Etruskowie: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m MalarzBOT: dodanie daty do szablonu doprecyzuj na podstawie edycji http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Etruskowie&diff=prev&oldid=44011271
→‎Cywilizacja Etrusków: Poszerzona treść
Znaczniki: Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej)
Linia 18:
Kultura i cywilizacja Etrusków wywarła przypuszczalnie wielki wpływ na [[starożytny Rzym|Rzymian]], istnieje nawet pogląd, że cywilizacja rzymska jest w istocie kontynuacją cywilizacji etruskiej pod inną nazwą i z innym językiem. Rzymianie mogli zapożyczyć od Etrusków wiele mitów ([[Eneasz (syn Anchizesa)|Eneasz]]), rytuałów religijnych (np. z całą pewnością etruskie pochodzenie ma sztuka wróżenia z wnętrzności zwierząt ofiarnych, ''haruspicina''), ubiór, urządzenia państwowe, odznaki, a także [[triumf]]<ref>Mieczysław S. Popławski, ''Bellum Romanum. Sakralność wojny i prawa rzymskiego'', KUL 2011, s. 176 - 180.</ref> itp. Niektórzy uczeni sądzą, iż pochodzenia etruskiego są m.in. [[liktor]]zy, [[krzesło kurulne]], [[toga]] praetexta<ref>[[Tytus Liwiusz|Liwiusz]] I 8, 3.</ref>. Z powodu szczupłości danych o cywilizacji etruskiej są to jedynie hipotezy - wymienione rzeczy mogły zostać zapożyczone od innych ludów lub mogą mieć pochodzenie rdzennie rzymskie.
 
Etruskowie uprawiali medycynę, [[astronomia|astronomię]], przy czym początkiem dnia było u nich południe. Dzielili czas na miesiące księżycowe. [[cyfry etruskie|System rachuby]] mieli dwunastkowy. Pismo etruskie to nieco przystosowany alfabet zachodniogrecki używany w Kyme Chalcedońskim. Z kolei alfabet etruski został zapożyczony przez inne ludy zamieszkujące środkową Italię. Etruskowie budowali ''polis'', czyli miasta-państwa. Najważniejsze z nich to [[Cerveteri|Caere]], [[Weje|Veii]], [[Tarquinia|Tarquinii]], [[Vulci]], [[Volterra]]e. Na kształtowanie się cywilizacji etruskiej silny wpływ wywarła [[kultura Villanova]]<ref>Praca zbiorowa pod redakcją [[Aleksander Krawczuk|Aleksandra Krawczuka]], [[2005]], ''Wielka Historia Świata Tom 3 Świat okresu cywilizacji klasycznych'', s. 193, Oficyna Wydawnicza FOGRA, ISBN 83-85719-84-9. </ref> Cywilizacja i religia Etrusków pozostawała pod wielkim wpływem cywilizacji greckiej, kwitnącej w greckich koloniach w Italii..
 
== Religia ==