|
Dworzec Wileński, nazywany pierwotnie Petersburskim, powstał w 1863 r. jako czołowa stacja początkowa [[Kolej Warszawsko-Petersburska|Kolei Warszawsko-Petersburskiej]], czyli linii kolejowej z Warszawy do [[Petersburg]]a (przez [[Wilno]]). Również jest jednym z pierwszych dworców kolejowych w Polsce. Projektantem dworca był absolwent cesarskiej Akademii Sztuk Pięknych w Petersburgu, [[Narcyz Zborzewski]]. Pierwszy gmach zlokalizowany był przy [[ulica Wileńska w Warszawie|ul. Wileńskiej]].
W 1915 wycofujący się z Pragi Rosjanie wysadzilispalili budynek dworca. Na jego miejscu w powietrzepomiędzy 1935 a 1939 zbudowano dwa bloki mieszkalne (Wileńska 12), a napo jego1945 miejscur. kolejne trzy (Wileńska 6, 6a, 10). wybudowanoNieopodal w latach 1927-1928 powstał istniejący do dziś gmach Dyrekcji [[Budynek Dyrekcji Kolei Państwowych w Warszawie|Polskich Kolei Państwowych]], obecnie siedziba spółki [[PKP Polskie Linie Kolejowe]]. Po odzyskaniu niepodległości zmieniono nazwy dworców w Warszawie – Petersburski przemianowano na Wileński (był to główny kierunek obsługiwany stąd, a jednocześnie nazwa ulicy, przy której się znajdował). Funkcje dworcowe przejął prowizoryczny budynek na końcu torów, które znajdowały się w miejscu obecnej Al. „Solidarności”, od strony ul. Targowej. Budynek ten spłonął (bądź został rozebrany) pomiędzy lipcem 1944 a jesienią 1945 r. W roku 1949, w związku z budową trasy WZ do ul. Radzymińskiej i koniecznością wyeliminowania skrętu do stacji Stalowa, przedłużono tu linię [[kolej wąskotorowa radzymińska|kolei wąskotorowej radzymińskiej]], której stacja końcowa miała nazwę [[Warszawa Targowa]]. Ulica, a następnie [[Trasa W-Z w Warszawie|Trasa W-Z]] została przebita przez teren torów pasażerskich początkowego Dworca Wileńskiego, a ruch pasażerski przeniesiono na dawne tory towarowe. Zburzono wtedy część prowizorycznego dworca. Ciasny budynek dworca przetrwał jednak wiele lat, a swój żywot skończył w latach 50. XX wieku. Wtedy właśnie zaadaptowano na dworzec dawne budynki magazynowe znajdujące się po drugiej stronie torów kolejowych od strony ulicy Białostockiej. W tej formie dworzec-barak przetrwał do 2000, kiedy to zaczęła się budowa centrum handlowego, którego integralnym elementem miał stać się nowy dworzec. Został on cofnięty na tyły parterowej części tego centrum, które także otrzymało jego nazwę [[Galeria Wileńska|CH Warszawa Wileńska]] (do 2015) eksponowaną od strony ulicy Targowej. Nazwa dworca jest widoczna od strony al. „Solidarności” oraz od strony wjazdu pociągów. Dworzec ma charakter czołowy (jedyny w Warszawie pozostał w tej formie) halowy, gdzie centrum handlowe jest umieszczone w większości nad nim. Inwestycja ukończona została w kwietniu 2002.
Obecnie Dworzec Wileński ma charakter stacji końcowej ruchu regionalnego: trasy Warszawa Wileńska – Małkinia (przez: Ząbki, Zielonkę, Ossów, Kobyłkę, Wołomin, Tłuszcz itd.). Są one obsługiwane przez przewoźnika samorządowego [[Koleje Mazowieckie]]. Kasy sprzedają bilety na pociągi wszystkich relacji krajowych.
|
