieważ starałem się zawsze służyć Hiszpanii, nawet w najtrudniejszych czasach koncentrując cały swój wysiłek na sprawach publicznych. Każdy król może się mylić i ja bez wątpienia również nieraz zbłądziłem; jednak nasza Ojczyzna była zawsze łaskawa dla tych którzy się mylili, chcąc dobrze.<br />Jestem królem Hiszpanii i jestem Hiszpanem. Potrafiłbym znaleźć sposób, żeby utrzymać w mocy moje królewskie prerogatywy, walcząc przeciwko tym, którzy się im sprzeciwiają. Ale zdecydowanie nie chcę rzucać jednego rodaka do walki z drugim w bratobójczej wojnie domowej. Nie wyrzekam się żadnego z moich praw, bo nie należą one do mnie, są dziedzictwem Historii; pewnego dnia Historia zażąda ode mnie, bym zdał sprawę z tego, jak ich strzegłem.<br />Mam nadzieję poznać prawdziwą wolę opinii publicznej, a dopóki Naród nie przemówi – zawieszam dobrowolnie wykonywanie mojej władzy królewskiej i wyjeżdżam z Hiszpanii, uznając ją za jedyną panią swojego losu.<br />Również teraz chcę wypełnić obowiązek, który mi dyktuje moja miłość do Ojczyzny. Proszę Boga, by równie głęboko, jak ja, czuli ją i wypełniali wszyscy Hiszpanie.|}}
[[Plik:77 aniversario 2 república eibar4.JPG|thumb|250px|Flaga republikańska podniesiona przed ratuszem w mieście Éibar w 75. rocznicę proklamacji Republiki]]
W międzyczasie, [[13 kwietnia]], dzień przed oficjalną datą, Republikę proklamowano w trzech miastach: [[Sahagún]] (w [[Prowincja León (prowincja)|prowincji León]]), [[Eibar]] (w [[Gipuzkoa|prowincji Guipúzcoa]]) i [[Jaca]] (w [[Prowincja Huesca (prowincja)|prowincji Huesca]]). Rząd Republiki nadał za to każdemu z nich tytuł ''Najjaśniejsze Miasto (Ilustrísima Ciudad)''. Pierwszym miastem, w którym już o 6:30 rano [[14 kwietnia]] podniesiono flagę Republiki było Eibar. Za jego przykładem poszły pozostałe miasta gdzie przeważali republikanie, w tym [[Barcelona]] – najludniejsze wówczas miasto [[Hiszpania|Hiszpanii]] oraz [[Madryt]] – stolica kraju.
 
[[Alfons XIII Hiszpański]], mimo opuszczenia kraju, oficjalnie nie abdykował. Wyjechał do [[Paryż]]a, a później do [[Rzym]]u, w którym pozostał aż do śmierci. W [[Styczeń|styczniu]] [[1932]] abdykował na rzecz swojego trzeciego syna, [[Jan Burbon|Jana]]. Zmarł [[28 lutego]] [[1941]].
Linia 281:
Skrzydło lewicy rewolucyjnej w [[Hiszpańska Socjalistyczna Partia Robotnicza|PSOE]], reprezentowane przez [[Francisco Largo Caballero|Largo Caballero]] i innych polityków blisko związanych z [[UGT]], usiłowało zmobilizować tym przemówieniem masy robotników strasząc ich rewolucją [[Faszyzm|faszystowską]] na wzór [[Włochy|Włoch]] [[Benito Mussolini|Mussoliniego]] i [[Niemcy|Niemiec]] [[Adolf Hitler|Hitlera]]. Jednak działania te odniosły skutek odwrotny do zamierzonego – słowa [[Francisco Largo Caballero|Largo Caballero]] posłużyły za wymówkę generałom, którzy zorganizowali [[zamach stanu]].
 
* Klęska reformy agrarnej wywołała rozruchy robotnicze prowokowane przez [[Anarchizm|anarchistyczne]] [[Iberyjska Federacja Anarchistyczna|FAI – Iberyjską Federację Anarchistyczną]] i [[Krajowa Konfederacja Pracy|CNT]]. Szczególnie gwałtowne, brutalnie pacyfikowane zamieszki miały miejsce w [[Benalup-Casas Viejas|Casas Viejas]] (w prowincji [[Prowincja Kadyks (prowincja)|Kadyks]]), [[Castilblanco]] (w prowincji [[Prowincja Badajoz (prowincja)|Badajoz]]) oraz innych; były to tak zwane Rewolucja Styczniowa 1933 i Rewolucja Grudniowa 1933.
 
* Republikański rząd premiera [[Manuel Azaña|Manuela Azaña]] podjął się bezprecedensowego wysiłku usiłując poprzez przedłużenie obowiązkowej edukacji urzeczywistnić przepisy Ustawy o Edukacji publicznej z [[1857]] roku, która zakładała objęcie obowiązkiem szkolnym każdego [[Hiszpania|Hiszpana]]. Żeby wcielić w życie postanowienia artykułu 26 Konstytucji zadekretowane zostało rozwiązanie [[Jezuici|zakonu Jezuitów]]. Dekret nie dotknął bezpośrednio własności zakonu, jednak usunął ich z instytucji edukacyjnych. W sumie 3900 szkół religijnych w których uczyło się ponad 350 tysięcy dzieci zostało zamkniętych; w ich miejsce utworzono tylko 3600 placówek z planowanych 7000.