Jan Patočka: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
int., drobne redakcyjne
AndrzeiBOT (dyskusja | edycje)
m Poprawiam pisownię Jiříego plus drobne redakcyjne
Linia 4:
Studiował w [[Praga|Pradze]], [[Paryż]]u, [[Berlin]]ie i [[Fryburg Bryzgowijski|Fryburgu Bryzgowijskim]]. Oddany przyjaciel i ostatni wielki uczeń [[Edmund Husserl|Edmunda Husserla]]. Studiował także pod kierunkiem [[Martin Heidegger|Martina Heideggera]]. Podczas studiów we Fryburgu zapoczątkował długoletnią przyjaźń z asystentem Husserla, [[Eugen Fink|Eugenem Finkiem]].
 
Początek jego przełomowej filozofii jest widoczny od [[1936]] roku, gdy habilituje się pracą "Přirozený„Přirozený svět jako filosofický problém"problém” (Świat naturalny jako problem filozoficzny). W pracach zajmował się przede wszystkim tematem "świata„świata naturalnego"naturalnego”, jego strukturą i pozycją człowieka. Rozwijał koncepcję Husserla w zakresie pojęć "[[historyczność]]", "techniczność"„techniczność”, lecz z drugiej strony krytykował filozofię Heideggera, co doprowadziło go do krytyki [[Hannah Arendt]].
[[Plik:Patocka grave.jpg|thumb|180px|Nagrobek Jana Patočky na cmentarzu [[Klasztor Břevnovský|klasztoru Břevnovskego]]]]
W swych dziełach zaczął zajmować się egzystencją człowieka w odpowiedzi na egzystencjalizm Heideggera, zakładający "wrzucenie"„wrzucenie” bytu w świat. Ustanowił oryginalne twierdzenie "Trzech„Trzech motywów ludzkiej egzystencji"egzystencji”:
 
# ''otrzymywanie'',
Linia 14:
Jan Patočka przetłumaczył także sporo dzieł filozoficznych [[Georg Wilhelm Friedrich Hegel|Hegla]] i [[Friedrich Wilhelm Joseph von Schelling|Schellinga]].
 
Jego ''Eseje heretyckie w filozofii historii'' były jedną z inspiracji książki [[Jacques Derrida|Jacques'aJacques’a Derridy]] ''The Gift of Death''. Innymi filozofami czerpiącymi z dorobku Jana Patočki byli [[Paul Ricoeur]] i [[Roman Jakobson]], który napisali odpowiednio przedmowę i posłowie do francuskiego wydania "Esejów„Esejów...". Tylko niewielka część dzieł filozofa mogła wyjść za jego życia w ojczyźnie. W latach 80. pięciotomowy zbiór dzieł wyszedł w Niemczech, dziesięć książek we Francji, później prace przetłumaczono na m.in. angielski, włoski, hiszpański, polski.
 
Obok [[Václav Havel|Václava Havla]] i [[Jiří Hájek|JiřiegoJiříego Hájka]] był jednym z rzeczników [[Karta 77|Karty 77]] oraz autorem jej podstawowych tekstów programowych. Był także wykładowcą czeskiego odpowiednika podziemnego [[Uniwersytet Latający|"uniwersytetu„uniwersytetu latającego"latającego”]].
 
W dniach poprzedzających śmierć, został poddany kilkudniowym, wyczerpującym [[przesłuchanie (prawo)|przesłuchaniom]] przez [[Státní bezpečnost]] (StB), czechosłowacką tajną policję, z uwagi na swoje zaangażowanie w nielegalną działalność [[Opozycja (polityka)|opozycyjną]]. Zmarł po 11-godzinnym przesłuchaniu na [[udar mózgu]].
Linia 22:
Jego brat, [[František Patočka]] (1904-1985), był [[mikrobiologia|mikrobiologiem]] i [[serologia|serologiem]], filozofem jest jego zięć [[Jan Sokol]].
 
== DziełaPublikacje ==
* ''[[Kim są Czesi?]]'' [Co jsou Češi?]
* ''[[Arystoteles, poprzednicy i następcy]]'' [Aristoteles, jeho předchůdci a dědicové]