Anschluss: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Dążenia do przyłączenia po I wojnie światowej
Pilot Pirx (dyskusja | edycje)
uzupełnienie
Linia 2:
[[Plik:Stimmzettel-Anschluss.jpg|thumb|Kartka do głosowania w referendum z 10 kwietnia 1938]]
[[Plik:Anchlussmedal front.JPG|thumb|[[Medal Pamiątkowy 13 marca 1938]]]]
'''Anschluss'''<ref name="Osmańczyk1982">{{cytuj książkę | autor=Edmund J. Osmańczyk| tytuł=Encyklopedia ONZ i stosunków międzynarodowych| wydawca=Państwowe Wydawnictwo „Wiedza Powszechna”| miejsce=Warszawa| rok=1982| strony=37| isbn=83-214-0092-2}}</ref><ref>{{cytuj książkę | autor=Henry Kissinger| tytuł=Dyplomacja| wydawca=Philip Wilson| miejsce=Warszawa| rok=1996| strony=305, 335, 414| isbn=83-85840-75-3}}</ref><ref>{{cytuj książkę | autor=Norman Davies| tytuł=Europa: rozprawa historyka z historią| wydawca=Społeczny Instytut Wydawniczy „Znak”| miejsce=Kraków| rok=1998| strony=1048| isbn=83-7006-226-1}}</ref> ([[niem.]] ''Anschluß'' ’przyłączenie’), także '''anszlus'''<ref group="uwaga">Forma anszlus podawana jest jako zalecana przez Wielki słownik ortograficzny PWN pod red. E. Polańskiego.</ref> – [[aneksja]] terytorium państwowego [[Federalne Państwo Austriackie|Federalnego Państwa Austriackiego]] przez [[III Rzesza|Rzeszę Niemiecką]] (III Rzeszę) dokonana w 1938 z pogwałceniem [[traktat wersalski|traktatu wersalskiego]] (1919)<ref name="Osmańczyk1982"/>.
 
== Historia ==
=== Dążenia do przyłączenia po I wojnie światowej ===
Do połączenia obu krajów dążyły różne siły polityczne po obu stronach granicy już po [[I wojna światowa|I wojnie światowej]], jednak zwycięskie mocarstwa, obawiając się wzmocnienia [[Republika Weimarska|Niemiec]], zakazały tego w narzuconych obu państwom traktatach pokojowych ([[traktat wersalski]]<ref>Traktat Wersalski w art. 27 potwierdzał dotychczasową granicę niemiecką-austricką, w art. 80 nakazywał Rzeszy  ''uznawać i przestrzegać ściśle udzielności Austrii w granicach ustalonych przez Traktat zawarty między tym Państwem i Głównymi Mocarstwami sprzymierzonymi i stowarzyszonymi. Niemcy uznają, że ta udzielność może być zmieniona jedynie tylko za zgodą Rady [[Liga Narodów|Ligi Narodów]].''</ref>, [[Traktat pokojowy z Austrią 1919|traktat pokojowy z Austrią]]<ref>Art. 88 Traktatu zakazywał Austrii rezygnować z niepodległości bez zezwolenia Rady Ligi Narodów, zobowiązując to państwo do powstrzymania się od wszelkich działań, które mogłyby bezpośrednio lub pośrednio za pomocą jakichkolwiek środków zagrozić jego niepodległości.</ref>).
 
W marcu 1931 próbowano połączyć oba państwa [[Unia celna|unią celną]], co nie udało się wskutek sprzeciwu mocarstw zachodnich i Czechosłowacji<ref>Piotr Majewski "Niemcy sudeccy 1848-1948. Historia pewnego nacjonalizmu", Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego 2007, s. 317</ref>.
Linia 37:
{{Commonscat|Anschluss of Austria 1938}}
* Marian Zgórniak: ''Przygotowania wojenne hitlerowskich Niemiec w dobie „Anschlussu” Austrii (XI 1937 – III 1938)'', w: „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego” (nr) 140: Prace Historyczne z. 17, 1966, s. 183-204.
* [[Henryk Batowski]], ''Austria i Sudety 1919-1938, zabór Austrii i przygotowania agresji na Czechosłowację'' Poznań, 1968.
 
[[Kategoria:Historia Austrii]]