Wybory parlamentarne w Polsce w 1930 roku: Różnice pomiędzy wersjami

Były to wybory przedterminowe, spowodowane rozwiązaniem parlamentu II kadencji przez Prezydenta Rzeczypospolitej [[Ignacy Mościcki|Ignacego Mościckiego]]. Decyzja o przyspieszonych wyborach została podjęta na wniosek [[Józef Piłsudski|Józefa Piłsudskiego]] przy aprobacie kierownictwa jego środowiska politycznego, tj. [[Bezpartyjny Blok Współpracy z Rządem|Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem]]. Ówczesne koła rządowe obawiały się niemożności zmiany konstytucji w pożądanym przez nie kierunku (czyli ograniczenia władzy ustawodawczej na rzecz znacznego wzmocnienia władzy wykonawczej) a być może nawet perspektywy utraty władzy w obliczu konsolidowania się opozycji w Sejmie RP II kadencji. Poprzednie [[Wybory parlamentarne w Polsce w 1928 roku|wybory parlamentarne]] w [[1928]] dały co prawda zwycięstwo [[Bezpartyjny Blok Współpracy z Rządem|BBWR]], lecz polegało ono na jedynie względnej większości parlamentarnej – 125 mandatów poselskich (wraz z trzema małymi satelitami 135 posłów) – podczas gdy większość bezwzględna wynosiła 223 posłów. Jednocześnie siedem polskich partii opozycyjnych ([[Związek Ludowo-Narodowy]], [[Polskie Stronnictwo Chrześcijańskiej Demokracji]], [[Narodowa Partia Robotnicza]], [[Polskie Stronnictwo Ludowe „Piast” (1913-19311913–1931)|PSL „Piast”]], [[Polskie Stronnictwo Ludowe „Wyzwolenie”|PSL „Wyzwolenie”]], [[Stronnictwo Chłopskie]], [[Polska Partia Socjalistyczna]]) zdobyło w [[1928]] aż 213 mandatów w Sejmie (nie licząc ugrupowań mniejszości narodowych i komunistów oraz posłów z list lokalnych – razem kolejnych 96 posłów) i brakowało im łącznie do większości parlamentarnej tylko 10 mandatów poselskich. Opozycja ta nie była jednak w stanie się zjednoczyć z racji ogromnych ideowych i programowych podziałów wewnętrznych – od partii narodowej, poprzez chadeckie i ludowe, do socjalistycznej. W konsekwencji podzielona przystąpiła do przedterminowych wyborów w [[1930]] na trzech oddzielnych listach:

Na dwa miesiące przed wyborami rząd, pod zarzutem wywoływania zamieszek, aresztował 12 przywódców opozycyjnego [[Centrolew]]u ([[Polska Partia Socjalistyczna|PPS]], [[Stronnictwo Chłopskie]], [[Polskie Stronnictwo Ludowe „Piast” (1913-19311913–1931)|PSL „Piast”]], [[Polskie Stronnictwo Ludowe „Wyzwolenie”|PSL „Wyzwolenie”]], [[Narodowa Partia Robotnicza]]), 3 posłów centroprawicy z [[Polskie Stronnictwo Chrześcijańskiej Demokracji|Chrześcijańskiej Demokracji]] ([[Wojciech Korfanty]]) i [[Narodowa Demokracja|Narodowej Demokracji]] ([[Aleksander Dębski]], Jan Kwiatkowski) oraz 5 ukraińskich posłów [[Ukraińskie Zjednoczenie Narodowo-Demokratyczne|UNDO]] i osadził ich w [[Twierdza brzeska|twierdzy w Brześciu]]. Aresztowań dokonano bez nakazu sądowego, a jedynie na polecenie ministra spraw wewnętrznych gen. [[Felicjan Sławoj Składkowski|Felicjana Sławoja Składkowskiego]].

| [[Polskie Stronnictwo Ludowe „Piast” (1913-19311913–1931)|Polskie Stronnictwo Ludowe „Piast”]]

| [[Polskie Stronnictwo Ludowe „Wyzwolenie”|Polskie Stronnictwo Ludowe „Wyzwolenie”]]

* [[Posłowie na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej III kadencji (1930-19351930–1935)]]